BİLGİSAYAR VE PROGRAMLAMAYA GİRİŞ - Deneme Sınavı - 12

Üçüncü nesil bilgisayarlardır (1964-1971)

İkinci nesil bilgisayarlar döneminde yaşanan gelişmeler sadece transistörlere geçişle sınırlı kalmamıştır. Bu dönemde makine dilinden çevirici dil (assembly language) kullanımına geçilerek, programların daha kolay yazılması ve insanlar tarafından daha rahat anlaşılması sağlanmıştır. Üst düzey programlama dillerinin temelleri atılmış, COBOL ve FORTRAN programlama dillerinin ilk versiyonları oluşturulmuştur. Programlama konusunda yaşanan bu gelişmelerle birlikte bilgisayar programcısı, bilgisayar sistem uzmanı, program analisti gibi meslek tipleri oluşmuş ve yazılım endüstrisi doğmuştur.

Yarı iletken silikondan yapılan tümleşik devreler ile birlikte, transistörlerin fiziksel olarak küçültülmesi sağlanmış ve bir devre üzerine binlerce transistör yerleştirilebilmiştir. Bu gelişmenin sayesinde daha küçük ve hızlı bilgisayarlar üretilmiş ve üretim maliyetleri düşürülmüştür. Böylelikle, tarihte ilk defa bilgisayarların geniş kitlelere ulaşabilmesi sağlanmıştır.

Veri transfer hızının işlemcinin hızına yetişememesi durumuna Von Neumann Engeli adı verilir.

Ana bellek bilgisayarın işlem yaparken kullandığı geçici bellek alanıdır.

Yardımcı bellek olarak da tanımlanan ikincil bellek, verinin uzun süre saklanmasını sağlar. Bilgisayar kapatıldığında veya elektrik bağlantısı olmadığında kayıp yaşamaz.

Bir bilgisayarın çalışabilmesi için yazılıma ihtiyacı vardır. Donanım parçalarının kullanıcının emirlerini yerine getirmesi yazılım sayesinde mümkün olur.

KOBOL geliştirilen ilk programlama dillerinden biridir. Diğer seçenekler işletim sistemidir. Windows ve DOS(Disk Operating System) Microsoft'un işletim sistemleridir. MACOS Apple'a aittir. Ubuntu ise ücretsiz bir Linux dağıtımıdır.

Tarihte yapılmış ilk bilgisayar, 1946 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde açıklanmış, ENIAC (Elektronik Sayısal Entegreli Hesaplayıcı) adlı makinedir.

Birinci Nesil: Vakum Tüpleri: Günümüzde kullanılan modern bilgisayarların temeli 1940’lı yıllarda atılmıştır. Lamba olarak da adlandırılan vakum tüplerinin kullanımına dayanan bu bilgisayarlar, devasa büyüklükte yer kaplayan elektronik cihazlardır.

Moore yasası: Intel firmasının kurucularından Gordon Moore, 1965 yılında yayınlanan makalesinde tümleşik devreler içindeki transistör sayısının her yıl iki katına çıkacağını öne sürmüştür. On yıllık süreçte gözlemlerine devam eden Moore, transistör sayısının her iki yılda bir iki katına çıkacağına kanaat getirmiştir.

Bellek: Bilgisayarın kullanacağı veri deposudur. Bilgisayar tarafından işlenecek veriler, programlar ve komutlar, bu bileşende saklanır.

Sıklıkla kullanılan diğer depolama aygıtları haric disk, CD (compact disc), DVD (digital versatile disc), manyetik teyp ve USB bellek olarak listelenebilir.

İşletim Sistemleri: Bilgisayarda işlem yapabilmek, bilgisayara bağlı birimleri kontrol edebilmek ve bilgisayar programlarını kullanabilmek için geliştirilmiş yazılımlardır. Windows Vista, Windows 7, Mac OS , edora ve Ubuntu günümüzdeki popüler işletim sistemlerindendir. Word ve Excel uygulama yazılımıdır. Java ve C++ programlama dilleridir.

Okunabilirlik (Readability): Programın kaynak kodu incelenirken, programın akışı ve mantığı takip edilebilmelidir. Programın okunabilirliği sayesinde, var olan hatalar tespit edilebilmelidir.

Bir yazılımın sürdürülebilir olması için, yazılımın kaynak kodunun kolay ve güvenli bir şekilde değiştirilebilmesi gerekir. Bu gereksinimi sağlamanın ilk şartı, programlama dilinin okunabilirlik ve sadelik özelliklerine sahip olmasıdır. “Dilin sade ve basit olması gerekir”, “Dilin kurallarında kaybolmamalıdır.” ve “Programın akışı ve mantığı takip edilebilmelidir.” Yazılımda güvenlikle ilgilidir. “Geliştirilen programların isteklere hızlı yanıt vermesi.” Yazılımda verimlilikle ilgilidir.

Dokunmatik ekran ile veri girişi komutu verebiliyoruz yani farenin görevini yapabiliyor. Aynı zamanda da monitör görevi işlevini görüyor. Yani hem giriş hem çıkış birimi oluyor. Hoparlör, yazıcı, monitör ve kulaklık çıkış birimleridir.

İşlemci ve bellek arasındaki veri transfer hızı, bellek kapasitesine göre çok küçüktür. Bu transfer hızı, modern makinelerin işlemci hızıyla kıyaslandığında da oldukça yavaş kalmaktadır. Ortaya çıkan bu gecikmeden dolayı, işlemci bellekten alınacak veya belleğe gönderilecek veriyi beklemek durumunda kalır. İşlemci ve bellek arasındaki veri transferi dolayısıyla yaşanan bu kısıtlamaya Von Neumann Engeli adı verilmiştir.

Birinci nesil bilgisayarlarda elektronik sistemi olarak vakum tüpleri, bellek olarak da manyetik silindirler kullanılmıştır.

Birinci nesil bilgisayarların programlanmasında, bilgisayar tarafından algılanabilen en düşük seviye dil olan makine dili kullanılmıştır.