Bilgisayar Destekli Tasarım Kapsamında Autocad Yardımı ile 3 Boyutlu Çizim Tekniğine Giriş

AutoCAD programında, 2 boyutlu çizim olanağının yanı sıra 3 boyutlu çizim yapılması da mümkündür. Özellikle 2 boyutlu plan düzleminde çizilmiş olan tüm çizgilere yükseklik tanımlanarak 3. boyut eklenebilmektedir.

Üç boyutlu modellemede yeni bir nesne oluşturmak ve oluşturulan nesneye derinlik vermek için bu komut kullanılır.

Oluşturulacak kare mutlaka polyline veya poligon özelliğine sahip olmalıdır.

Eğer çizgiler line ile çizilmişse, bu çizgiler mutlaka pedit komutu ile birleştirilmeli ve kapalı poligon haline getirilmelidir.

Line komutunun, kısa komutu ‘l’ dir. Line komutunu aktif hale getirmek için komut satırına ‘l’, yazılıp enter’a basılır.

Polyline komutunun kısa komutu ‘pl’dir. Polyline komutunu aktif hale getirebilmek için ‘pl’ yazılıp enter’a basılır.

Bir çizginin line mi yoksa polyline mi olduğunu anlamak oldukça kolaydır. Line ile çizilen çizgi seçildiğinde, çizginin orta noktasında mavi bir kare belirir. Fakat polyline seçildiğinde, her çizginin ortasında mavi kare belirmez, sadece 4 köşesinde belirir. Çizginin seçilerek ayırt edilmesi, çizgilerin özelliklerini ayırmadaki en kolay yöntemdir.

Polyline ile oluşturulan kare silinerek, line ile oluşturulan kareyi polyline haline dönüştürelim. İşlemi gerçekleştirme için command satırına “pedit” yazarak işleme başlanır. Command satırına pedit yazılarak enter’a basıldıktan sonra multyline seçilir ve tek tek birleştirilecek çizgiler seçilir ve enter’a basılır. Sonrasında Y harfi (YES) seçilerek enter’a basılır ardından join seçilir ve fuzz distance 0.00 olarak onaylanır ve işlemi sonlandırmak için ardarda iki kez enter’a basılır (Şekil 7.3). Artık line ile oluşturulmuş kare, polyline özelliğine dönüşmüştür.

Extrude komutunun, kısa komutu ‘ext’ dur. Extrude komutunu aktif hale getirmek için komut satırına ‘ext’ yazılıp enter’a basılır.

Extrude komutunu çalıştırmak için; sağ altta ok ile işaretlenmiş simgeye tıklanarak 3D modelling sekmesi seçilir yeni ara yüzde sol üstte kare içindeki extrude segmesine tıklanır.

Extrude komutu seçildikten sonra 1. obje için Select Object (objeyi seç) > Enter> 7 > Enter girilir. Obje seçildiği anda, objenin orta noktasında bir çizgi belirir. Bu çizgi yüksekliği temsil eder. Bu nedenle 7 birim yükseklik girilmiştir. İşlem tamamlanır.

Ortadaki kare için; Extrude > Select Object (Objeyi seç) > Enter > T > Enter > 20 > Enter > 7 > Enter işlemi gerçekleştirildiğinde 2. Obje için, üstten kesilmiş piramit şekli elde edilir (Şekil 7.7). Burada Extrude komutu girildikten ve obje seçildikten sonra aşağıda beliren ve seçmemiz gereken üç adet komut bulunmaktadır. Bunlar Direction, Path, Taper Angle komutlarıdır. Bu uygulamada Taper Angle’ı simgeleyen T, command satırına yazılarak enter’a basılmış, daha sonra bu komutu tamamlayan açı derecesi olarak 20 girilmiştir. Yükseklik olarak da 7 birim girilmiştir. Böylece ortada bulunan karenin değişimi gözlenmiştir.

Çizdiğimiz objeleri başka açılardan görmek için yardımcı bazı komutlar şöyledir; Ekranın sağ üst köşesinde bulunan kare içindeki yön kılavuzunda S (Güney) seçilir.

Bu objede, Taper Angle açısı daha büyük girilerek aradaki fark ortaya konulabilir.3. obje 7 birimden kısadır. Bunun sebebi, Taper Angle açısının 50 birim verilerek çizgilerin 7 birimden önce kesişmesidir. View sekmesinde diğer yardımcı komutlar ise şöyledir; View > Hide, komutu geride kalan çizgileri saklar. 

Çizilen objeleri taşımak için, üst görünüşe gelinerek nesneler iç içe geçecek şekilde move komutu ile taşınır.2 boyutlu çizimlerde temel komut olan move ve rotate komutu, 3 boyutlu objelerde de istenilen konumlandırma işlemini rahatlıkla yerine getirir.

Yeni oluşturulan objenin nasıl göründüğünü görmek için yine, Visualize > Views > SE Isometric (Güneydoğu İzometrik Görünüm) komutuna girilebilir.

Birbirinden bağımsız olarak çizilmiş objeleri tek bir nesne haline dönüştürme işlemi Union (birleştirme) komutu ile yapılır. Üst üste konumlandırdığımız nesneleri birleştirmek için; Home > Solid Editing > Union seçilir. Ardından, birleştirilecek objeler seçilir ve enter’a basılır.İki obje birleştiğinde tek obje gibi seçilebilmektedir.

Bir objenin içerisinden başka bir obje geçirmek için işlem basamakları şöyle sıralanır; öncelikle bir daire çizilir ve çizilen daireye extrude komutu ile derinlik verilir.

Ana objenin içinden geçen dairenin geçtiği alanlar kesilip atılmak istendiğinde; Home > Solid Editing > Subtract komutu seçilir.Subtract komutu seçildikten sonra command satırında yazan, substract select solids, surfaces, and regions to subtract from.. yazısı, çıkarılacak obje hangi obje içerisinden çıkartılacaksa onu seçmemizi söyler. Yani önce ana obje seçilir, enter’a basılır. Ardından çıkarılarak objeyi seçmemizi söyler. Enter’a basılır ve işlem biter.

Subtract komutunun tam olarak algılanabilmesi için; SE Isometric (Güneydoğu İzometrik Görünüm) yapılır.

Subtract komutunun, kısa komutu ‘su’ dur. Subtract komutunu aktif hale getirmek için komut satırına su yazılıp enter’a basılır.

Union komutunun, kısa komutu ‘uni’ dir. Union komutunu aktif hale getirmek için komut satırına ‘uni’ yazılıp enter’a basılır.