BİLGİSAYAR DESTEKLİ HARİTA YAPIMI I - Deneme Sınavı - 20

Bilinen ilk harita Çatalhöyük haritasıdır. Milattan önce 6200 yılında yapıldığı tahmin edilmektedir.

Söz konusu haritayı 1154 yılında çizen İdrisi'dir.

Tasarım, imal edilecek bir ürünün biçimsel ve fonksiyonel özelliklerinin üretim öncesinde bir amaca göre belirlenmesidir. Genel olarak, endüstriyel tasarım, çevre tasarımı ve grafik tasarım olmak üzere üç gruba ayrılır. Grafik tasarım, okunan ve izlenen görüntülerin tasarlanması anlamına gelir. Kitap, afiş ve broşürler grafik tasarımın uğraş alanlarındandır. Bu açıdan değerlendirildiğinde haritaların da grafik tasarım açısından ele alınması gereklidir.

Semboller bilginin kolay ve çabuk anlaşılmasını sağlar. Bu yüzden ilk ve temel iletişim sistemi olarak grafik sembollerle
iletişim kurmak en kolay ve uygun yol olarak kabul edilir. İnsan öğrendiklerinin %83’ünü gözlemleyerek öğrenir.

Odak, tasarımı yapılan grafik yüzeyin başlangıç noktasıdır.

Haritanın başlığı, haritanın amacını ve içerdiği bilgileri gösteren önemli bir harita elemanıdır. Harita kullanıcısı, başlık sayesinde, haritanın algılanmasını ve doğru bir şekilde yorumlanmasını yapar.

Haritalara, kullanım aşamasında, boyut olarak büyültme veya küçültme işlemi uygulanır ya da bir haritanın herhangi bir sunumda, kitap veya gazetede yayınlanması gerekebilir. Bu durumda boyutsal olarak değişime uğrayan harita üzerindeki bilgilerin doğru anlaşılabilmesi için harita ile aynı oranda değişim geçiren ölçek çubuklarına ihtiyaç duyulur. Çünkü harita yarı yarıya küçültülmüş ise ölçek çubuğu da aynı oranda küçültülmüş demektir. Ölçek çubukları basit ve sade olmalıdır.

Harita ile bilgi iletiminde kartografik işaretler kullanılır. Kartografik işaretler, ilettikleri bilginin özelliğine bağlı olarak, yazılı sözcükler ve dilsel olmayan işaretler olmak üzere iki gruba ayrılır.

Akarsu isimleri, akarsu kuzey güney yönünde uzanıyorsa, akarsuyun batı kenarına, doğu batı yönünde uzanıyorsa kuzey kenarına yazılır.

Haritaların çoğaltılmasında gerçekleştirilen işlemler zaman içerisinde çok ciddi olarak değişim göstermiştir. Uzun süren manuel işlemler 15. yüzyılda matbaanın bulunmasıyla yerlerini mekanik işlemlere bırakmıştır.

RGB renk uzayı bilgisayar monitörleri, tarayıcılar ve katodik televizyon tüpleri gibi doğrudan emilimli cihazlarda kullanılır. Herhangi bir rengi bilgisayarda görüntülemek için bu üç renk belirli yoğunluklarda karıştırılır. RGB renk uzayı koordinat eksenleri  kırmızı, yeşil ve mavi olan 3B bir uzay olarak düşünülebilir.

CMY renk uzayı çıkarmalı renk karışım yöntemi yardımıyla birim küpte renklerin tanımlanmasıdır. Cyan, magenta ve sarı CMY renk uzayının eksenleridir. Bu sistem toplamalı renk karışımı yönteminin tamamlayıcısıdır. Yani RGB renk uzayının tamamlayıcısıdır. Bunun anlamı CMY renk uzayını oluşturan iki bileşenin karışımıyla RGB renk uzayını oluşturan bir bileşenin elde edilmesidir.

Harita tasarımı ve haritanın basım teknikleri pratik kartografyanın uygulama alanları arasında yer alır. İlk üç maddede sayılanlar ise teorik kartografyanın alanları arasında yer almaktadır.

Dünya haritası ve topografik harita genel harita türüdür. Sayılan diğer üç harita türü ise özel haritalar arasında yer alır.

Tematik doğruluk semantik doğruluk kapsamındadır. Sayılan diğer dört madde ise bir haritanın geometrik doğruluğunun faktörleridir.

500 km=500.000m=50.000.000 cm

Ölçek 1/1.000.000 olduğundan 50.000.000/1.000.000=50cm olacaktır

100m=10.000cm

200m=20.000cm

olur. Ölçek 1/1000 olduğundan:

Tarlanın eni=10000/1000=10cm

Tarlanın boyu=20000/1000=20cm olacaktır.

Bu durumda tarlanın alanı 10x20=200 santimetrekare olur.

Bir ölçek ne kadar küçükse, yani paydasının değeri ne kadar büyükse kara parçası kağıt üzerinde o kadar az yer kaplar.

Sebep yeryüzünün homojen bir yapıya sahip olmaması ve topografyasının düzensiz olmasıdır. Yerküre kusursuz bir jeoit veya elipsoit değildir. Öyle olması için yerkürenin tamamen sularla kaplı olması gerekirdi.

Object Snap: Bu komut üzerinde sağ tıklayıp settings (ayarlar) sekmesi açıldığında çizim işlemlerinde, çizginin belirli noktalarının işaretlenerek seçilmesine yardımcı olan ayarlamaların yapıldığı bölümdür. Drafting setting penceresinde, endpoint (son nokta), midpoint (orta nokta yakalama), center (çizimi merkezinden yakalama), intersection (çizimi kesişim noktalarından yakalama) perpendicular (çizimi diğer bir çizgiye göre dik olarak çizme) gibi çizim işlemlerinde yardımcı olan komutlar bulunmaktadır