BİLGİ TOPLUMU VE E-DEVLET

Tepebaşı’ndaki calışmaların “Mevcut Binaların İyileştirilmesi” safhasında; belediye binalarının enerji verimliliklerinin arttırılması, enerjisini güneşten alan su kaynaklı ısı pompası sistemleri, güneş panelleri ve organik atık yakan kazanlar kurulması, bina ve çevre aydınlatmalarının LED armatürlerle değiştirilmesi, ısı geri-kazanımlı havalandırma sistemlerinin kullanılması ve 150 kilovat kapasiteli bir güneş enerjisi santralı kurulması gibi alt bileşenler vardır. “Akıllı Ulaşım” safhasında ise; 4 adet elektrikli otobüs ve iç hizmetler için 7 adet hibrit araç alınması, akıllı bisikletler için 6,2 kilometrelik bisiklet yolu yapılması, halka 50’si elektrikli olmak üzere 150 adet bisiklet sunulması ve son olarak bisikletler ve araçlar için enerjisini güneşten alan şarj istasyonları kurulması planlanmıştır.

Akıllı kent kavramı, 1990’lardan beri farklı şekillerde tanımlanmıştır (Albino, Berardi & Dangelico, 2015). Akıllı kent, “mevcut tüm teknoloji ve kaynakları akıllıca ve eşgüdümlü bir şekilde kullanarak kent merkezlerini geliştirmek; bütünleşmiş, yaşanabilir ve sürdürülebilir kentler ortaya çıkarmak” şeklinde tanımlanabilir (Barrionuevo vd., 2012).

Akıllı kent (smart city) kavramındaki “smart” sıfatının Türkçe’ye “akıllı” olarak çevrilmesi yanlıştır. Çünkü SMART, aslında kent yönetiminde olması istenen Belirlilik (Specific), Ölçülebilir (Measurable), Atanabilir (Assignable), Gercekçi (Realistic) ve Zamana Bağlı (Time-Related) gibi özellikleri özetle vurgulayan bir kısaltmadır.

Deloitte (2016: 12, 25) ise akıllı şehirleri şu şekilde tanımlamıştır: Akıllı şehir, şehrin daha yaşanabilir, daha sürdürülebilir ve daha verimli olması amacıyla bilgi iletişim teknolojilerinin sağladığı çözümleri:

Doran (1981: 36) “SMART” kısaltmasındaki harflerin anlamını şu şekilde açıklamıştır:

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 2005 yılında yayımlanan Dünya Çapında Belediyelerde E-Yönetişim (Digital Governance in Municipalities Worldwide) araştırmasında (Holzer ve Kim, 2005), farklı kıtalardan seçilmiş dünyadaki 100 büyük belediye arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi web sitesinin; veri güvenliği ve kişisel bilgilerin mahremiyetinin korunması acısından 10., kullanılabilirlik acısından 45., içerik acısından 33., hizmet sunumu acısından 35., vatandaş katılımı acısından ise 25. sırada olduğu tespit edilmiştir. Raporda, kentler 100 puan üzerinden bütünsel şekilde değerlendirildiğinde ilk üç sırayı; Seoul, G. Kore (82 puan), New York, ABD (73 puan) ve Şangay, Cin (64 puan) almıştır.

E-TR ödülleri, TUSİAD ile TBV tarafından kamu kurum ve kuruluşları ile yerel yonetimlerin başarılı e-Devlet uygulamaları hakkında farkındalık yaratmak ve öne cıkan uygulamaları ödüllendirmek amacıyla verilmiştir (http://www.etrodulleri.org/).

Yerel yönetimler alanında verilen e-TR ödül kategorisi ise, nüfus ve coğrafi büyüklük ile teknik, mali ve idari kapasite gibi konularda sadece birbirine denk belediyeleri karşılaştırarak ödüllendirmek amacıyla üç alt kategoriye bölünmüştür. Bu alt kategoriler (i) Küçük Ölçekli Belediye Kategorisi (Nüfusu 5.000-49.999 kişi arası olan belediyeler), Orta Ölçekli Belediye Kategorisi (Nüfusu 50.000-750.000 kişi arası olan belediyeler) ve (iii) Büyük Ölçekli Belediye Kategorisi (Nüfusu 750.000’den fazla olan belediyeler) şeklindedir.

Merkezi hizmet sunumu seçeneğinin muhtemel olumlu sonuçları;

(i) Ayrı ayrı web siteleri kurarak hizmet verilmemesi nedeniyle kaynak israfının azaltılması,

(ii) Kurumlar arası e-Belediye hizmet kalitesi ve performans farkının önüne geçilmesi,

(iii) Ulusal düzeyde içerik benzerliği sağlanması,

(iv) Veri güvenliği ve mahremiyeti süreçleriyle mali hizmetlerin tek elden ve anlık kontrolü ve

(v) Kullanıcı memnuniyetinin artırılması olarak sayılabilir.

e-Devlet uygulamalarına benzer şekilde e-Yerel Yönetim uygulamalarının da idari ve siyasi boyutları bulunmaktadır.

Seçenekler değerlendirildiğinde; "5126 sayılı ve 2003 tarihli Belediye Kanunu" böyle bir kanun maddesinin olmadığı anlaşılmaktadır.

e-Belediye uygulamalarının başarılı olabilmesi için, belediye yönetiminin desteği verimlilik artışı beklentisi, belediyenin idari/mali ve teknik kapasitesinin yükseliği ve yerel teknoloji şirketlerinin mevcudiyeti gibi faktörlerin var olması gerekmektedir.

e-Devlet hizmetlerine yönelik tanınırlık, memnuniyet ve güven e-Belediye hizmetlerine nazaran daha yüksektir.

Türkiye'de 2003-2017 yılları arasında her yıl başarılı e-Yerel Yönetim uygulamalarını teşvik etmek amacıyla TÜSİAD ile TBV tarafından ödül verilmektedir.

Antalya Büyükşehir Belediyesinin mahalle muhtarlarının kullanımı için tasarladığı bir uygulama olan MUBİM, 2014 yılında devreye girmiştir.

Kent yönetiminde olması istenen özellikler şunlardır: Özgül, Ölçülebilir, Atanabilir, Gerçekçi, Zamana bağlı.

Bir kurumun, bir işi veya sorunu geniş kitlelere genelde belli bir ödül karşılığında sunması ve bu kitlenin üyelerinden çeşitli çözüm önerileri alarak bu önerilere dayalı yeni politika ve çözümler geliştirilmesi anlamına gelen kavram, crowdsourcing'dir.

Kentsel hizmet sunumunda yaygın sensör kullanımı sonucunda çeşitli amaçlarla kullanılan 12.000 sensör ile "Avrupa'nın sensör başkenti" unvanına sahip olan kent, İspanya'nın Santander kentidir.

Eksiksiz ve doğru şekilde verilen etkileşim türleri D şıkkında verilmiştir. 3 adet etkileşim türü söz konusudur. Doğru cevap D'dir.

İki kavram arasındaki fark, faaliyetlerin gerçekleştirilme düzeyinden kaynaklanmaktadır. Bu farkın kavramların doğası ve içeriği ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Doğru cevap C'dir.