BİLGİ TOPLUMU VE E-DEVLET

Kamu kurum ve kuruluşlarının önce resmî kamu kurum web siteleri (birinci aşama/dalga), sonra mobil platformlardan sunulan hizmetler (ikinci aşama/dalga) ve günümüzde de
resmî sosyal medya sayfaları/hesapları vasıtası ile (üçüncü aşama/dalga) bilgi ve hizmet sunması sonucunu doğurmuştur.

Başta internet olmak üzere, dünya çapında yaygınlaşan çeşitli teknolojik gelişmeler, sadece idareyi (kamu yönetimi sistemini) değil, aynı zamanda ticareti ve siyaseti de derinden etkilemiştir. Burada bu konuda çok detaya girmek ne mümkün ne de doğru olacağı için, çok basitçe, gelişen teknolojilerin ticari alana ve faaliyetlere etkisine “elektronik (e)- Ticaret”; siyasi alana ve faaliyetlere etkisine ise “elektronik (e)-Demokrasi” adı verildiğini hatırlatmak yeterli olacaktır.

Aktör-odaklı yani e-Devlet uygulamalarında çeşitli roller oynayan aktörlerin kimler olduğu başlangıç noktası kabul edilerek ve temel alınarak yapılan bir sınıflandırma sonucunda, üç ana tür e-Devlet etkileşiminden söz edilebilir. Bunlar; “devletten devlete” (İngilizcesi “government to government”, kısaltması “G2G”), “devletten vatandaşa” (İngilizcesi “government to citizen”, kısaltması “G2C”) ve “devletten özel sektöre/iş âlemine” (İngilizcesi “government to business”, kısaltması “G2B”) şeklinde adlandırılan e-Devlet
etkileşim kategorileridir.

E-Devlet olgusunu ortaya çıkaran asıl önemli tarihsel gelişme ise, 20. yüzyılın ikinci yarısında internet teknolojisinin keşfi, geliştirilmesi ve dünya çapında yaygınlaştırılması olmuştur.

E-Devlet uygulama aşamalarının gelişimi konusunda literatürdeki temel eser, Layne ve Lee’nin (2001: 124) e-Devlet uygulamalarının diğer uygulamalarla bütünleşme oranı ile teknik ve örgütsel karmaşıklık düzeylerini temel alarak tasarladığı dört aşamalı bir gelişim modelidir: Modeldeki ilk aşama, kamu kurumlarının resmi bir web sitesi kurarak bilgi sunmaya başladığı “kataloglama basamağı”dır.

Kamu yönetimi disiplininde, “kamu yönetiminin yeniden yapılandırılması”, “kamu yönetimi reformu” ya da “idari reform” olarak adlandırılan olgu, idari sistemlerin her çağın değişen şartlarına ayak uydurabilmesi için yapılması gereken değişikliklerin neler olması gerektiğini, hangi kaynaklardan besleneceğini/ transfer edileceğini ve nasıl uygulanırsa başarılı sonuçlar alınacağını inceleyen bir çalışma alanıdır.

Yönetişim (governance), yönetim sürecinin çeşitli aşamalarında (karar verme, uygulama, değerlendirme, vb.) devletin tek başına değil, yönetim sürecinin diğer aktörleri/paydaşları (vatandaşlar, sivil toplum kuruluşları, özel şirketler, uluslararası kuruluşlar, vb.) ile beraber hareket etmesi hâlinde yönetim sürecinin etkinliğinin ve meşrutiyetinin artacağını savunan bir kavramdır.

kısa adıyla e-Devlet (e-government), genel olarak kamu yönetimi sisteminin daha iyi
idare edilmesinde teknolojinin kullanılması olarak tanımlanabilir. Diğer bir deyişle, kamu kurum ve kuruluşlarının bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı yoluyla bilgi ve hizmet sunmasıdır. Doğru cevap B'dir.

Bir belediye, düzenlediği veya düzenleyeceği ihaleler ile ilgili bilgileri belediye web sitesine koyarak şeffaflığı; ihale sonuçlarını aynı şekilde kamuoyuna duyurarak hesap verebilirliği; belediye meclisi veya kent konseyi toplantılarını belediye web sitesinden canlı yayınlayarak katılımcılığı; belediye bütçesindeki gelir ve gider kalemlerini gerçek zamanlı olarak cep telefonu uygulamasından takip edilebilir hâle getirerek belediye üzerindeki kamuoyu denetimini artırmak isterse, teknoloji tüm bunları o belediye için yapılabilir kılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Çeşitli teknolojik araçları kullanarak varılmak istenen asıl hedef, devleti yani kamu yönetimi sistemini daha verimli, vatandaş-odaklı, katılımcı, şeffaf ve denetlenebilir bir hâle getirmektir.

Vatandaşların ve ilgili paydaşların zaman ve mekân sınırlamalarından etkilenmeden istedikleri bilgi ve hizmetlere her zaman ve her yerden erişebilmeleridir.

e-Devlet uygulamaları, hem bakanlıklar hem de belediyeler gibi farklı kurumlarda somut olarak ilk aşamada/ dalgada kamu kurumlarının resmî web sitelerinin kurulması şeklinde başlamıştır.

Üçüncü aşamada/dalgada, başta Facebook ve Twitter olmak üzere, dünya çapında yaygınlık kazanan sosyal medya platformları, insanların sadece başka insanlar ile değil gerek ticari gerekse idari kurumlar ile etkileşimini de şekillendirir ve bir noktaya kadar da belirler hâle gelmiştir

Prusya ile Avusturya ve Fransa gibi kıta Avrupası ülkeleri, “kameralizm” hareketi çerçevesinde ülkelerindeki üniversitelerden idare için yararlı bilgi ve teknolojilerin üretilmesini ısrarla talep etmişlerdir.

E-Devlet olgusunu ortaya çıkaran asıl önemli tarihsel gelişme ise, 20. yüzyılın ikinci yarısında internet teknolojisinin keşfi, geliştirilmesi ve dünya çapında yaygınlaştırılması olmuştur.

E-Devlet uygulamalarının kamu kurumlarının resmî kurumsal web sitesi kurma ve işletme aşamasından sonra gerçekleşen ikinci gelişme aşaması, aynı hizmet alanında faaliyet gösteren farklı kamu kurumlarının web sitelerinin içeriğinin etkileşime girdiği, arka planda kendi aralarında veri paylaştığı ve karşılıklı bağlantılar (linkler) içermeye başladığı yatay/sektörel bütünleşme aşamasıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır.

İkinci aşama, “işlem” basamağı”dır. Bu aşamada
kamu kurumları hizmet sunma platformlarında
(web sitesi, mobil platform, vb.) çevrim içi (online)
işlemler sunabilirler.

e-Devlet uygulamaları, hem bakanlıklar hem de belediyeler gibi farklı kurumlarda somut olarak ilk aşamada/ dalgada kamu kurumlarının resmî web sitelerinin kurulması şeklinde başlamıştır. Doğru cevap B'dir.

İnternete bağlanabilen TV: %32.1
Oyun konsolu: %5.6
Cep telefonu/Akıllı telefon:%98.7
Tablet bilgisayar:%28.4
Taşınabilir bilgisayar:%37.9
Masaüstü bilgisayar:%19.2. Doğru cevap C'dir.