BİLGİ TOPLUMU VE E-DEVLET - Deneme Sınavı - 17

Bu çerçevede, her ne kadar Türkiye’de belediye, il özel idaresi ve köyden oluşan üç temel yerel yönetim birimi varsa da bu bölümde e-Yerel yönetim uygulamaları konusu ağırlıklı olarak belediyeler üzerinden ve “e-Belediye” kavramı analiz odağı olacak şekilde işlenmiştir.

E-Yerel Yönetim kavramına, e-Belediye dışında e-İl Özel İdaresi, e-Köy ve hatta e-Mahalle uygulamaları da dâhildir. Bunlara ek olarak, belediye birlikleri ve belediye şirketlerinin (Belediye iktisadi teşekkülleri) bilgi ve iletişim teknolojileri kullanarak sundukları bilgi ve hizmetler de e-Yerel Yönetim uygulamalarının içinde sayılmalıdır.

E-Yerel Yönetim, e-Devlet faaliyetlerinin yerel yönetim düzeyinde gerçekleştirilmesi anlamına gelir. Dolayısıyla e-Devlet ve e-Yerel Yönetim kavramları arasındaki fark, iki kavramın doğası veya içeriğinden değil, faaliyetlerin gerçekleştirilme düzeyinden kaynaklanmaktadır. Bu bağlamda, e-Yerel Yönetim uygulamalarını, e-Devlet faaliyetlerinin
bir alternatifi olarak değil, yerel yönetimler düzeyinde gerçekleştirilen tamamlayıcı bir unsuru olarak görmek daha doğru olur.

Yerel yönetim birimlerinde teknoloji kullanımı konusu, somut olarak ilk kez, gelişmiş ülkelerde bilgisayarların birçok farklı sektördeki işyerlerine büyük sayılarda girmeye başladığı 1970’li yıllarda “yerel yönetimlerde bilgisayar kullanımının yaygınlaşması” başlığı altında incelenmiştir.

Merkezî yönetim düzeyindeki e-Devlet uygulamalarında olduğu gibi, yerel yönetimler düzeyindeki e-Devlet uygulamalarının da idari ve siyasi olmak üzere iki temel boyutu vardır.

E-Yerel Yönetim faaliyetlerinin idari boyutu, yerel yönetim birimlerinin çeşitli teknolojilerin kullanımı yoluyla gerek kurum içi gerekse de kurum dışı birimlere/ aktörlere bilgi ve hizmet sunum süreçlerini daha hızlı, kolay, düşük maliyetli, kaliteli, kullanıcı- odaklı ve Avrupa Birliği standartları ile uyumlu şekillerde yapmasıdır.

Siyasi boyut ise, teknoloji kullanımı yoluyla yerel yönetim faaliyetleri ve hizmetlerinde şeffaflık, hesap verebilirlik, katılım ve denetim gibi unsurların güçlendirilmesi ve son tahlilde yerel yönetimlere duyulan güvenin ve bu birimlerin idari ve siyasi meşruiyetinin arttırılmasıdır (Yıldız, 2011: 4).

Mobil belediyecilik (m-Belediyecilik), belediyelerin bilgi ve hizmet sunumunda akıllı cep telefonları, tablet bilgisayarlar ve giyilebilir teknolojiler (akıllı kol saatleri, vb.) gibi taşınabilir cihazlar yardımıyla mobil platformlardan yararlanması anlamına gelmektedir.

Bu birimler de kendi içerisinde, örneğin belediyeler için; büyükşehir belediyesi, il belediyesi, ilçe belediyesi ve belde belediyesi gibi daha alt kategorilere ayrılabilir.

Yerel yönetimlerin elektronik kanallardan sunduğu bilgi ve hizmetlerin bir merkezi kapıda toplanması konusu ile ilgili olarak, 2017’de İçişleri Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından “http://www. belediye.gov.tr/” adresinde bir e-Belediye Bilgi Sistemi de kurulmuştur.

Türkiye’de ise bilgi ve iletişim teknolojilerinin güvenlik uygulamalarına daha fazla entegre edilmesi sürecinin temelleri 1980’lerde atılmaya başlanmışsa da uygulamalar sistematik olarak 2000’li yılların başında POLNET (Polis Bilgi(sayar) Ağı) projesi ile somutlaşmıştır.

Bu aşamalardan ilki, 1981 yılında Emniyet Genel Müdürlüğü Bilgi İşlem Merkezi’nin kurul- masıdır.

Üçüncü aşama ise 1996 yılında başlayan idari ve teknik yeniden yapılanma süreci ve 2000 yılında uygulamaya geçirilen POLNET projesi dönemidir

Bir şeyden başka bir şeymiş gibi bahsetme usulüne metafor/mecazı denir.

Dünyadaki ilk e-Devlet kapılarından biri, 2000 yılında ABD’de “http://www.firstgov.gov” adresinde kurulan ABD E-Devlet Kapısı’dır.

Dünyadaki ilk e-Devlet kapılarından biri, 2000 yılında ABD’de “http://www.firstgov.gov” adresinde kurulan ABD E-Devlet Kapısı’dır.

Bir başka başarılı örnek de “https://www.gov.uk/” adresinde faaliyet gösteren Birleşik Krallık e-Devlet Kapısıdır (United Nations, 2018: 19). Bu web sitesi de bilgi ve hizmetleri doğum, mezuniyet, iş bulma ve ölüm gibi “yaşam olayları” ile bağlantılı bir şekilde sunma mantığıyla tasarlanmıştır. Ayrıca Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden çıkışı (Brexit) gibi güncel ve önemli gelişmelere dair ayrıntılı açıklamalar da sitede mevcuttur. Göçmenler ve engelliler gibi gruplar için özel olarak hazırlanmış içerikler vardır. Site içeriğinin Birleşik Krallık’ın bölgelerinden biri olan Galler’de konuşulan Gal dilinde (Galce)görüntülenmesi de (https://www.gov.uk/cymraeg) mümkündür. Aşağıdaki web görüntüsünde Birleşik Krallık E-Devlet Kapısı örneği sunulmuştur.

Türkiye’de tek noktadan hizmet anlayışını yansıtan (Medeni, Kaplan, Dalbay, Medeni ve Aktekin, 2012: 264) ve “https://www.turkiye.gov.tr/” adresinde hizmet veren E-Devlet Kapısı, 2008 yılında kurulmuş ve hizmet vermeye başlamıştır.

Kullanıcıların (Gerçek ve tüzel kişiler) E-Devlet Kapısı’na kimlik doğrulama yoluyla giriş yapabilmeleri için, birden fazla yol bulunmaktadır: İlk olarak, 15 yaşını doldurmuş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları şahsen başvurarak, Türkiye içinde PTT merkez müdürlüklerinden veya yetkili şubelerinden şifre alıp sis- teme giriş yapılabilir. Şifreler, yurtdışında ise en yakın elçilik veya konsolosluktan temin edilebilir. Cep telefonunu ve e-posta adresini doğrulayan kayıtlı kullanıcılar şifrelerini sıfırlayarak yeniden şifre alabilirler.

2008 yılı Aralık ayında 4000 kullanıma açıldığında bün- yesinde dokuz adet kurumu barındıran ve toplam 22 3000 adet e-hizmet içeren e-Devlet 2500 Kapısı’ndan sunulan e-hizmet sayısı, 2019 yılı Mayıs ayında 2000 4726’yı bulmuş; kapı üzerinden hizmet veren kurum 1000 sayısı ise 590’a çıkmıştır.