BİLGİ EKONOMİSİ

Detaylı verinin bulunmaması durumunda bilgi üretiminin boyutları; eğitim harcamaları, Ar-Ge harcamaları ile bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) harcamalarının ulusal gelirdeki payları incelenerek belirlenmektedir.

Bilgi ekonomisine dönüşmüş olan ülkelerde eğitim harcamalarının GSYİH payı % 5’in üzerindedir.

Bilgi ekonomisine dönüşen ülkeler, 1960’lı yıllardan itibaren ulusal gelirlerinin yaklaşık %3’ünü Ar-Ge faaliyetlerine ayırmışlardır. Bu oran, daha sonra diğer ülkelerin de ulaşmayı hedefledikleri bir oran haline gelmiştir

Türkiye, esas olarak %3’lük hedefi benimsemesine rağmen, ilk etapta Ar-Ge harcamalarını GSYİH’nın %1’ine ulaştırmayı hedeflemişti. 2014 yılı itibariyle bu hedefine ulaşmış bulunmaktadır.

Bilgi ekonomilerinde bilgi sektöründeki pek çok işin fiziksel bir güç gerektirmemesi, sektördeki bazı mesleklerde esnek çalışma saatleri, kadın işgücünün eğitim düzeyinin yükselmesi ve bilgiye dayalı mesleklerin genellikle yerleşim bölgelerinde veya bu bölgelere yakın yerlerde bulunması gibi faktörler, hem kadınların çalışma hayatına daha fazla girmelerini hem de bilgi sektöründe daha fazla oranda istihdam edilmelerini sağlamıştır.

En güncel verinin olduğu 2016 yılında, OECD ülkeleri arasında en yüksek endeks değerine Finlandiya sahiptir. Ağa hazırlık endeksi sıralamalarında, OECD içinde yer alan AB ülkelerinin diğer OECD üyelerine göre daha üst sıralarda yer aldıkları gözlenmektedir.

Türkiye, BİT gelişim endeksi bakımından OECD içinde sondan bir önceki sıralarda yer almaktadır. OECD içinde en son sırada Meksika yer almaktadır.

BİT sektörü, bazı özelliklerinden dolayı bilgi ekonomisine dönüşüm sürecinde stratejik bir sektördür. Sektörün sahip olduğu bu özellikler; verimlilik artışı sağlaması, istihdam yaratma potansiyeli ve yüksek katma değere sahip olmasıdır.

Seçilmiş ülkeler arasında ABD hem en yüksek ihracat rakamına sahip olan hem de ithalatının yaklaşık üç katı büyüklüğünde ihracata sahip olan tek ülkedir.

Türkiye'de BİT sektörü ithalatı ise, neredeyse ihracatının üç katıdır. Bu durumda Türkiye'nin BİT sektörü dış ticaret dengesi açık vermektedir.