BİLGİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 3

Üçüncü sanayi devrimi kişisel bilgisayarların (1970’ler, 1980’ler) ve internetin (1990’lar) önderliğinde geliştiği için genellikle “bilgisayar devrimi” ya da “dijital devrim” olarak adlandırılmıştır.

İktisat biliminin kurucularından Adam Smith, “Milletlerin Zenginliği” adlı eserinde (1776), eğitim ile ekonomik büyüme arasındaki ilişinin temellerini atmıştır.

Kuyruk Hipotezi eğitimin işçinin potansiyel verimliliğinin belirlenmesinde önemli bir etkisinin olmadığını, çünkü verimliliğin iş’in bir özelliği olduğu görüşünü savunur.

Akerlof’un bilgi asimetrisi ile ilgili açıklamaları, 1970’lerden itibaren, Eleme Hipotezi’nin gelişmesine yol açmıştır.

Eleme Hipotezine göre, eğitim sisteminin temel amacı bireyleri farklı verimlilik düzeylerine göre tanımlamaktır.

Beşeri sermaye üretime katılan bireyin sahip olduğu ve genel anlamda insanın niteliğini vurgulayan bilgi, beceri, deneyim ve dinamizm gibi pozitif değerler olarak tanımlanabilir.

Detaylı verinin bulunmaması durumunda bilgi üretiminin boyutları; eğitim harcamaları, Ar-Ge harcamaları ile bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT) harcamalarının ulusal gelirdeki payları incelenerek belirlenmektedir.

Bilgi ekonomisine dönüşmüş olan ülkelerde eğitim harcamalarının GSYİH payı % 5’in üzerindedir.

Bilgi ekonomisine dönüşen ülkeler, 1960’lı yıllardan itibaren ulusal gelirlerinin yaklaşık %3’ünü Ar-Ge faaliyetlerine ayırmışlardır. Bu oran, daha sonra diğer ülkelerin de ulaşmayı hedefledikleri bir oran haline gelmiştir

Türkiye, esas olarak %3’lük hedefi benimsemesine rağmen, ilk etapta Ar-Ge harcamalarını GSYİH’nın %1’ine ulaştırmayı hedeflemişti. 2014 yılı itibariyle bu hedefine ulaşmış bulunmaktadır.

Bilgi ekonomilerinde bilgi sektöründeki pek çok işin fiziksel bir güç gerektirmemesi, sektördeki bazı mesleklerde esnek çalışma saatleri, kadın işgücünün eğitim düzeyinin yükselmesi ve bilgiye dayalı mesleklerin genellikle yerleşim bölgelerinde veya bu bölgelere yakın yerlerde bulunması gibi faktörler, hem kadınların çalışma hayatına daha fazla girmelerini hem de bilgi sektöründe daha fazla oranda istihdam edilmelerini sağlamıştır.

En güncel verinin olduğu 2016 yılında, OECD ülkeleri arasında en yüksek endeks değerine Finlandiya sahiptir. Ağa hazırlık endeksi sıralamalarında, OECD içinde yer alan AB ülkelerinin diğer OECD üyelerine göre daha üst sıralarda yer aldıkları gözlenmektedir.

Türkiye, BİT gelişim endeksi bakımından OECD içinde sondan bir önceki sıralarda yer almaktadır. OECD içinde en son sırada Meksika yer almaktadır.

BİT sektörü, bazı özelliklerinden dolayı bilgi ekonomisine dönüşüm sürecinde stratejik bir sektördür. Sektörün sahip olduğu bu özellikler; verimlilik artışı sağlaması, istihdam yaratma potansiyeli ve yüksek katma değere sahip olmasıdır.

Seçilmiş ülkeler arasında ABD hem en yüksek ihracat rakamına sahip olan hem de ithalatının yaklaşık üç katı büyüklüğünde ihracata sahip olan tek ülkedir.

Türkiye'de BİT sektörü ithalatı ise, neredeyse ihracatının üç katıdır. Bu durumda Türkiye'nin BİT sektörü dış ticaret dengesi açık vermektedir.

Bilgisayar ve internetin kullanımının yaygınlaşması  e-devletin amaçlarından birisi değil gereklerindendir. Doğru cevap A şıkkıdır.

e-Devletin üç ana amacı vardır. 1. Vatandaşların ve işletmelerin devletlere olan güvenini arttırmak; kullanıcıları merkezi yönetim rolünde tutarak, yönetimlerin artmış
cevap verme ve erişilebilirliklerinden yararlanmalarını sağlamak. 2. Yönetimin tüm kademelerinde on-line olarak sağlanan bilgi ve verilerin dikey ve yatay olarak kombinasyonu. 3. İşletmelerin ve vatandaşların yönetişim faaliyetlerine etkileşimi ve  elektronik katılımıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Devletlerin entegre servis ağı projeleri geliştirmeleri gerekir. Bu projeleri başarılı bir şekilde uygulamak için; proje yönetimi becerileri, analitik ve teknik beceriler, bilgi ve bilgi yönetimi becerileri ve iletişim ve sunum becerileri gibi çeşitli becerilere ihtiyaç vardır. İçgüdüsel beceriler belirtilmemiştir. Doğru cevap E şıkkıdır.

e-Devlet güvenliği: e-Devlet hizmetlerinin kullanıcılara güvenli bir platformda sunulmasını anlatan kavramdır. Doğru cevap A şıkkıdır.