BİLGİ EKONOMİSİ - Deneme Sınavı - 14

Uygarlığın gelişim yolu üzerinde Sanayi Toplumundan Bilgi Toplumuna doğru yaşanan bu köklü dönüşüm ve sıçrama, farklı bilim insanlarınca değişik kavramlarla tanımlandı. Zira her birinin ilgi ve uzmanlık alanı karmaşık toplumsal bütünün belli yönleriyle daha yakından bağlantılıydı. Örneğin, F. Machlup “Bilgi ekonomisi”; Brzezinski “technetronic” çağ; R. Dahrendorf “post-kapitalism”; A. Etzioni “post-modern” çağ; D. Bell “post- endüstriyel” Toplum; K. Boulding “post-civilized” Toplum; P.Drucker “post-kapitalist” Toplum kavramlarını tercih ederken, U.Porat, ve Y. Masuda ayrı ayrı “Enformasyon Toplumu” kavramını kullanmışlardır. M. Castells ise “ Enformasyon” çağı ve “Ağ (Network) Toplumu” kavramını tercih etmiştir. Ayrıca D.Tapscott “digital “ ekonomi kavramını kullanır.

Teknoloji, insan zihninde biriken bilginin, organize biçimde doğaya uyarlanması olarak, özde düşüncedir. Böylece teknoloji, bir yandan bilgi olarak insan zihninde; diğer yandan bu birikmiş bilgimizin yurtlanmış olduğu alet ve edevatlar içinde ve onlarla birlikte “donanım” şeklinde yer alır. Teknoloji, sistematik veya bilimsel bilginin belli amaçlar için organize olmuş ve birikmiş durumudur.

Aydınlanma çağı 18.yy dır. Aydınlanmanın son dönem filozofu Kant: “kendi aklını kullanma cesaretiniz olsun; kendi aklını kullanmayan, insan olamaz, başkasının parçacığı olur” der. İnsanının kendi aklıyla “ bilmeye cesaret etmesi” aydınlanmanın sloganı oldu. Yaşamdaki her şeyi akıl yoluyla açıklama arayışı aydınlanma düşüncesini kökleştirdi. Fransa’da Voltaire, J.J. Rousseau ve Ansiklopedistler; İngiltere’de Newton’un Mekaniğin yasalarıyla ilk bilimsel devrimin ilkelerini ortaya koyması yanında, J.Locke ve D.Hume gibi düşünürlerle, Almanya’da Leibniz, Wolff ve nihayet Kant aydınlanmanın düşünür ve filozofları olarak, doğa ve evrenin akıl yoluyla kavranabileceğini, açıklanabileceğini ve bu yolla insanların özgürlük ve mutluluğa erişebileceğini savundular.

Kuantum düşüncesine dayalı olarak yaşamımıza giren söz konusu yeni teknolojiler ve uygulamalar, insanlığı Bilgi Toplumu’na taşıyan temeli ve ortamı belirledi. Kuantum düşüncesine dayalı bilimsel bilginin ilk uygulama alanı mikro elektronik oldu. Mikro elektronikteki bu uygulamalar öncelikle bilgisayarlar başta olmak üzere, enformasyon ve iletişim alanında kendini gösterdi.

Toplumsal bütün, insan ihtiyaçlarını karşılama işlevini üstlenmiş; birbiri içinde yurtlanık; interaktif etkileşimli; ekonomik, politik, sosyal, kültürel ve teknolojik olmak üzere beş sistemin bütünleştiği bir yapılanmadır. Doğa ile ilişkisinde insan, ona egemen olma ihtiyacı duyar. Bu ihtiyacı karşılama işlevi bilgi birikimiyle oluşan teknolojiye aittir. Teknoloji üretmek bilimsel yöntemlerden geçer. Teknolojik paradigmadaki kaymalarla, insanın doğa ve evren algısı değişir. Bilim ve teknolojide yeni yöntemler devreye girer; ekonomik ilişkiler daha üst düzlemlere taşınır.

Bilgi toplumunun ulusal hedefi Gayrisafi Ulusal Tatmindir. Gayrisafi Ulusal Refah ise sanayi toplumunun ulusal hedefidir.

Üniversite ve araştırma kurumları çevreye yönelik olumlu etkileri nedeniyle, bilgi toplumunun “bacasız sanayileri” olarak daha kaliteli bir çevre oluşumuna katkıda bulunur.

Finlandiya milli gelirinin yüzde 4'ünü Ar-Ge harcamalarına ayırmaktadır.

Güney Kore, bir “kalkınma diktatörünün” –iddialı ve kararlı çıkışı ile azgelişmişlikten sanayi ve giderek bilgi toplumu olma sürecine girdi. 2025 için stratejik planlar yapan Güney Kore, yine dezavantajını avantaja çeviren bir ulusal seferberlik içinde, fırsatları değerlendirerek sanayileşme ve gelişmesini sağladı. Güney Kore için, kendi teknolojisini üretmek bir tutkudur. Birçok teknolojiyi tersine mühendislik yoluyla kazanıp içselleştirdi.

Hindistan’da yeni ileri teknolojilere yönelme daha çok yazılım alanından kaynaklanıyor ve ABD ile işbirliği içinde yürütülüyor. Hindistan’ın yazılım ihracatının büyük bir çoğunluğu ABD’ye yöneliktir. Hindistan’daki yazılım sektörü, yabancı dil ve eğitim avantajlarını mühendislik eğitimi ile bütünleştiren belli eyaletlerde başarı ile yürütülüyor.

Aydınlanmanın son dönem filozofu Kant'ın bu sözü insanın kendi aklıyla bilmeye cesaret etmesi düşüncesini ortaya koyar.

İnsanlığın doğaya müdahale etme ve ona egemen olma yönünde kullandığı ilk temel teknolojik paradigma el teknolojisidir.

İnsanın ürettiği ilk teknoloji olan el teknolojisi ilkel toplum yapısının şekillenmesini yönlendirmiştir.

Bilgi toplumunun ekonomik yapısı sinerjik ekonomidir.

Bilgi toplumu yenilikçi, serbest, sosyal ve ekolojik bir sistemdir. Aşağıdakilerden hangisi bilgi toplumunun sosyal bir sistem olmasını; işbirliği, ekip çalışması ve grupsal çıkarları devreye sokması açıklar.

Bilgi toplumunun idealize ettiği insan kişiliği sadece mekanik aklı değil sezgisel zekasını da kullanarak yaratıcı olan insan kişiliğidir. Dolayısıyla doğru yanıt A seçeneğidir.

Tarım toplumunda teknolojik bilgi birikiminin bin yıllar boyunca gelecek nesillere değişmeden aktarılması nedeniyle bu teknolojik paradigmanın  geleneksel teknolojik paradigma olarak adlandırılmıştır. Dolayısıyla doğru yanıt D seçeneğidir.

Örtük bilgi çalışanların beyninde uzmanlık bilgisi olarak var olan bilgidir.

Capra'ya göre, yaşamın evrim süreci ve doğal seleksiyon şekliinemiş olan bu yapılanmayı oluşmuş yapılar ve bilinçli, niyetli, amaçlı özgür iradesi ile gerçekleştirdiklerine oluşmuş yapılardır.

Niçinin Bilgisi (Know-Why): Bilimsel bilginin karşılığıdır.  Bilgi bazlı ekonominin temel bilgi unsurudur.