BELGE YÖNETİMİ VE OFİS UYGULAMALARI - Deneme Sınavı - 4

3008 sayılı İş Kanunu ile ilk kez iş sağlığı ve iş güvenliği konusu ayrıntılı ve sistemli olarak düzenlenmiştir. 1936 yılında çıkarılmış ve 148 maddeden oluşmaktadır.

İş sağlığı ve iş güvenliğinin temel amaçları;

İş sağlığı ve iş güvenliğinin üç temel amacından biri olan üretimin korunması amaçları;

Çocuk çalışan: Ondört yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış çalışandır.

Sendikalar, ILO, WHO, Milletler Cemiyeti ve bu kuruluşlarla işbirliği yapan birçok kuruluş iş sağlığı ve güvenliği yönünden önemli çalışmalar gerçekleştirmişlerdir. Özellikle ILO ve WHO’nun katkılarıyla,
Sanayi Devrimi’nin yarattığı olumsuz çalışma koşullarının düzeltilmesi amacıyla koruyucu ve düzenleyici mevzuatın hazırlanması ve yaptırımlar uygulanması gösterilebilir.

3008 sayılı İş Kanunu ile ilk kez iş sağlığı ve iş güvenliği konusu ayrıntılı ve sistemli olarak düzenlenmiştir. 1936 yılında çıkarılmış ve 148 maddeden oluşmaktadır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğine (RDY.) göre risk değerlendirmesi işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir. Bu ekipte işveren veya işveren vekili, işyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri, işyerindeki çalışan temsilcileri, işyerindeki destek elemanları, işyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar bulunur.

İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülükleri;

Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği yükümlülükleri;

Makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak, Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymak, İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek, İşyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık veya eksiklik gördüklerinde, işverene veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine derhal haber vermek, İşyerinde, sağlık ve güvenliğin korunması için teftişe yetkili makam tarafından belirlenen zorunlulukların yerine getirilmesinde, işverenle veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile işbirliği yapmak, İşveren tarafından güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması ve kendi yaptıkları işlerde sağlık ve güvenlik yönünden risklerin önlenmesinde, işveren veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile mevzuat uygulamaları doğrultusunda işbirliği yapmaktır.

İşverenlerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirmemelerinin yaptırımları;

Türk Borçlar Kanununun 417. maddesinde, öncelikle işverenin, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi alması gerektiği, daha sonra işçilerin işveren tarafından iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymak zorunda olduğu belirtilmiştir.

İşverenin acil durumlara ilişkin yükümlülükleri;

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu’nun ve işçinin talebine rağmen işverenin gerekli önlemleri almaması durumunda, işçinin, iş sözleşmesini feshetme hakkı doğmaktadır. İşçi Kurul kararının kendisine bildirildiği tarihten itibaren altı işgünü içinde İş Kanunu’nun 24. maddesi I. bendine göre “iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olursa” hükmüne dayanarak iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshedebilir.

6331 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesiyle Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği bireysel iş hukukunun dışına çıkmış, onunla etkileşim halinde olmakla birlikte, bağımsız bir hale gelmiştir.

İş sağlığı ve güvenliğinde, on dört yaşını bitirmiş, on beş yaşını doldurmamış çocuk çalışanı ifade eder.

1743 yılında altın madencilerinde görülen hastalıklar ve karbon monoksit, cıva, kurşun ve nitrik asit gibi maddelerin zararları üzerine hazırladığı kitapçıkla, iş hastalıklarına ilişkin bilincin gelişmesine önemli katkıda bulunan kişi U. Ellenborg'dur.

Percival Pott'un baca temizleyicilerinin yakalandığı kanser hastalığı üzerine yapmış olduğu çalışmalar sonucunda çıkan Baca Temizleyicileri Yasası 1788 yılında İngiliz Parlamentosu'nda kabul edilmiştir.

Cumhuriyet doneminde iş kazası ve meslek hastalığı ile ilgili ilk ve en önemli düzenlemeler, 1926 tarihli Borçlar Kanunu ve 1930 tarihli Umumi Hıfzısıhha Kanunu olduğu görülmektedir.

Acil durumlarda işyerinin tahliyesi görevi doğrudan işverene yüklenmiştir.