BELEDİYE, İMAR VE GAYRİMENKUL MEVZUATI

Plan, bir işin gerçekleştirilmesi için uyulması tasarlanan düzendir:

• Konu, zaman yer arasındaki ilişkileri ifade eden programlardır

Bir yapının yatay düzlemlerle olan ara kesitinden gelen bir düzlem üzerine izdüşüm şeklinde ifadesidir. Bir kent veya bölgenin, ayrıntıları ölçeğine bağlı olarak farklılaşan harita üzerindeki ifadesidir. Plan, bu anlamda planlama sürecinde varılmış olan kararların anlatımında, gerçekleştirilmesinde ve gerçekleştirilme biçiminde bir araçtır.

Planlama, belirlenen amaca ulaşabilmek için, saptanmış olan hedeflere varabilmek üzere geliştirilecek kararların alınmasını ifade etmektedir. Planlama özellikle insan, doğa ve yaşam ilişkilerinde; beşeri çevre, doğal çevre ve yapılaşmış çevre karşılıklı ilişkilerinde ve ilişki sisteminde beliren duruma ve ortaya çıkan sorunlara sistemli bir biçimde çözüm getirebilmeyi amaçlamıştır.

Hizmet kavramı, mal teslimi mal ithalatı dışında kalan bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmayı veya yapmamayı taahhüt etmektir

Kuramdan uygulamaya uzanan en geniş anlamı ile ele alındığı süreçte planlama kavramı, üç vazgeçilmez özellik içermektedir;

• Sistemli bir kararlar ve eylemler dizisi oluşturması

Planlama süreci 5 evrede incelenecektir. Bunlar;

evreleridir.

Amaç; gerçekleştirilmek istenen şeyi açıklayan genel ilkelerdir

Lichfield seçeneklerin değerlendirilmesi ve seçimin yapılabilmesi için aşağıdaki ölçütlerin kullanılmasını önermektedir:

• Esneklik: Temel ilkeler çerçevesinde kabul edilecek olası değişikliklere zaman içinde uyum gösterebilmesidir. Bu gerçekleşirken, esnekliğin ödün verme düzeyine gelmemesine dikkat edilmelidir.

Ünlü kent bilimci Thomas Adams kent planlamasını, toplumsal ve iktisadi gereksinmeleri göz önünde bulundurarak kentlerin fiziksel gelişmelerinin biçimlenmesine bir yön vermekle ilgili sorunlarla uğraşan bir bilim, bir sanat ve bir uğraş alanı olarak tanımlamaktadır. Harvey S. Perloff’a göre kent planlaması, hem büyük metropoliten bölgelerin kapsadığı tüm kentleşmiş alanları, hem daha küçük kentsel toplulukları, hem de büyük bir kentin özeğini ilgilendiren planlama eylemlerine verilen isimdir. J.T. Howard’a göre kent planlaması ise, kentsel alanların değişmesine bir yön verilmesidir. Howard, bu niteliğiyle kent planlaması eyleminin, yapıların, yolların, parkların, kamu kuruluşlarının ve kentin fizik varlığının öteki öğelerinin fizik anlamda düzenlenmesinde ve biçimlendirilmesinde daha ileri giden kimi toplumsal ve ekonomik amaçların gerçekleştirilmesine yönelmiş olduğunu da belirtmektedir. S.F. Chapin de, kentsel alanların büyümesi ve gelişmesi için önceden saptanmış ereklere ulaşmakta kullanılan sağgörüyü (basiret), kent planlaması olarak tanımlamaktadır.

Kent planlama sürecinin Araştırma ve çözümleme aşamasında Hedeflere ulaşabilmek için mevcut duruma ait planlamayı etkileyecek her türlü bilginin eksiksiz elde edilmesi gerekmektedir

Bir kent planında, teknik anlatım şekliyle aşağıdaki temel öğelere birbirleriyle ilişkili olarak yer verilmektedir:

Özellikle mimarlık ve şehir planlama disiplinlerinde aşağıdaki teknik tanımlarıyla ifade edilmektedir. Bir yapının yatay düzlemlerle olan ara kesitinden gelen bir düzlem üzerine izdüşüm şeklinde ifadesidir. Bir kent veya bölgenin, ayrıntıları ölçeğine bağlı olarak farklılaşan harita üzerindeki ifadesidir

Kuramdan uygulamaya uzanan en geniş anlamı ile ele alındığı süreçte planlama kavramı, üç vazgeçilmez özellik içermektedir;
• Geleceğe yönelik bir tasarım olması,
• Belirli hedef/amaçlara ulaşmak için yapılması,
• Sistemli bir kararlar ve eylemler dizisi oluşturması.

Bu konu içinde planlama süreci 5 evrede incelenecektir. Bunlar;
1. Sorunun (Problemin) Tanımlanması
2. Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi
3. Uygun Araçların/Stratejilerin Belirlenmesi ve Seçimi
4. Uygulama
5. Değerlendirme ve Geri Besleme

Uygun araç ve stratejilerin seçiminde karşılaştırmalar ön plandadır. İstatistiksel yöntemler, mekânsal, alansal ya da çevresel analizler, maliyet-fayda analizleri, gözlemler, anketler ya da sürdürülebilir planlama ilkeleri gibi yaklaşımlar karşılaştırmanın ve seçimin yapılmasına yardımcı olacaktır.

Tasarlama Düzeyinde Durumu: Öneri tasarım düzeyinin yaratıcılık yönünün yeterliliğinin
irdelenmesidir.

Geniş Kapsamlılık İlkesi: Kent planları, kentin yalnız fiziksel gelişmesi, yani toprak kullanışını değil, aynı zamanda kent bütününün toplumsal ve ekonomik sorunlarını da kapsamaktadır.

Uzun Süreli Olma İlkesi: Plan düşüncesi, ileriye doğru bakmayı içerir. Kent planları da, kentlerin geleceğini ilgilendiren, uzun dönem içindeki gelişmesini denetim altına alan, ama bununla da kalmayıp, kentlilerin ereklerine uygun olarak yönlendiren  planlardır.

Esneklik ilkesi: Güç koşullara, karmaşık işlemlere bağlanmaktadır. Kent planlarının katılığı, gerçekte, taşınmaz mal iyeliği ve ekonomik yaşamdaki istikrarın vazgeçilmez koşuludur. Planların değiştirilmesindeki bu katılığa karşın, kent planların kutsal kitaplar gibi değişmez varsaymak; ekonomik ve toplumsal yönden ve teknolojik ilerlemeler açısından hızlı bir değişme içinde bulunan toplumların kentlerinin gerçek yapısına aykırı düşer. Dolayısıyla kent planlarının, ne hiç değiştirilemeyecek biçimde hazırlanmış katı belgeler, ne de sık sık değiştirilerek, gerekçesiz bir biçimde bireylerin ya da kurumların isteğine göre değiştirilebilen belgeler olduğu söylenebilir.

Esneklik: Temel ilkeler çerçevesinde kabul edilecek olası değişikliklere zaman içinde uyum gösterebilmesidir. Bu gerçekleşirken, esnekliğin ödün verme düzeyine gelmemesine dikkat edilmelidir

Planın esnekliği kent planlamanın evrelerinden değildir