BATI EDEBİYATINDA AKIMLAR II

A

C

D

B

A

C

E

A

B

C

20. yüzyıl başında İtalya’da ortaya çıkan ve sonrasında Fransa ve Rusya’da yayılan Fütürizm önce plastik sanatlarda ardından edebiyatta etkili olmuş bir sanat akımıdır.

Fütürist akım yaşanan somut gelişmelere, I. Dünya Savaşı, sanayileşme, nüfus artışı vb., rağmen sembolik anlatımda ısrarcı olan empresyonizme karşı bir çıkış olarak da değerlendirilebilir.

Fütürist akımın temel amacı“gelecek”i inşa etmektir.

Fütürist akımın sanat eserlerini hem teknik hem de tematik açıdan etkisi altına aldığı üç temel unsur hız, dinamizm ve teknolojidir.

Fütüristlere göre şiirde hareketli bir yapı yaratmak için şiiri aklın ve sözdiziminin klasik kurallarından kurtarmak şarttır. Bunun için fütüristler ilke olarak, şairin
• Kelimeleri özgürce kullanmasını
• Otomatik yazıdan faydalanmasını
• Kuraldan uzak anlatımı tercih etmesini
• Klasik söz dizimini kırmasını

kabul etmişlerdir.

*Otomatik yazı şairin bilinçaltındakileri doğrudan, olduğu gibi kağıda dökmesidir.

Umberto Boccioni (1882-1916): İtalyan ressam, heykeltıraş: Fütürizmin resim ve
heykel alanındaki öncüsüdür.

Letrizm ortaya çıkışı II. Dünya Savaşı sonrasındadır. Romen asıllı Isodore Isou’nun 1946 yılında kurduğu bu akım bir şiir akımıdır.

LETRİST ŞİİRİN İLKELERİ

• Gelenekte var olan her şeye karşı çıkmak

• Harf ve sese dayalı bir dille şiir yazmak

• Harf ve seslerle dilde yeni bir anlam evreni yaratmak: Letristler, mevcut
yirmi dört harften oluşan alfabeye on dokuz harf daha eklemişler ve bu haliyle
alfabenin kendilerinden sonra gelecek sanat ve sanatçılara da yol açıcı olacağını
düşünmüşlerdir. 

• Dadaizm ve sürrealizmin etkisi: Letrizm dadaizm ve sürrealizmin etkisinde kalmış bir akımdır.

E şıkkında yer alan "tüketim kültürünü yermek için tüketim kültürü malzemeleri kullanılmışlardır" tanımı, Pop Art akımının temel özelliğidir.

LETRİZMİN TEMSİLCİLERİ
Isodore Isou (1925-2007)

François Dufrêne (1930-1982)

François Dufrêne (1930-1982)

Maurice Lemaître (1926)

*Filippo Tommaso Marinetti Fütürizmin ilk bildirgesini kaleme almıştır.

XX. yüzyıl başlarında dünyadaki gelişmelerin gerisinde kaldığı düşünülen İtalya’yı canlandırmak ve güçlendirmek için ortaya çıkan Fütürist akımın düşünsel temelinde geleceği makine ve hız ile inşa etme fikri vardır