Aof Panel

Soru 1

Natüralizm sözcüğünü 1839 yılında Fransız edebiyat kuramcısı Sainte Beuve (1804-1869), bugünkü anlamında kullanır. Natüralist anlayış, 1870’lerden sonra güzel sanatlarda, özellikle tiyatro ile roman türlerinde etkisini göstermiştir.

Aşağıdakilerden hangisi, natüralizme ilişkin geçerli bir bilgidir?

Soru 2

Determinizm, tüm olayların önceden gerçekleşen nedenlerle belirlendiğini ileri sürerek istenci (iradeyi) yadsıyan, felsefe kuramıdır.

Aşağıdakilerden hangisi, determinizme ilişkin geçerli bir bilgi değildir?

Soru 3

Deterministlere göre evrendeki olaylar, maddeler, nesneler özetle bütün görünümler, önceden belirlenmiştir. İnsanın seçimleri de çevresinin koşullarıyla ya da içgüdüleriyle belirlenir. Claude Bernard (1813-1878) da “Kaba cisimlerdeki gibi canlı varlıklarda da her olgunun varoluş şartları mutlak bir biçimde belirlenmiştir. Bir başka deyişle bir olgunun şartları bir defa bilindi ve yerine getirildi mi bu olgu, deneycinin isteğine göre her zaman ve zorunlulukla gerçekleşecektir.” görüşündedir.

Aşağıdakilerden hangisi Claude Bernard’ın görüşünü, roman türüne uygulayan yazardır?

Soru 4

Natüralizm, Fransa’da etkisini göstermeye başlamıştır. Kuramsal yanı, Fransız pozitivizminin önde gelen isimlerinden sosyolojik eleştirinin kurucusu diye anılan, 1828 ile 1893 yılları arasında yaşamış Hippolyte Adolphe Taine’in eleştirel yöntemine dayanır.

Aşağıdakilerden hangisi, natüralizmin edebiyattaki yansımalarına ilişkin geçerli bir bilgidir?

Soru 5

Natüralizmin edebiyatta kuramsallaşması, akımın öncüsü Emile Zola’nın (1840-1902), Claude Bernard’ın (1813-1878) görüşlerini romana uygulama çabalarıyla başlar. Zola’nın Deneysel Roman çalışması, natüralizmin bildirgesi niteliğindedir.

Aşağıdakilerden hangisi, Emile Zola’ya ilişkin geçerli bir bilgidir?

Soru 6

Emile Zola (1840-1902), Deneysel Roman çalışmasının başında, yazdıklarını Claude Bernard’ın 1865 yılında yayımladığı Deneysel Tıp Çalışmasına Giriş (Introduction a l'etude de la médecine experimentale, Tecrübi Hekimliğe Giriş) adlı kitabından uyarladığını belirtir. Amacı, Bernard’ın deney sonuçlarına dayanan bilimlere (pozitif bilimlere) uyguladığı yöntemi, roman yazımında kullanmaktır.

Aşağıdakilerden hangisi, deneysel yaklaşımın i̇lkelerinden biridir?

Soru 7

Emile Zola’dan (1840-1902) etkilenen gençler, Medan Topluluğunu kurarlar. Natüralizmin bildirilerinden sayılan Medan Akşam Toplantıları adlı çalışmalarını 1880 yılında yayımlarlar. Zola, bu gençleri, nasıl roman yazmaları gerektiği konusunda yönlendirmiştir. Medan Topluluğunun üyelerinin dışında Emile Zola’nın Deneysel Roman çalışmasıyla ilk romanları, natüralizmin etkisini genişletmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi, natüralizmin etkisi dışındaki sanatçılar arasındadır?

Soru 8

Emile Zola’nın Meyhane (L’Assommoir) adlı romanı, 1877 yılında yayımlanmıştır. Meyhane, natüralist romanı nasıl ivmelendirdiyse bu romanın, tiyatro oyununa uyarlanması da tiyatro alanında natüralizmin, çıkışı demektir. Romanın tiyatroda oynanması, Fransa’da önemli tartışmalara yol açar. Natüralizmi uygulama konusunda tiyatronun öneminin ayrımına varan Zola, kendisi de romanlarını dönüştürüp tiyatro oyunları yazmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi, Emile Zola’nın tiyatro oyunlarına ilişkin geçersiz bir bilgidir?

Soru 9

Parnasizm, realizmle natüralizmin şiirdeki yansımasıdır. 1850’lerden başlayarak Fransız romantizminin kesinlikten, nesnellikten uzak ve aşırı duygusal diline karşı çıkıştır. Parnasizm sözcüğü, Yunanistan’daki Parnassos dağından gelir. Türkçeye, Fransızca “Parnassisme-Parnassien” sözcüğünden geçmiştir. Yunan mitolojisinde, perilerin yaşadığına inanılan bu kutsal dağ, şairlerin esin perilerinin yaşadığı yer diye değerlendirilmiştir. Parnasyen şairlerin,1866 yılında, Çağdaş Parnasizm (Le Parnasse Contemporain) adlı bir dergi çıkarmaları, parnasizmin başlangıcı diye benimsenmiştir. Parnasizmin geliştiği yıllarda romantizm, realizm, natüralizm ile sembolizm akımları az ya da çok etkilidir.

Aşağıda, parnasizm etkisinde yazılmış bir şiir bulunmaktadır:

FATİHLER

Yuvalarından uçmuş bir sürü şahinler;

Usanmışlardı mağrur fukaralıklarından.

Pallos de Moguer’den avare, asker, kaptan,

Çılgınca bir hayale doğru sürüklendiler.

Masaldaki madeni bulmak içindi sefer;

Sipangoo’nun varılmaz topraklarında yatan.

Geçerken garbın esrar dolu kıyılarından

Alize rüzgârında eğilirdi serenler.

Ve her akşam bir destan sabahı umarlardı.

Medar denizlerinin fosforlu mavisinden,

Rüyaları altından seraplarla dolardı.

Beyaz kadırgaların sarkıp ilerisinden,

Seyre koyulurlardı denizlerin içini;

Yıldızların bir meçhul göğe yükselişini.

Jose Maria de Heredia (Çevirenler: Sabahattin Eyüboğlu, Orhan Veli)

Yukarıdaki şiirde, parnasizm akımının öne çıkan niteliği, aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Soru 10

İlk şiirlerini, 1830’larda yayımlamaya başlar. Genç bir ressamı anlattığı uzun şiiri Albertus, 1832 yılında yayımlanır. 1852 yılında yayımladığı Mine ve Kamayö kitabında bir araya getirdiği şiirleriyle Parnasizmin estetik ilkelerini uygular. Ölü Âşık Avatar başlıklı öykü kitabı vardır. Birçok bale, tiyatro oyununun yanı sıra gezi yazılarıyla da tanınır.

Yukarıda sözü edilen parnas şair, aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 11

Aşağıdaki sanatçılardan hangisi Naturalizm akımının kurucusu olarak kabul edilir?

Soru 12

Naturalizm aşağıdaki edebiyat akımlarının hangisinin devamı niteliğindedir ?

Soru 13

Naturalizm için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 14

Aşağıdakilerden hangisinde düşünce akımı ve Türkçe karşılığı doğru verilmiştir?

Soru 15

Aşağıdakilerden hangisinde düşünce akımı ve kurucusu doğru verilmiştir?

Soru 16

Bütün olayların önceden var olan nedenlere göre belirlendiğini ileri sürerek iradeyi reddeden düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 17

Her felsefi ve edebî cereyan temellerini kendinden önceki onlarca yıllık birikim üzerine kurar. Ayrıca bir akımın doğmasında sosyolojik, psikolojik, siyasal ve kültürel çok çeşitli sebepler olabilir. Natüralizmin de doğuşunu sağlayan önemli felsefi ve bilimsel cereyanlar vardır. Bunlar arasında ……………………………….. ve ………………. öne çıkanlardır.

Yukarıdaki boşluğa gelecek iki kelime aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

Soru 18

Realizm ve natüralizmin şiirdeki yansıması olan ve Fransız romantizminin kesinlikten, nesnellikten uzak ve aşırı duygusal diline karşı bir tepki olarak doğan akım aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 19

Parnasizmin estetik ilkeleri göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Soru 20

Hernani adli edebi eserin yazarı kimdir?

BATI EDEBİYATINDA AKIMLAR I