BATI EDEBİYATINDA AKIMLAR I - Deneme Sınavı - 1

Klasik yazarlar, barok yazarların aksine dengeli ve ölçülü olma kaygısı taşırlar. Seyircinin olumsuz etkileneceği her türlü etkilemeden kaçınmak ve
kurbanlarla empati kurmak söz konusudur. İnsanlığın soylu öğelerine vurgu yapılır, çünkü nezaket ve saygı bazı aşağılıkları ve eksiklikleri göstermemeyi gerektirir. Bireysel, istisnai, düşük karakterli ve hastalıklı bireyin doğasında var olan şeyler sanattan dışlanır. Düzenleyici ve uzlaştırıcı akla ve zekâya
öncelik verilir. Doğru yanıt B'dir.

Klasik eser, belli kurallara uyan, öznellik taşımayan, yazarının duygu ve düşüncelerine, toplumsal ve gündelik yaşamın bayağılıklarına, gülünç olay ve tiplerine, aksaklık ve eksiklikler yer vermeyen, buna karşın
her döneme hitap edecek şekilde nesnel, tarafsız ve kalıcı olmayı hedefleyen eserdir. Klasik olmayan eser ise, bağlı kalacağı kuralları olmayan, yazarının veya sanatçısının öznel duygu ve tutkularına yer veren, akılcı ve kalıcı olmayı göz önünde bulundurmadan belli dönemin gereklerine cevap veren eserdir. Doğru yanıt C'dir.

Molière’in hâkim olduğu komedi, insanları eğitirken onların kusur ve aksayan yönlerini düzeltme amacını güder. Komedide, özellikle dönemin burjuva toplumunda ya da kişilerinde karşılaşılan kusurlar tiyatroya taşınarak gülünç hale getirilir ve bu sayede Molière, düzeltilmesi gereken insan ve toplum kusurlarına dikkat çekerken, bir yandan da bu abartılmış kusurları kendine düşman olanlara karşı bir saldırı aracı olarak kullanır. Yobazları, sahte dindarları ve ikiyüzlülüğü Tartuffe, cimriliği Cimri adlı oyunlarında gözler önüne serer. Doğru yanıt B'Dir.

İtalyan Lodovico Castelvetro (1505-1571) gibi Aristo’nun yorumlayıcıları, Aristo’nun Poetika adlı yapıtına dayanarak estetik bir öğreti oluşturmaya
girişirler ve ayrıcalıklı türü trajedinin olduğu bu öğretinin kurallarını oluştururlar. Yapılmak istenen şey, sahnede olabildiğince gerçekliğe yaklaşmaktır.
Kural olarak konulan üç birlik kuralı da bunu gerçekleştirmek amacına yöneliktir. Doğru yanıt A'dır.

Roman, klasik edebiyat için bir özgürlük alanı gibidir. Olağanüstülük, etkileyicilik ve aşırılık bu türe damgasını vurur ve önemli birkaç komik öykü olmasına rağmen, çoğunlukla epik öyküleri içerirler. Doğru yanıt E'dir.

XVII. yüzyılın özellikle ortalarına doğru uzun bir verimsiz dönemin ardından, 1660 yılı sonrasında edebi türlerde yeniden bir canlanma görülür. Fabl, hiciv/yergi yazıları, mektuplar, özdeyiş ve portreler gibi. Fabl alanını canlandıran ve en iyi temsil eden La Fontaine olurken, hiciv yazılarında Boileau başarılıdır. Doğru yanıt D'dir.

Klasik yapılar, simetri ve geometrik kesinlik arayışlarıyla fark edilirler. Çizgiler, barok mimari anlayışının aksine, düzgündür ve aşırıya kaçmazlar. Doğru yanıt A'dır.

İdeal insan modeli olarak “onurlu insan” (hônnete homme) modelini sunarlar. Doğru cevap C'dir.