BASIN FOTOĞRAFÇILIĞI - Deneme Sınavı - 11

Bugün gelinen noktada görüntü içeren verinin sayısal veriye dönüştürülebilmesi, bundan da öte görüntünün sayısal veri olarak üretilebilmesi mümkündür. Bu sayede haber fotoğrafının; Aktarımı hızlanmış ve kolaylaşlmıştır, Üretim maliyeti düşmüştür, Görüntü kalitesi artmıştır, Üretimi ve tüketimi kolaylaşmıştır, Arşivlenmesi ucuzlamıştır ve arşiv kullanımı kolaylaşmıştır, Yeni sunum biçim ve ortamları artmıştır.

Video ile haber ya da belgesel projesi çekimini ciddi bir uğraşı haline getiren foto muhabirlerinin sayısı da gittikçe artmaktad›r. Bu foto muhabirlerinden biri de,  Afganistan Savaşı üzerine bir belgesel film hazırlayan ve bununla sinema dünyasının saygın ödüllerinden bir olan Sundance Film Festivali Belgesel Film ödülünü alan Danfung Dennis’dir.

World Press Photo, 2011 yılında, basın fotoğrafçılığının dalları arasında düzenlediği yarışmaya“multimedya” kategorisini de ekleyerek, basın fotoğrafçılığının bu yeni sunum biçimi ile üretilmiş çalışmaları ödüllendirmeye başlamıştır.

Fotoğrafların multimedya formatında hazırlanıp sunulması, foto muhabirlerine çok sayıda avantaj sağlar: Bu tür sunumlarda fotoğraf baskısına gereksinim duyulmadığı için sunum maliyetini azalır.  Masaüstü yayıncılığa uygun bir sunum tarzı olduğu için, çalışlmasını geniş kitlelere internet üzerinden kolayca ulaştırabilir. Hele çoklu dil seçeneği ile hazırlanırlarsa, dünyanın her köşesindeki ilgililerine kolayca hitap edebilir.  İnternet üzerinde bir adrese yüklenildiğinde, izleyicinin elinin altında olur, dilediği zaman tekrar tekrar izleyebilir.Ayrıca, sunumunda güncellemeler yapılabildiğinden, öykü geliştirilmiş haliyle izleyicisine tekrar ulaşltırılabilir.  Multimedya sunumlarını hazırlarken ses, video, grafik, animasyon gibi unsurlardan da yararlanılabildiğinden anlatım kolaylığı sağlanır, öyküler daha kısa sürede ve kolay anlaşılabilir.  Basılı ortamda kullanılması mümkün olamayan ilgi uyandırmaya yönelik çok sayıda yaratıcı teknik, multimedya uygulamalarında kolaylıkla kullanılabilir. İnteraktif multimedyalar sayesinde okur da sürecin bir parçası haline sokulabilir. Sunuma yerleşltirilecek linkler aracılğı ile okur/izleyiciye, “sunumu yönlendirme” zevki yaşatabilir. Ziyaret edilen sayfadaki kalış süresini arttırdığı için yayınlandığı ortama ekonomik getiriye de dönüşebilecek saygınlık kazandırır.

Bu güne dek, iki tür yurttaş gazeteciliği ön plana çıkmıştır. Bunlardan ilki; “blogger” da denilen, kendi ürettiklerini internette kendileri yayınlayanlar, diğerleri ise çektikleri görüntüleri büyük medya kuruluşları ile paylaşanlardır. Bunları da kendi aralarında ikiye ayırabiliriz: Ürettiklerini ücretsiz paylaşmaya çalışanlar ve satarak gelir elde etmeyi amaçlayanlar.

Günümüzde çok sayıda foto muhabiri, fotoğraf makinesinin yanı sıra yüksek çözünürlüklü fotoğraf çekme, çekilen görüntüyü paylaşabilme gibi gazeteciliğin gereksinimlerini karşılama özelliği olan bu tür akıllı cep telefonlarını yanlarından ayırmamaktadır. Foto muhabirlerinin, görece büyük boyutlardaki profesyonel fotoğraf makineleri ile girmelerine izin verilmeyen, ya da o makinelerini ortaya çıkard›klarında tepki çekeceklerini düşündükleri ortamlarda başvurduklı “can simitleri”, ceplerinde taşıdıkları telefonlarının olduğu görülmektedir. Çünkü bu telefonlarla çekilen fotoğraflar, ek bir alete gereksinim duymadan haber merkezlerine kolayca fotoğraf iletebilmektedir.

Geçmişe bakıldığında haber aktarım aracı olarak fotoğraf kullanımının işlevselliğini ve anlamını yitirdiğinin ilk kez bugün savunulmadığı görülecektir. Sinemanın ve özellikle televizyonun yaygınlaşmasından sonra da benzer öngörülerde bulunulmuştur. Ancak zaman içerisinde sinemanın da televizyonun da ne birbirine ne de haber aktarım aracı olarak fotoğrafa alternatif olmadığı anlaşımıştır. Tersine, bunların birbirini bütünleyen araçlar olduğu eşzamanlı olarak deneyimlendikçe daha iyi anlaşılmıştır.

Damon Winters’in, iPhone’un “Hipstamatik” adlı uygulamasını kullanarak çektiği “A Grunt’s Life” başlıklı fotoğraf serisi, cep telefonu çekimleri ile yapılan foto röportajlar arasında profesyonel foto muhabirliği alanında o güne kadarki en büyük ödülü almıştır.

Ancak zaman içerisinde sinemanın da televizyonun da ne birbirine ne de haber aktarım aracı olarak fotoğrafa alternatif olmadığı anlaşılmıştır. Tersine, bunların birbirini bütünleyen araçlar olduğu eşzamanlı olarak deneyimlendikçe daha iyi anlaşılmıştır. Örneğin bugün, televizyon ve fotoğrafın haber aktarırken birbirlerine olan üstünlük ve eksiklikleri yoğun olarak tartışılan konular olmaktan çıkmıştır. Öte yandan, başlangıçta basın fotoğrafının sonunu getireceği sanılan yeni teknolojilerin basın fotoğrafının yerini tamamen alamadıkları; basın fotoğrafının önceden üzerinde durulmamış güçlü yönlerinin ayırt edilmesini sağladığı da savunulabilir.

Olumsuz olduğu düşünülen etkiler sıkça gündeme getirilirken, haber fotoğrafı üretim maliyetlerinin düşmesi, üretim araçlarının çeşitlenmesi ve bu araçların özelliklerinin güçlenmesi, aktarım olanaklarının kolaylaşması, artık bilgiye ulaşımın neredeyse sınırsız olması, yeni kitle iletişim ortamlarının ortaya çıkması vs. gibi ilk anda akla gelen gelişmeler de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu bilgilere göre üretim araçlarının maliyeti olumlu etkiler arasında bulunmaz.

Basın sektörüne giriş yaptıkları 90’lı yılların ortalarında, sayısal fotoğraf makinelerinin (DSLR), öncesinde basının yaygın olarak kullandığı filmli makinelere (SLR) göre düşük görüntü kalitesi, fotoğrafın“muhafazakarları”nın elindeki en büyük koz olagelmiştir.

Fotografik veri aktarımı için 1935 yılı milat olarak kabul edilebilir. Bu tarihte, New York yakınlarındaki bir dağa düşen uçağın fotoğrafı, Associated Press haber ajansı tarafından “telefoto” adı verilen bir cihazla abonelere iletilmiştir. Telefoto cihazı, o yıldan başlayarak küçük çaplı değişimlere uğrasa da- 90’lı yılların başına kadar medya dünyasında varlığını sürdürdü.

Sayısal teknoloji sayesinde haber fotoğrafının; • Aktarımı hızlanmış ve kolaylaşmış, • Üretim maliyeti düşmüş, • Görüntü kalitesi artmış, • Üretimi ve tüketimi kolaylaymış, • Arşivlenmesi ucuzlamış ve arşiv kullanımı kolaylaşmış, • Yeni sunum biçim ve ortamları artmıştır. Ancak fotoğrafların kolay ulaşılabilir olması güvenlik açısından olumlu bir etki olarak düşünülmez.

Foto muhabirliği, hikâyelerin fotoğraflarla anlatılmasıdır. Bu öykülerin anlatım dili, teknolojideki gelişmelere paralel olarak değişim göstermiştir.

Foto röportajlarının artık  “multimedya” sunumuna uygun üretilmesi istenmektedir. Bu isteği karşılayabilmeleri için, foto muhabirlerinin fotoğraf çekmenin dışında yeni beceriler edinmeleri de gerekmektedir. Sadece iyi bir ses kayıt cihazı almak değil, sesleri düzenleyebilecekleri (editing) yazılımları da öğrenmelidirler. Video çeken fotoğraf makinesine sahip olmak, kurgu becerisini de yanına eklemeyi zorunlu kılmaktadır.

Fotoğrafların multimedya formatında hazırlanıp sunulması, foto muhabirlerine çok sayıda avantaj sağlar. Cevap seçeneği dışındaki tüm seçeneklerde bu avantajlar listelenmiştir. Ancak cevap seçeneği foto muhabirliğinin ilk hedefi olan gerçeği olduğu gibi yansıtma hedefiyle çelişmektedir.

Artık, yerel, ulusal, uluslararası medya kuruluşları bu tür görüntü üretenlerin bombardımanına tutulmaktadır. En etkileyici sıcak görüntüler onların vizörlerinden gazete ve internet sayfalarına, televizyon ekranlarına taşınmaktadır. Kısa sürede kurumsallaştılar ve mesleki tanımları bile yapıldı, artık onlara “Yurttaş foto muhabiri” denmektedir.

Projelerini üretebilmek için ciddi bütçe sıkıntısı yaşayan foto muhabirleri de, bu kaynağı yaratmak için farklı arayışlar içine girmektedir. Portre, reklam, tanıtım fotoğrafçılığı, sivil toplum örgütleri ile ortak çalışma, internet üzerinden bağış toplamak, “stok fotoğraf ajansları” için fotoğraf çekmek bunlardan bazılarıdır. Sponsorluk bunlar arasında yer almaz.

"Başlangıçta basın fotoğrafının sonunu getireceği sanılan yeni teknolojilerin basın fotoğrafının yerini tamamen alamadıkları; basın fotoğrafının önceden üzerinde durulmamış güçlü yönlerinin ayırt edilmesini sağladığı da savunulabilir." ifadesi olduğu gibi yorum olarak metinde yer almaktadır.

Telefoto cihazı ile fotoğraf aktarımı için şu aşamalardan geçilmesi gerekiyordu: Öncelikle çekilen filmin banyo edildikten sonra fotoğraf kartına basılması gerekiyordu. Ardından, telefoto verici cihazı üzerine sabit bir şekilde tutturulan fotoğraf, bu cihazda bulunan analog telefon bağlantı yuvalarına telefon hattı takılarak iletime hazır hale getiriliyordu.