BASIN FOTOĞRAFÇILIĞI - Deneme Sınavı - 9

Osmanlı'da geniş anlamda izinsiz ve sansürsüz fotoğraflı kitap ve gazete yayını II. Meşrutiyet'in ilanından sonra gerçekleşebilmiştir.

Amerika’da “Halftone” adı verilen ve tamamen Fotoğrafın aslını kaynak alan ve görüntüyü bir mozaik gibi çok küçük parçalara ayırarak matbaada basılmaya uygun şekle dönüştürebilen bir baskı tekniği ilk kez 1880’de, New York’ta The Daily Graphic gazetesinde kullanılmıştır. Halftone baskı yöntemi basın fotoğrafını etkileyen en önemli gelişmelerden birisi olmuştur.

Fotoğrafın bulunuşundan günümüze kadar gerçekleştirilen bazı teknolojik ilerlemeler haber fotoğrafçılığının önünü̈ açan çok önemli fırsatlara ortam hazırlamıştır. Bu açıdan çok özel bir yere sahiptirler. Bunların başlıcaları;

Fotoğrafın çoğaltım teknolojisi

Fotoğrafın matbaada tıpkıbasımının mümkün olmasıyla Fotoğrafın gazete sayfalarına taşınması

Pozlama süresini kısaltan, birim zamanda daha yüksek ışık geçirgenliğine sahip objektifler

Fotoğraf makinesinin ve Fotoğraf üretim sürecinin sürekli daha pratik ve ucuz olmasını amaçlayan teknolojik gelişmeler

Duyarkat (ışığa duyarlı yüzey) hızının artmasına bağlı olarak pozlama süresinin daha da kısalması

Telefoto teknolojisi ile telgrafın yazı aktardığı gibi Fotoğrafın da telefoto ile aktarılabilmesi

İnternet

Sayısal Fotoğraf teknolojisi olarak sıralanabilir.

Amerika’da “Halftone” baskı tekniği ilk kez 1880’de, New York’ta The Daily Graphic gazetesinde kullanılmıştır. Halftone baskı yöntemi basın fotoğrafını etkileyen en önemli gelişmelerden birisi olmuştur.

Böylece 20. yüzyıla gelindiğinde basın fotoğrafçılığının adı konmuş, varlığı hissedilmeye ve kabul edilmeye başlamış bir uzmanlık alanı olduğu görülmektedir. 20. yüzyılın ilk çeyreğinde haber Fotoğrafının basın ve yayın organlarında doğrudan yer alması basın fotoğrafçılığından söz edilmeye başlanmasına yetecek kadar yaygınlaşmıştır. Jeffrey Fotoğraf tarihini 1900-1920 tarihleri arasını özetlerken şunları söylüyor: “Haber fotoğrafçılığı bir meslek oldu. Kasım 1903’te Londra’da kurulan Daily Mirror, dünyada görsel malzeme olarak neredeyse tamamen Fotoğraf kullanan ilk günlük gazete oldu.” (Jeffrey, 1981). Sonuçta, İnsanlığın ortak görsel hafızasının oluşmasına hizmet eden bir meslek doğmuştur.

İyi giyimli, görgülü̈, yabancı dil bilen, eğitimli ve işçi sınıfından gelmeyen bu yeni Fotoğrafçıların en ünlüsü modern fotojurnalizmin babası olarak kabul edilen Doktor Erich Salomon’dur. Salomon en açık diyafram değeri f/2 olan Ermanox makinesiyle fotoğraf çekerken insanlara poz verdirmiyordu, şaş da kullanmadığı için kimse Fotoğraflandığını fark etmiyordu. Hatta deklanşör sesinin duyulmasını engellemeye yönelik tedbirler bile almıştı. Nasıl fotoğraflar çekmek istediğini çok iyi biliyordu. Salomon’un fotoğrafları haber fotoğrafçılığında son derece önemli bir değişim başlatmıştır. İnsanlar Fotoğraflarda daha Önce hiç böyle doğal görünmemişti. Onunla birlikte Fotoğrafın yalnızca teknik başarısı değil, içeriğine bağlı olarak verdiği mesaj da değerli olmaya başlamıştır. Salomon’un fotoğrafın içeriğini öne çıkarması fotoğrafın yalnızca teknik bir konu olmadığının anlaşılmasını sağlarken, Fotoğrafçıların da yalnızca teknik bir sürece hakim teknisyenler olmadıkları konusundaki farkındalığın kapılarını açarak, haber Fotoğrafçılarının toplumdaki algılarının değişmesine neden olmuştur.

1930’lara gelindiğinde basın fotoğrafçılığına daha Önce hiç olmadığı kadar uygun Fotoğraf makineleri üretilmeye başlandı. Fotoğraf bir zarf içerisine konmadan bir yerden başka bir yere telefoto ile gönderilebiliyordu. Renkli Fotoğraf basabilen basın kuruluşları dahi vardı. Basın fotoğrafçılığında altın çağ olarak adlandırılan dönemin ilk etkileri net olarak hissediliyordu. Bu dönem 1950’lere kadar sürmüştür ve 20. yüzyılın ikinci yarısında etkileri azalmaya başlamış. Yine de basın fotoğrafçılığının altın çağının etkileri 1970’lere kadar kendisini hissettirmiştir.

1968’den beri Pulitzer ödülleri basın fotoğraflarına da verilmektedir.

Osmanlı’da geniş anlamda izinsiz ve sansürsüz Fotoğraflı kitap ve gazete yayını II. Meşrutiyet’in ilanından sonra gerçekleşebilmiştir. Millet gazetesi 1 Eylül 1908 tarihli sayısının birinci sayfasına Abdülhamid’in portresini, cuma selamlığından çıkışını gösteren iki Fotoğrafı, iç sayfaya Sultan V. Murad’ın, Veliaht Reşat ve Yusuf İzzettin Efendilerin Fotoğraflarını basarak bir tabuyu yıkmıştır.

Telgraf ve telefondan sonra görüntünün elektrik telleriyle aktarımı ile ilgili çalışmaların başarısıyla Edouard Belin tarafından belinografın geliştirilmesi sonucunda “telefoto” teknolojisi hayata geçmiş ve 1935’te uluslararası haber ajansı Associated Press ilk kez telefoto servisini başlatmıştır.

Basın fotoğrafçılığı tarihinde bazı olay ve kişiler etkileriyle ve katkılarıyla fotoğraf tarihinde kilometre taşını oluşturmuşlardır. Örneğin 1870 yılında Amerika’ya giden 21 yaşındaki genç Danimarkalı Jacob A. Riis’in New York Tribune’de gazeteci olarak çalışırken göçmenlerin kötü̈ yaşam koşullarını anlatan araştırma haberini desteklemek için Fotoğraftan yararlanması fotojurnalizm açısından oldukça Önemli sonuçlar doğurmuştur.

Fotoğraf gazete sayfalarında 19.yy’ın son çeyreğinde gerçekleşen teknolojik gelişmelerle yayınlanabilmiştir.

20.yy’ın sonlarından itibaren fotoğraf internet ve dijital teknolojinin etkisiyle farklı bir döneme girmiştir.

İlk olarak fotoğraf aktarımı telefoto ile sağlanırken günümüzde dijital teknolojiyle beraber internet üzerinden yapılmaktadır.

Petzval’ın 15-30 saniyeye izin veren bir objektif tasarlamasıyla, pozlama süresi kısalmış; bu durum ise doğru anda ve doğru netlikteki fotoğrafların üretilmesini beraberinde getirmiştir.

Kasım 1903’te Londra’da kurulan Daily Mirror, dünyada görsel malzeme olarak neredeyse tamamen fotoğraf kullanan ilk günlük gazete olmuştur.

Edouard Bélin tarafından belinografın geliştirilmesiyle telefoto teknolojisi hayata geçmiş ve 1935’te uluslararası haber ajansı Associated Press ilk kez telefoto servisini başlatmıştır.

Söz konusu makineler 35.mm, küçük format ve taşınabilirliğiyle öne çıkan makinelerdir.

Pozlama süresinin kısalması duyarkat/film hızının artması ve en açık diyafram değerinin ne olduğuyla ilişkilidir.

Almanya’da Weimar Cumhuriyeti dönemi, modern anlamdaki fotojurnalizmin ortaya çıkışında önemli bir rol oynamıştır. Bu dönemdeki en önemli isim ise Ermanox makinesiyle kişilere farkettirmeden çekim yapabilen Dr. E. Salomon’dur.