BASIN FOTOĞRAFÇILIĞI - Deneme Sınavı - 7

Kadraja giren, girecek olan karenin seçimi olayı tüm boyutuyla sergilemesine dikkat  edilmesi tarfsızlık açısından önemlidir.

Daima okuyucunun ilgisini temel alarak, bir haberin değerini belirleyen ölçütler şunlardır: “Etki, yakınlık, zamanındalık, şöhret, sıradışılık, çatışma” (The Missouri Group, 1988, ss. 4-5; Baskette, Sissors, Brooks, 1986, s. 24).

Yakınlık:Genellikle, aynı olayın dünyanın diğer ucunda olmasındansa bulunduğunuz bölgede gerçekleşmesi daha büyük bir haber değeri oluşturur. Başka bir deyişle, aynı önemdeki bir olayı gazetenin yayımlandığı bölgede olmuşsa manşetten verilebilir, dünyanın farklı bir bölgesinde olmuşsa daha küçük verilir ya da gazetede yer almayabilir.

Bu çerçeveden hareketle, gazete tasarımının işlevlerini şöyle sıralamak olanaklıdır:

-Gazeteyi çekici ve ilginç kılmak

-Gazeteyi mümkün olduğunca kolay okunur ve anlaşılır kılmak

-Okur için haberleri sıralandırmak

-Gazetede bir tarz (kimlik) oluşturmak ve bunu gazetenin bütününde sürdürebilmek

1) Basın fotoğrafçılığı bir iletiyi yaymaya yönelik fotoğrafçılıktır. Basın fotoğrafçısının hedefi, okuyucunun hızlı algılayabilmesi için iletiyi açık bir şekilde iletmektir.
2) Basın fotoğrafçılığının iletişim ortamı gazeteler, haber dergileri ve haber
ajansları gibi basılı medyadır.
3) Basın fotoğrafçılığı bildirme amaçlıdır. Basın fotoğrafçısının bütün çabası, zekâsı ve becerisi ile bir haberin belirli yönlerini okuyucuya bildirmektedir.
4) Basın fotoğrafçılığı sözcükler ve fotoğrafların birleşiminden oluşan bir dil ile iletişim kurar.
5) Basın fotoğrafçılığının konusu insandır.
6) Basın fotoğrafçılığı, büyük bir kitleyle iletişim kurar. Bu yüzden mesaj birçok
farklı insan tarafından anında anlaşılabilecek kadar özlü olmalıdır.
7) Basın foto¤rafları, iletileri daha etkili hâle getiren, yetenekli bir editörün süzgecinden geçirilerek sunulur.
8) Basın fotoğrafçılığının temel düşüncesi, bugünün karmaşık dünyasında halkı
bilgilendirmeye duyulan kaçınılmaz ihtiyaçtır.

Westley, News Editing adlı kitabında başlığın işlevlerini şöyle sıralamıştır: Haberi göstermek, doğru bilgi içermek, haberin önemini belirtmek, gazeteyi çekici hâle getirmek, gazeteye kişilik ve istikrar kazandırmak ve haberin ciddiyetini belirtmek.

İnsan fotoğraflarındaki gözlerin önemini Roland Barthes, ‘Camera Lucida’ adlı kitabında, Napolyon’un kardeşi Jerome’un 1852’de çekilmiş bir fotoğrafına bakarken hissettiği garip hayranlığı; “Ben, imparatora bakan gözlere bakıyorum.” (Barthes, 1992, s.13) diyerek doğrudan fotoğraftaki gözlerin etkisini yalın bir biçimde ortaya koymuştur.

Özellikle tek bir karede yaşamdaki deneyimlerin aktarıldığı fotoğraf sanatında, öyle bir an vurgulanmalı ki, deneyimin tamamını temsil edebilsin ve açıklasın. Fotoğrafçılıkta bu ana, Henri Cartier Bresson tarafından karar anı adı verilmiştir.

Ünlü fotoğraf eleştirmeni John Szarkowski fotoğrafın yorumlanması konusundaki düşüncesini şöyle belirtir: “Fotoğrafın basitliği, bir fotoğraf çekmenin çok kolay olmasında yatar. Aynı zamanda şaşırtıcı karmaşıklığı ise, aynı konunun binlerce farklı fotoğrafının çekilmesinin eşit derecede kolay olmasında gizlidir.” (Szarkowski, aktaran: Barrett, 1990, s. 24)

“Fotoğraf dış dünyayı otomatik olarak yansıtmasıyla, aynen yinelenebilen görsel imgeler üretir. Bu önemli aynılık ve yinelenebilirlik özellikleri, Gutenberg’in Orta Çağ ve Rönesans arasındaki geçişi sağlamasındaki etken niteliklerdir” (McLuhan, 1996, s. 190). McLuhan’ın belirttiği özellikler aynı zamanda görüntü üretimini kolaylaştırmış ve yaygınlaşmasını sağlamıştır.

Yapılan araştırmalarda, gazetelerde kullanılan görsel ögelerin %82’sinin fotoğraf olduğu saptanmıştır (Lester, 1988, s. 761). Ancak bazı durumlarda fotoğrafın verdiği bilginin yetersiz kalması ya da kullanılabilecek nitelikte fotoğrafın bulunmaması gibi nedenlerden dolayı, farklı görsel ögelerden de yararlanılmaktadır. Az da olsa kullanılan ve grafik ögeler olarak adlandırılan bu görsel ögelerin kullanım amaçları şöyle sıralanabilir:
• Metindeki özel bir bilgiyi sağlamak ve görsel bir şekilde sunmak
• Açıklama amacıyla, haberde insanı ilgilendiren yönlere dikkat çekmek ve farklı bir hava yaratmak
• Tasarımda estetik bir öğe olarak kullanmak (Westley, 1980, s.314)

Susan Sontag da, fotoğrafın işlevi konusunda bağlamsalcı estetik düşünürleriyle paralel bir görüş sergileyerek, “Fotoğraflar, gerçekten de yakalanan deneyim, fotoğraf makinesiyse açgözlü hâlindeki bilincin en güçlü koludur” (Sontag, 1993, s.18) diyerek, fotoğrafın işlevinin yaşamdaki deneyimleri yakalamak ve kaydetmek olduğunu belirtmekte ve fotoğraf makinesini ise bu deneyimleri yakalamaya aç, doymak bilmeyen insan bilincinin en büyük yardımcısı olarak nitelemektedir.

Basın fotoğrafçılığında teknik kalitenin çok fazla önemi yoktur.

Basın fotoğrafının görselliği, doğrudan fotoğraflama tekniğiyle oynama yapılmadan üretilmiş fotoğraflar sunduğundan gerçekliği, sorgulanmadan onaylanır.

Basın fotoğrafçılığı, özel yaşamın gizliliği ve halkın bilgilenmesi arasındaki zıtlığa bir yanıt bulamamış, bu nedenle de her iki hakkı kollayarak ince bir denge noktasında fotoğraf çekmeye çalışır.

Fotoğrafın başarısı değerlendirilirken içerik, teknik ve estetik yönleri ele alınsa da basın fotoğrafçısı, sıradan bir fotoğrafçıdan daha fazla özveriyle haberin olduğu yerde bulunarak haberleri görselleştirir. Bu bağlamda bir fotoğrafın niteliğini belirleyen en önemli öge, fotoğrafı çeken kişinin düşünsel birikimini fotoğraf karesine aktarabilme yetisidir.

Her fotoğrafta fotoğrafçı, bakış açısı, kadraj, görsel düzenleme ve çekim anı gibi seçimler nedeniyle tamamen tarafsız olamaz. Bu nedenle gerçek, fotoğrafta saptırılabilir veya doğru da aktarılabilir. Basın fotoğrafçısının niteliği, bu gerçeği yansıtırkenki tarafsızlığını belirleyecektir.

Haber, zamanlı bir olgu olup bir konunun fotoğraflanması saniyeler kadar kısa bir zamanda meydana gelmesi gereken bir olaydır. Doğal bir ortamda meydana gelen bir olayın basın fotoğrafının çekilmesi için mekanda fotoğrafçının bulunması yeter koşuldur.

Sanat fotoğrafı ile basın fotoğrafı birçok yönde farklılıklar göstermektedir. Sanat fotoğrafının temelinde, fotoğrafçının kendi iç dünyasını fotoğrafına yansıtması beklenmektedir. Oysa basın fotoğrafında, yaşanılan gerçeklik fotoğrafa yansımaktadır ya da yansımalıdır.

Tek bir basın fotoğrafından daha yoğun ve kapsamlı bilgi içeren foto makale, sözcüklerle desteklenen bir grup fotoğrafla bir konunun anlatılması olarak ortaya çıkan bir anlatım tarzıdır.