BANKALARIN YÖNETİMİ VE DENETİMİ - Deneme Sınavı - 2

Uluslararası bankalar, New York, Londra, Tokyo, Paris, Zürih, Cenevre, Amsterdam, Hong Gong, Frankfurt gibi finans merkezlerinde toplanmışlardır.

Ölçek Ekonomilerinin Faydası
Büyük ölçekte faaliyette bulunmanın sağladığı gider tasarrufundan, ölçek büyüdükçe maliyetlerin göreceli olarak azalışından bankalar da faydalanmaktadır. Bankalar dış piyasalara açılarak ölçeklerini büyütmekte ve böylece gelirlerini artırarak daha fazla kar elde edebilmektedir. Ayrıca, bankalar kendi ülkelerinde kullanamadıkları finansal potansiyellerini, gittikleri ülkede daha etkin bir şekilde
değerlendirebilir.

Yurtdışı Finansal Piyasaların Gelişimi
Para ve sermaye piyasalarında yaşanan gelişmeler, özellikle Euro-pazarlar ile yurt dışı bankalar arası (interbank) piyasasının gelişmesi ve finans merkezlerinin yaygınlaşması, bankaları uluslararası faaliyetlere yöneltmiştir.
Ayrıca, gelişmiş finansal piyasalarda yeni finansman yöntemlerinin uygulamaya konulması, büyük firmaların banka kredilerinden çok, para ve sermaye piyasası araçlarını kullanarak fon sağlamaya yönelmeleri, bankaların müşteri profilini değiştirmekte, bankaları yeni pazarlar aramaya zorlamaktadır.

Muhabir Bankacılık. Temsilcilik Büroları, Acenteler, Şubeler, Bağlı Bankalar, İlişkili Banka, İlişkili Banka, Kıyı Bankacılığı

Temsilcilik Büroları
Banklar, yabancı bir ülke ile iş yapan müşterilerine kendi personeli ile hizmet vermek amacıyla, yabancı ülkede az sayıda personel ile küçük temsilcilik büroları açabilir. Bir yabancı piyasada beklenen iş hacminin düşük olduğu durumlarda, bu piyasa hakkında bilgi edinmenin ve buradaki müşterilerini minimum maliyetle takip etmenin yolu genellikle temsilcilik bürosu açmaktır.

Muhabir Bankacılık
Bankanın faaliyetinin ve işlemlerinin az olduğu ülkelerde şube açmadan, maliyetleri düşük tutmak amacıyla, yerel bir banka ile muhabirlik anlaşması yaparak, personel ve fiziksel varlık bulundurmadan, yurt dışı işlemlerini muhabir olan yerel banka aracılığı ile gerçekleştirmesi, muhabir bankacılık olarak tanımlanabilir. Bankalar, muhabirlik anlaşması yaptıkları yabancı bankada hesap açar ve muhabir banka bu hesaptan banka adına ödemeler yapar ve tahsilatta bulunur.

Konsorsiyum Bankaları
Konsorsiyum bankaları, banka konsorsiyumundan farklı bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Konsorsiyum banka, farklı ülkelerden çok sayıda bankanın bir araya gelerek, kendi ülke bankalarından bağımsız yeni bir banka kurulmasını ifade etmektedir. Konsorsiyum bankalarının ilgi alanlarını genellikle büyük yatırımlar oluşturur ve bu bankalar mevduat kabul etmezler.

İşletme Kredileri
Bu krediler, firmalar tarafından, ticareti ve cari işlemleri finanse etmek, sermaye sağlamak, verimliliği artırmak gibi değişik amaçlarla kullanılmaktadır. Bu tür kredilerde, bankaların yerleşim yeri, işlem hacmi, faaliyet türü, müşteri yapısı, kredi ve yönetim politikaları, sunacağı kredinin miktarını ve kredilendirme sürecini etkilemektedir. Bununla birlikte, ilgili firmanın finansal durumu ve göstereceği teminatlar gibi faktörler de kredilendirme sürecinde etkili olmaktadır.

Uluslararası bankacılıkta yukarıda belirtilen yönetim ve danışmanlık hizmetlerinin dışında underwritting, faktoring, forfaiting ve leasing gibi hizmetlerde sunulmaktadır.

Denetim bir süreçtir: Denetim faaliyeti çeşitli evreler hâlinde gerçekleştirilir. Birbirini izleyen bu evrelerin başlangıç ve sonucu arasındaki faaliyetler belirli bir plan dahilinde sürdürülür.

Teftiş: Bir şeyin aslını, doğrusunu veya işlerin iyi yürütülüp yürütülmediğini anlamak için yapılan inceleme olarak tanımlanabilir. Teftişin denetimden temel farklılığını iki başlık altında toplamak mümkündür. Teftiş kontrolde olduğu gibi işletme personeli tarafından yapılır. Diğer kavramlardan en önemli farkı finansal işlemler dışındaki olaylar da teftişin kapsamına girer.

Muhasebe Denetiminin Amaçları;
• Finansal tablolarda sunulan bilgilerin muhasebe ilke ve standartlarına uygunluğunun sağlanması,
• Hata ve hilelerin ortaya çıkarılması,
• Hata ve hilelerin önlenmesi,
• Yönetime önerilerde bulunmak ve
• İşletmenin sürekliliğini güvence altına almak

Uygunluk denetimi işletme içindeki kişiler veya işletme dışındaki kişiler tarafından yapılabilir. İşletme içindeki kişilerin yaptığı uygunluk denetimine iç denetim denir.

Denetçi; Denetim faaliyetini yürüten, meslekî bilgi ve deneyime sahip, bağımsız davranabilen ve yüksek ahlaki nitelikler taşıyan uzman bir kişidir. Bu kişiler yukarıda açıklanmış olan amaç yönünden denetim türlerine paralel olarak çeşitli türlere ayrılmaktadır.

Bunlar:
• Bağımsız Denetçiler,
• İç Denetçiler,
• Kamu Denetçileridir.

İç kontrol sisteminden beklenen amacın sağlanabilmesi için;
• Banka bünyesinde işlevsel görev ayrımının tesis edilmesi ve sorumlulukların paylaştırılması,
• Muhasebe ve finansal raporlama sisteminin, bilgi sisteminin ve banka içi iletişim kanallarının etkin çalışacak şekilde tesis edilmesi,
• İş sürekliliği planı ve ilgili diğer planların hazırlanması,
• İç kontrol faaliyetlerinin oluşturulması,
• Bankanın iş süreçleri üzerinde kontrollerin ve iş adımlarının gösterildiği iş akım şemalarının oluşturulması zorunludur.

İç denetim başlamadan önce, bankanın bütün faaliyetleri ve iç kontrol sistemi dikkate alınarak iç denetimin kimler tarafından ve nasıl yapılacağı planlanır. Bu planlamaya iç denetim planı denir. İç denetim planında zamanla ihtiyaç olursa gerekli düzeltmeler yapılır. İç denetim planında;
• Risklerde dikkate alınarak dönem içerisinde denetlenecek alanlara,
• Denetimin amacına,
• Denetlenecek her bir alan veya faaliyetlerle ilgili Kanun ve ilgili diğer mevzuata,
• Planlanan denetim çalışmasının gerçekleştirileceği zamana ve denetim dönemine,
• Denetim faaliyetleri için gerekli olan kaynaklara ve kaynak kısıtlamalarının olası etkilerine, yer verilir.

Fiziki inceleme; Gözlem; Doğrulama; Bilgi toplama; Kayıt sistemini yeniden izleme; Yeniden hesaplama; Belge incelemesi; Analitik inceleme; Örnekleme;  Teyit alma

İyileştirici Önlemler
Bankalarda düzeltici önlemlerin alınmaması veya alınan önlemlere rağmen sorunların giderilememesi hâlinde BDDK; Bankanın borç ödeme gücünün zayıflaması veya gelirlerinin azalması durumunda, malî bünyenin düzeltilmesi, sermaye yeterliliği veya likidite düzeylerinden birinin ya da her ikisinin yükseltilmesi, uygun bir süre vererek uzun vadeli veya duran varlıkların elden çıkarılması, işletme ve yönetim giderlerinde kısıntıya gidilmesini, Mevzuata ve muhasebe kurallarına aykırılıkların olması, risklerin artması ile ilgili yönetim kurulu üyelerinin sorumluluğu bulunması hâlinde genel kurulun en kısa sürede olağanüstü toplantıya çağrılarak yönetim kurulu üyelerinden bir veya birkaçının veya tamamının değiştirilmesi veya üye sayısını artırarak üye atanması veya karar ve işlemlerde sorumluluğu bulunan mensuplarının görevden alınmasını banka yönetim kurulundan ister.

Olumsuz Görüş; BDDK tarafından yürürlüğe konulan muhasebeye ilişkin düzenlemelere uyumsuzluklar, çok fazla ise ve denetim şirketinin istediği düzeltmeler yapılmıyorsa finansal tablolar hatalı sunulacak demektir. Aynı zamanda şartlı görüşün de finansal tablolardaki yetersizliği ve yanlışlığı uygun olarak açıklamadığı sonucuna ulaşılırsa, sorumlu ortak başdenetçi kendisine bağlı bağımsız denetim ekibinin görüşlerini de alarak olumsuz görüş bildirir. Olumsuz görüş içeren raporda, olumsuz görüşe yol açan nedenler ile bunların finansal tablolar üzerindeki etkilerine ilişkin bağımsız denetçi görüşlerine yer verilir. Yani olumsuz görüş demek bankanın finansal tablolarında büyük yanlışlar vardır ve banka yönetimi de bu yanlışları istenmesine rağmen düzeltmemiştir demektir.

Dünya çapında faaliyet gösteren ancak sürdürmekte olduğu faaliyeti ticari bankacılık faaliyetleri ile sınırlı olmayan, tüm finansal araçları ve yeni finansal tekniklerin tamamını kullanan, danışmanlık gibi finansal hizmet ve faaliyetleri yerine getiren finansal kurumlardır. Doğru cevap E şıkkıdır.