BANKALARDA KREDİ YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 17

Bireysel kredi talebini etkileyen bir diğer faktör ise tüketici güven endeksidir. Bireylerin ekonominin
gidişatına duydukları güveni gösteren endeks, bireylerin iş, istihdam ve gelir olanakları ile ilgili şu anki ve ileriye yönelik beklentileri hesaba katılarak oluşturulmakta ve endeks değeri yükseldikçe bireylerin kredi talebinde artış görülmektedir.

Kredi geri ödemeleri belirlenirken kredi taksidinin bireyin aylık gelirinin % 60’ını
geçmemesine dikkat edilmektedir.

Kredi kuruluşları tarafından kullandırılacak azami kredi, başvuruda ibraz edilen fatura bedelinin %
80’i kadardır. Birey hakkında yapılan kredi soruşturması ve bahsi geçen skorlama sistemi ile elde edilen sonuca göre kredi tutarı belirlenmektedir. Aylık taksitler kişinin ya da ailenin aylık net gelirlerinin %60’ını geçememektedir.

İkinci el taşıt kredileri ise genellikle 5 yaşına kadar olan taşıtlar için kullandırılmaktadır. Ayrıca verilecek azami kredi taşıt bedelinin % 60’ı kadardır.

Likidite riski, bir bankanın fon girişi ile fon çıkışı arasındaki dengeyi sağlayamaması durumunda ortaya çıkar. Doğru cevap B' dir.

Kur riski, bir bankanın kâr marjının bankanın portföyünde yer alan yabancı paraların fiyatlarında (döviz kuru) meydana gelen değişmelerle azalması ihtimali olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B' dir.

Hükümranlık Riski Hükümranlık (sovereign) riski yabancı bir ülke hükümetinin ulusal politikalarındaki değişiklikler nedeniyle borcunu ödeme konusunda temerrüde düşmesi (ödeyememe) ya da diğer yükümlülüklerini yerine getirememesi riskidir. Doğru cevap D' dir.

Kredi Faiz Oranlarını Belirleyen Faktörler

Bankalar, kullandırdıkları kredilerine uyguladıkları faiz oranlarını, olası kredi risklerini göz önünde bulundurarak belirler. Kredi faiz oranları belirlenirken, göz önünde tutulan belli başlı esaslar şunlardır:

• Mevduat faiz oranları

• Bankaların borçlanma maliyeti

• Kredilerin geri dönmeme riskinin boyutu (temerrüt riski)

• Kredilerin fırsat maliyeti

Doğru cevap B' dir.

Kredi Çeşitlendirmesi

Bu strateji, bankaların olası bir ahlaki tehlike riskine karşı belli bir kişiye, gruba, sektöre ya da bölgeye ödeme gücünün ötesinde kredi kullandırmamasını; yani, kredi yoğunlaşmasına izin vermemesini ifade eder. Zira bu kadar çok kredi kullandırılan kişi, şirketler grubu, sektör ya da bölge herhangi bir krize maruz kaldığında, söz konusu banka da doğrudan doğruya kredi riskine maruz kalacaktır. Bu durum aslında bankalar yasasında düzenlenmiştir ve kısıtlanmıştır. Doğru cevap D' dir.

Kredi tayınlaması, bankanın kredi talebinde bulunan müşterinin talebine ya miktar olarak kısıtlama getirmesi ya da tamamen reddetmesidir. Başka bir ifade ile, kredi tayınlamasını, düzenleyici kurumların ve/veya bankaların kredi müşterilerinin aşırı risk alma iştahına kısmen ya da tamamen sınırlama getirmesi olarak da anlamak mümkündür.  Doğru cevap C' dir.

Derecelendirme Amaçları

Karar Alma

• Kredi verilecek müşterinin tanınması,

• Standardizasyon,

• Müşteri kredibilitesinin ölçülmesi,

• Önerilen teminatların krediyi karşılama derecesinin tespit edilmesi,

• Geri ödeme için mevcut durum ve geçmiş ödeme performansının değerlendirilmesi,

• Kredi politikasına uygunluğun ölçülmesi,

• Riske göre fiyatlama.

Doğru cevap A' dır.

Yabancı bir ülkenin ekonomik veya politik yapısı ya da söz konusu yapıda meydana gelen değişiklikler nedeniyle borçlunun temerrüde düşmesi ya da yükümlülüklerini yerine getirememesi riskidir. Doğru cevap E' dir.

Teminat İstemek Bankanın ters seçilme maliyetlerini asgari düzeyde tutmak için kullandığı son derece yaygın bir yöntemdir. Uygulamada, kredi talebi söz konusu olduğunda banka müşterinin (veya yakınlarının) finansal ya da reel varlıklarından bir kısmını ekspertiz (uzman incelemesi) değerini tespit ettirdikten sonra teminat olarak alır. Doğru cevap A' dır.

Bankanın portföyünün büyük bir bölümünün belirli bir sektör, coğrafi bölge, kredi türü ya da risk sınıfından oluşmasına yoğunlaşma riski denmektedir.

Doğru cevap E' dir.

Gayrinakdi krediler, bir işin yapılmasını, bir malın teslimini veya bir borcun ödenmesini taahhüt eden kimselerin bu taahhütlerini, belirlenen koşullara uygun olarak yerine getireceklerini veya borçlandıkları paraları vadelerinde ödeyeceklerini taahhüt etmek amacıyla banka tarafından karşı tarafa hitaben garanti verilmesi şeklinde kullandırılan krediler olarak tanımlanmaktadır.

Teminat mektupları, bankaların yurt içinde ve yurt dışında bulunan gerçek ve tüzel kişiler lehine bir malın teslimi, bir işin yapılması veya bir borcun ödenmesi gibi benzer konularda, muhatap kuruluşa (mektubun verildiği kişi) hitaben verdikleri ve borcun lehtar (lehine mektup tanzim edilerek kefil olunan kişi) tarafından yerine getirilememesi halinde mektup tutarının banka tarafından ödenmesi taahhüdünü içeren krediler olarak tanımlanmaktadır.

Kabul kredisinde banka, müşterisinin satım, eser, kira, vekalet vb. gibi bir sözleşmenin taraflarınca kararlaştırılan bedeli içeren poliçeyi kendi üzerine çekmesine izin vermekte ve bu poliçeyi kabul etmeyi taahhüt etmektedir.

Banka, bir kimseye açtığı gayrinakdi kredi (teminat mektubu kredisi) sonucu kredi alanın talebi üzerine, kendi lehine veya üçüncü bir kişi lehine muhataba bir teminat mektubu verir. Banka ile lehine kredi açılan kişi arasında uygulamada kontrgaranti sözleşmesi olarak adlandırılan bir sözleşme imzalanır.

Konularına göre teminat mektupları geçici, kesin, avans teminat mektupları, gümrüklere, mahkeme ve icra dairelerine, vergi dairelerine hitaben verilen teminat mektupları ve serbest konulu teminat mektupları başlıkları altında incelenmektedir.

Vadesiz teminat mektuplarından dolayı bankaların sorumluluğu zaman aşımı süresi (10 yıl) sonuna kadar devam eder.