BANKACILIK VE SİGORTACILIĞA GİRİŞ

Fransa ile yapılan savaş sonrasında İngiltere'nin para sıkıntısına düşmesi, bir devlet bankası kurarak bu banka aracılığı ile piyasaya para sunulması fikrini doğurmuştur. Bunun sonucunda ilk merkez bankası olarak kabul edilen İngiltere Bankası kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Hızlı büyüme sürecindeki Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'e küresel finansal kriz yılı olan 2008’de, yabancı ülkelerden en az 130 milyar dolar bankacılık kredisi girmiştir. Bu durum, gelişmekte olan ülkelerdeki yabancı banka faaliyetlerinin yayılmasının getirdiği bir sonuç olarak görülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Osmanlı döneminde Sabit Dövizli Poliçe kullanımı 1845 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Türkiye Cumhuriyetinde Bankalar Tesfiye fonu 1960 yılında kurulmuştur. Dopru cevap C'dir.

Finansal küreselleşmenin nedenleri arasında ülkelerdeki finansal politikaların liberalleşmesi, bilgi teknolojilerinin gelişmesi, ticaretin yaygınlaşması, ülkelerdeki hukuki mevzuatın birbirine yakınlaşması ve finansal krizlerden sonra yeniden yapılandırma politikalarının hayata geçirilmesi sayılabilir. Özellikle gelişmekte olan ülke piyasalarındaki bankacılık faaliyetlerinde yabancı sermayenin artması ise, bu küreselleşmenin bir sonucudur. Doğru cevap A'dır.

İ̇zmir İktisat Kongresi’nde ekonomik kalkınmanın milli bankalarla gerçekleşeceği görüşünde birleşilmiştir. Cumhuriyetin ilk yıllarında tarıma dayalı ve az gelişmiş bir ekonomik yapı sözkonusu idi. Bu yapının değiştirilmesi için ulusal bankacılığın geliştirilmesi yönünde çok çalışılmıştır. Bu dönemde kurulan ulusal bankalar ve kuruluş yılları şu şekildedir: 1924 Türkiye İş Bankası, 1925 Türkiye Sınai ve Maadin Bankası, 1927 Emlak ve Eytam Bankası ve 1932 TC Merkez Bankası. Sümerbank (1933) ise, Kamu Bankaları Dönemi'nde (1933-1944) büyük imalat sanayinin desteklenmesine yönelik olarak kurulmuştur. Doğru cevap D'dir.

Şubat 2001 krizinden sonra ekonomik ve finansal sistemin tekrar sağlıklı bir yapıya kavuşması için Nisan 2001’de “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı” uygulanmaya konulmuştur. Programın beş temel unsuru şu şekildedir: 1- Dalgalı kur sistemi içinde enflasyonla mücadelenin kararlı biri biçimde sürdürülmesi, 2- Bankacılık sektörünün, kamu TMSF bünyesindeki bankalar başta olmak üzere hızlı ve kapsamlı şekilde yeniden yapılandırılması ve böylece bankacılık kesimi ile reel sektör arasında sağlıklı ilişkiler kurulması, 3- Kamu finansman dengesinin bir daha bozulmayacak şekilde güçlendirilmesi, 4- Enflasyon hedefleri ile uyumlu bir gelirler politikasının sürdürülmesi ve 5- Bütün bunların etkin, esnek ve şeffaf bir yapıda gerçekleştirilmesini sağlayacak yapısal unsurların yasal altyapısının oluşturulması. Mevduat Sigorta Fonu'nun kurulması ve bankalararası piyasa oluşturulması, 1985 yılında 3182 sayılı Bankalar Kanunu ile gerçekleşmiştir. Bankacılık sektörüne karşı azalan güvenin tekrar sağlanması amacıyla, tasarruf mevduatlarının %100 devlet garantisi altına alınması ise 1994 ekonomik krizinden sonra gerçekleşmiştir. Doğru cevap C'dir.

M.Ö. 3500 yıllarında Sümerlerde ortaya çıkan ilk banka niteliğindeki kuruluşlar “Maket” olarak adlandırılmıştır.

Türkiye’de Cumhuriyet sonrası bankacılığın başlangıcı “Ulusal bankalar dönemi” ile olmuştur.

Cumhuriyet öncesi dönemde kurulan ilk banka 1847 yılında kurulan “İstanbul Bankası”dır.

Türkiye’de ulusal bankalar dönemi 1923 – 1932 yıllarını kapsamaktadır.

İktisat Kongresi’nde alınan bankacılıkla ilgili kararlar;

a Ekonomik kalkınma için bankacılığın geliştirilmesi,

b Özel sektörün yetersiz olan sermaye birikiminin devlet tarafından desteklenmesi,

c Milli bankalar kurularak yabancı sermayenin baskısından kurtulunması,

d Bir ana ticaret bankası kurulması ve bu bankaya bağlı özel ticaret bankalarından oluşan bir sistem kurulması,

e Devletin ve özel bankaların iştirakinin olduğu bir sanayi bankasının kurulması şeklinde sıralanabilir.

Dolayısıyla alınan kararlar milli bankacılığın geliştirilmesi üzerinedir. Yabancı bankaların teşvikine ilişkin karar alınmamış olup, bu seçenekte verilen cümle İzmir İktisat Kongresi’nin özüne aykırıdır.

İzmir İktisat Kongresi sonrası kurulan, cumhuriyetin ilk ulusal bankası olarak, ticaretin finanse edilmesi amacıyla kurulan banka “İş Bankası”dır.

Özel bankalar döneminde (1945 – 1960)kurulan ilk banka “Yapı ve Kredi Bankası”dır.

Türk Bankacılık Sisteminde Planlı Dönem’de (1961-1980) kurulan bankalar

Sınai ve Maadin Bankası ise Ulusal Bankalar Dönemi’nde (1923-1932) kurulmuştur.

Sermayenin önündeki engellerin kalkması ile oluşan finansal akımların artışını açıklayabilecek kavram finansal küreselleşmedir. Finansal küreselleşme için daha anlaşılır bir tanım şöyle yapılabilir: güçlü bir ekonomik birimin doğurduğu finansal araçların yüksek kazanç sağlamak için serbestçe dolaştığı ve ülkelerin ekonomik politikalarının bu akımı çekmek için çaba sarf ettiği dinamik bir ekonomik ortam.

Finansal piyasalarda küreselleşmenin nedenleri arasında ülkelerdeki finansal politikaların liberalleşmesi, bilgi teknolojilerinin gelişmesi, ticaretin yaygınlaşması, ülkelerdeki hukuki mevzuatın birbirine yakınlaşması ve finansal krizlerden sonra yeniden yapılandırma politikalarının hayata geçirilmesi sayılabilir.

Osmanlı imparatorluğu’nda devlete ait paralar hazine-i hümayunda, tüccarların malları veya eşyaları ise değerli malların alınıp satıldıldığı çarşı olan taş  bedestenlerdeki sandıklarda korunmaktaydı.

Kurtuluş Savaşı sonrası toplanan İktisat Kongresi’de önemli kararlar alınmıştır. Bu kararlar;
• Ekonomik kalkınma için bankacılığın geliştirilmesi,
• Özel sektörün yetersiz olan sermaye birikiminin devlet tarafından desteklenmesi,
• Milli bankalar kurularak yabancı sermayenin baskısından kurtulunması,
• Bir ana ticaret bankası kurulması ve bu bankaya bağlı özel ticaret bankalarından oluşan bir
sistem kurulması,
• Devletin ve özel bankaların iştirakinin olduğu bir sanayi bankasının kurulması şeklinde
özetlenebilir.

I. Beş Yıllık Sanayi Planı uygulamaya konulmasıyla;
Sümerbank kuruldu,
Belediyeler Bankası kuruldu,
Etibank kuruldu,
Denizbank,
Halk Bankası ve Halk Sandıkları kuruldu.