BANKACILIK VE SİGORTACILIĞA GİRİŞ

Avrupa Birliğinin bankacılık ile ilgili direktiflerinde de banka yerine kredi kuruluşu adlandırması kullanılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Avrupa Birliği’nin 2006/48 sayılı Direktifi’nin ekinde bankaların (kredi kuruluşlarının) yapabilecekleri faaliyetlerin listesi belirlenmiştir. İç hukukumuza da aynen adapte edilmiş olan faaliyetlerden bazıları aşağıda verilmektedir.

Mevduat ve benzeri geri ödeme yükümlülüğü olan fonların kabulü,

Finansal kuruluşların kendi aralarındaki borç alış verişine aracılık etme,
Portföy yönetimi ve danışmanlığı hizmeti verme,
Hisse senedi takası, saklaması ve yönetim hizmetleri verme,
Müşterilerin kredibilitesi hakkında referans hizmeti verme,
Saklama (kiralık kasa) hizmeti verme.

Doğru cevap E'dir.

Bu ihtiyaçtan hareketle odaklanılan müşteri kitlesi yani kredi kullandırılan müşterilerin niteliği itibarıyla ayrı belirlemelere gidilmektedir. Ulusal ve uluslararası düzenlemelerin gereklerinin yanı sıra sermayenin serbest dolaşımının sağlanmasına yönelik uygulamalara bağlı olarak da faaliyet gösterilen coğrafya veya faaliyetlerin tabi olduğu kuralların niteliği, sermaye yapısı gibi kriterlere göre ayrıca sınıflandırmalar yapılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

İpotek bankası, kalkınma bankası, toptancı banka,tarım bankası faaliyetlerin yoğunlaştığı alan göre uzman bankalardır ama katılım bankası fon kabul şekline göre bankalar sınıflandırmasına girmektedir. Doğru cevap E'dir.

Kalkınma bankalarının, ekonomide üstlendiği fonksiyonlar aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
• Yatırımlara orta ve uzun vadeli yurt içi fon sağlama fonksiyonu: Kalkınma bankaları bir girişime ortak olarak ya da borç vererek ya da bu ikisinin karışımı şeklinde fon temin edebilir. Böylece kaynakların rasyonel ve etkin kullanımına katkı sağlar.
• Sermaye piyasasını teşvik etme fonksiyonu: Kendi hisse senedi ve tahvillerini yatırım yapmak isteyenlere satarak menkul kıymet piyasasının gelişimine katkıda bulunmak, portföy teşkil ederek menkul kıymet alış veriş işlemlerini çoğaltır.
• Girişimleri, girişimcileri ve kalkınmayı destekleme: Finansman öncesi yaratıcı değerleme ve uygun yatırım fırsatlarının araştırılması, projenin gerçekleştirilmesi aşamasında teknik ve yönetsel konularda danışmanlık, öncü girişimcilik ve yatırımcılara yol göstericilik, yeni fikirler geliştirerek bunların kullanılabilir olanlarını belirleme, fikir, girişimci ve sermayenin bir araya getirilmesi, hükümet ve planlama otoriteleri ile yatırımcılar arasında koordinasyon sağlama gibi görevler üstlenir.
• Ekonomik kalkınma planlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunma fonksiyonu: Planlı ekonomilerde teşvik  politikalarına uygun plasman politikaları izleyerek, kalkınma planlarının gerçekleşmesine katkıda bulunur. 
• Finansmanına katılınan işletmelerin destekleyici biçimde izlenmesi fonksiyonu
• Dış ülke ve finansman kurumlarından fon temini fonksiyonu: Dış ülkelerden ve uluslararası finansman kuruluşlarından mali ve teknik destek sağlayarak, bunları sanayi kuruluşlarına aktarır.
• Küçük işletmelerin desteklenmesi fonksiyonları sayılabilir. 

Doğru cevap B'dir.

Ödenmiş sermayede sahip oldukları pay oranlarına ya da aralarındaki sözleşmeye dayalı olarak hissedarların -kamu, özel ya da yabancı sermayeyi temsil eden- aralarında yaptıkları sözleşme uyarınca bankanın faaliyetleri ile ilgili stratejik kararları oy birliği ile almaları esasına dayalı olarak yönetilen bankalar müşterek kontrol edilen banka olarak  adlandırılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Kıyı bankalarını diğer bankalardan ayıran özelliklerden başlıcaları şunlardır:
• Kıyı bankaları bulundukları ülkede geçerli olan para birimi dışındaki bir para birimi ile işlem yapar.
• Kıyı bankaları şart olmasa da esasen yerleşik olmayan kişiler ve kurumlarla işlem yapar.
• Kıyı bankaları genellikle yurtiçi finans piyasasının tabi olduğu yasaların, sınırlamaların ve kontrollerin çoğundan muaftır.
• Birçok kıyı bankacılığı merkezinde çok sıkı biçimde sır saklama ilkesi uygulanmaktadır.

Doğru cevap D'dir.

Müşteri kitlesi bireysel ve kurumsal olmak üzere çok sayıda ve yaygınlıkta olan ve tüm bankacılık hizmetlerini sunan bankalar evrensel banka olarak adlandırılmaktadır (Canals, 1997:98). Doğru cevap A'dır.

Faaliyetleri doğrudan küçük ölçekli işletme sahiplerine ve tüketicilere yönelik olan bankalar perakendeci banka olarak adlandırılmaktadır.Doğru cevap C'dir.

Kurulu bulunduğu ülkede yerleşik gerçek veya tüzel kişilerden fon kabul etme veya bunlara hizmet sunma konusunda herhangi bir kısıtlama bulunmayan, merkezinin ve şubelerinin bulunduğu ülkede ya da ülkelerde uygulanan kurallar bakımından herhangi bir ayrıcalığa tabi tutulmayan bankalar sınır içi banka olarak adlandırılmaktadır.Doğru cevap A'dır.

T.C. Ziraat Bankası, T. Halk Bankası, T. Kalkınma Bankası, Vakıf Katılım Bankası kamu sermayeli bankalardan bir kısmıdır. Doğru cevap A'dır.

Müşteri kitlesi orta ve büyük ölçekli şirketler, ithalatçı veya ihracatçılar ile diğer bankalar ve finansal kuruluşlar gibi kurumsal müşterilerden ve bireysel emeklilik şirketi ya da fonlar gibi kurumsal yatırımcılardan oluşan ve faaliyetleri bunlara yoğunlaşmış bulunan ve büyük tutarlı kredi taleplerini başka firmalardan ve uluslararası para ve sermaye piyasalarından sağladıkları büyük tutarlı fonlar ile karşılayan bankalar toptancı banka olarak adlandırılmaktadır. Hedef müşteri kitlesinin ortak özelliğinin tüzel kişi olmasından dolayı toptancı bankalar için kurumsal banka adlandırması da yapılabilmektedir. Perakendeci bankaların tersine toptancı bankacılık uygulamalarında yaygın şube ağına ihtiyaç duyulmamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Türkiye’de halen gerçek kişilere ait ve münhasıran çek keşide edilmesi dışında ticari işleme konu olmayan mevduatı ifade eden tasarruf mevduatının anapara ve faiz olmak üzere 100.000 TL’lik kısmı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) güvencesi kapsamında bulunmaktadır.Doğru cevap E'dir.

Kooperatif bankaları ticari bankalardan kredi kullanamayan esnaf, tüccar, küçük ve orta büyüklükteki firma sahipleri gibi kesimlerin şehirleşme sürecinde ihtiyaç duydukları finansmanı sağlamak için geliştirilmiştir. Ülkemizde halen faaliyet göstermekte olan Türkiye Halk Bankası ve Şekerbank kooperatif banka şeklinde kurulmuş banka örnekleridir. Doğru cevap D'dir.

Kalkınma bankaları mevduat kabul edebilme yetkisine sahip değildir. Doğru cevap B'dir.

Yatırım bankaları; işletmelerin ihraç edecekleri menkul kıymetleri satın alarak, kendi nam ve hesaplarına halka satmayı taahhüt etmektedir. İşletme adına menkul kıymet ihraç etmemektedir. Doğru cevap A'dır.

Deniz Bank ve Şeker Bankası; Türkiye’de Faaliyet Gösteren Bankaların Sınır Dışı (Off-Shore) Nitelikteki Bankalarındandır. Doğru cevap D'dir.

Sermayesinin % 50’sinden fazlası bankanın merkezinin bulunduğu ülkede yerleşik gerçek kişilere veya hükümetlere ait kuruluşlar ile bu kuruluşların yönetim ve denetimini kontrol ettiği kuruluşlar dışındaki tüzel kişilere ait olan ve yönetim ve denetimi bu kişiler ya da temsilcileri tarafından kontrol edilen bankalar özel sermayeli banka olarak adlandırılmaktadır. Ülkemizde Alternatifbank A.Ş., Anadolu Bank, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. özel sermayeli banka örnekleridir.Doğru cevap E'dir.

Mevduat ve benzeri nitelikte borç alma ya da tahvil, bono ihracı yoluyla fon toplama işlemleri bilançonun pasifinde sınıflandırılan, Bankaları borçlu kılan işlemler olduğu için pasif nitelikli faaliyetlerdir. Bankaları alacaklı kılan bir işlem olduğu için, Finansal kiralama aktif nitelikli faaliyettir ve bilançonun aktifinde sınıflandırılan bir işlemdir. Doğru yanıt B’dir.

Mevduat ve benzeri nitelikte borç alma ya da tahvil, bono ihracı yoluyla fon toplama işlemi bilançonun pasifinde sınıflandırılan, bankaları borçlu kılan bir işlem olduğu için pasif nitelikli faaliyettir. Doğru yanıt D’dir.