BANKACILIK VE SİGORTACILIĞA GİRİŞ - Deneme Sınavı - 18

Sigorta benzeri uygulamalar Osmanlı Devleti’nden önce kurulmuş diğer Türk devletlerinde de görülmüştür. Osmanlı ticaret geleneğinde de yeri olan Ahilikteki “Esnaf Kesesi”nin görevi, “kişinin zararını karşılama” olarak görülmüştür. Esnaf Kesesi ile üyelere ev ve iş bulmak, evlenme masraflarını karşılamak, hastalık ve yaşlılık hallerinde geçimlerini sağlamak gibi uygulamaların, sigortanın sağladığı güvenceden fazlasını sağladığı düşünülmüştür. Doğru cevap C’dir.

Ticaret hacmindeki artış, sigorta ihtiyacı ve talebini artırmıştır. Bu arada deniz nakliyatında İngiltere ve Fransa sigortayı zorunlu hale getirmiş ve böylece İstanbul, İzmir, Beyrut, Trabzon, Selanik gibi liman kentlerinde sigortacılığın ortaya çıkmasını ve gelişmesini sağlamıştır. Doğru cevap D’dir

Osmanlıda sigortacılığın önündeki temel engellerin başında ülkede, sigortacılıkla ilgili yasal düzenlemelerin olmaması ve piyasa yapısının henüz gelişmemiş olması gelmektedir. Doğru cevap E’dir.

Dünyada sigortacılığa benzer ilk uygulamalara, M.Ö. 3000 ve 2000’li yıllarda Çin’de ve zamanın ticaret merkezi durumundaki Babil’de rastlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Achaemenian Hükümdarları halklarını sigortalayan ve sigortalama işlemini resmî olarak kayıt altına alan ilk hükümdarlardı. Doğru cevap B'dir.

Rodos adasının tüccar sakinleri, gemilere yüklenen mallarını tüccarların grup olarak sigorta etmesini sağlayan “Genel Ortalama” yöntemini icat etmiştir. Doğru cevap C'dir.

M.Ö. 600’lü yıllarda Hindular sigorta özelliği taşıyan kredi anlaşmaları yapmaya başlamışlardı. Basit içerikli bu anlaşmalar, toplumdaki sigorta düşüncesini geliştirerek, sigortacılıkta ilk adımları ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Doğru cevap D'dir.

Modern sigortacılığın ilk adımları, 14. yüzyılda tarihte sigortaya özgü (diğer ticari konuları içermeyen) ilk sözleşmeleri yapan Cenevizliler tarafından atılmıştır. Doğru cevap E'dir.

Sigorta ile ilgili ilk kitap, Pedro de Santarém (Santerna), tarafından 1488 yılında yazılmış olan ve 1552 yılında basılan, “Sigorta ve Tüccarların En İyisi” adlı kitap olmuştur. Doğru cevap A'dır.

18. yüzyılda İngiltere’de Lloyd’s’un ortaya çıkışı, sigorta sektöründe önemli bir dönüm noktası olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Osmanlı Devleti'nde serbest dış ticaret politikasının benimsenmesini sağlayan Baltalimanı Ticaret Antlaşması 1838'de imzalanmıştır. Doğru cevap C'dir.

Osmanlı Devleti’nde kurulan ilk sigorta şirketi 1893 yılında kurulmuştur. Doğru cevap D'dir.

8 Mart 2001 tarihinde kabul edilen “Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu” ile kurulan bireysel emeklilik sistemi 27 Ekim 2003 yılında faaliyete geçmiştir. Doğru cevap E'dir.

Bankacılık düzenlemelerinde risk, “bir işleme ya da faaliyete ilişkin bir parasal kaybın ortaya çıkması veya bir giderin ya da zararın oluşması halinde ekonomik faydanın azalması ihtimali” olarak tanımlanmıştır (BDDK, 2014). Doğru cevap C'dir.

Risk yönetim süreci, riskin tanımlanması, ölçülmesi ve yönetilmesinden oluşur. Doğru cevap C'dir.

Riskin ölçülmesi, tanımlanmış bir riske ilişkin (genellikle olumsuz durum) etkinin büyüklüğü ve etkinin olasılığı tahmin edilir ve bu iki sayı çarpılarak bütünleşik etki hesaplanır. Bütünleşik etki, maruz kalınan risk tutarını ifade eder. Doğru cevap A'dır.

Piyasa riski: Bankanın portföyünde bulundurduğu döviz, emtia nedeniyle maruz kalabileceği zarar olasılığını ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Uluslararası derecelendirme kuruluşları olan, S&P ve Fitch'in B+, Moody's tarafından B1 olarak ölçülen derecelerine karşılık gelen risk düzeyi "Yönetim dikkati gerektirir" şeklinde karşılık bulmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Bankacılık düzenlemesinde riske maruz değer, elde tutulan bir portföy ya da varlık değerinin, faiz oranlarında, döviz kurlarında ve hisse senedi fiyatlarındaki dalgalanmalar nedeniyle meydana gelebilecek değişiklikler sonucunda maruz kalabileceği en yüksek zararı, belli bir zaman diliminde ve belli bir olasılık seviyesinde ifade eden ve muhtelif sayısal yöntemlerle tahmin edilen değer olarak tanımlanmaktadır (BDDK, 2015). Doğru cevap E'dir.

Operasyonel risk temelde dört yöntemden biriyle hesaplanır. Bu yöntemler, temel gösterge yöntemi, standart yöntem, alternatif standart yöntem veya ileri ölçüm yaklaşımıdır. İleri ölçüm yaklaşımı, yukarıdaki belirtilen faaliyet bazında risk hesaplaması gerektirmekte olup, veri ve modelleme güçlüklerinin bulunması nedeniyle burada işlenmeyecektir. Bankalarda genellikle temel gösterge yöntemi kullanılmaktadır (BDDK, 2015). Doğru Cevap E'dir.