BANKACILIK VE SİGORTACILIĞA GİRİŞ - Deneme Sınavı - 13

C

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama

Hatırlama

Tarihte ilk bankacılık hizmetleri Sümer ve Babil Medeniyetlerine kadar uzanmaktadır. Bu dönemde bankacılıkla ilgili hizmetler dini yapıların çevresinde ve rahipler yardımıyla başlamıştır. Servetlerini diğer insanlardan korumak isteyen kişiler, mabetlerin güvenilirliğinden ve rahiplerin dürüstlüğünden faydalanarak varlıklarını buralara emanet etmişlerdir. MÖ 3500 yılında Sümerlerde Maket olarak adlandırılan bu yapılar, bilinen ilk banka niteliğindeki kuruluşlardır.

16. yüzyılın başlarından itibaren Kuzey Almanya’nın liman şehirlerinde de tacir-bankerler ortaya çıkmıştır. Bu tarihlerde Amsterdam ve Hamburg, ticaretin en yoğun olduğu şehirlerdi. Avrupa’daki paraların çeşitliliği ve ayarlarının düzgün olmaması paraların değişiminde büyük güçlükler yaratmaktaydı. Bu güçlüğü açmak üzere 1609 yılında Amsterdam Belediyesinin garantisi altında çalışmak üzere, ilk modern banka sayılabilecek olan Amsterdam Bankası kurulmuştur.

Gerek iç ticaretle gerekse dış ticaretle uğraşan tüccarlar; sermaye ve kredi sağlanması, paranın korunması ve transfer edilmesi, vadeli satış işlemlerinde alacakların tahsili gibi sorunlarla uğraşmışlardır. Ayrıca, değişik ayar ve ağırlıktaki altın ve gümüş paralarla Osmanlı imparatorluğu darphanelerinde basılan paralar için değişim konusunda aracılık yapacak bir sisteme de ihtiyaç duyulmuştur. Osmanlı imparatorluğunda devlete ait paralar hazine-i hümayunda, tüccarların malları veya eşyaları ise değerli malların alınıp satıldığı çarşılar olan taş bedestenlerdeki sandıklarda korunmaktaydı. Özel bir koruma sistemine sahip olan bedestenlerin, sarraflık mesleğinin gerçekleştirilmesi açısından önemi büyük olmuştur.

Ülkemizde gerçek anlamda ilk banka olarak nitelendirilen İstanbul Bankası, 1852 yılına kadar faaliyetlerini sürdürmüş ve kaimenin yabancı paralar karşısında değerinin sabit kalmasına katkıda bulunmuştur.

İkinci Dünya Savaşı’nın başlamasıyla sona ermiş; büyük krizle birlikte klasik liberal ekonomi anlayışı terk edilmiştir. Bankacılık sektöründe önemli değişiklikler olmuştur. Bu yıllarda bilgisayar teknolojilerinde, internet bankacılığında, bireysel bankacılık ve elektronik bankacılık hizmetlerinde hızlı gelişim görülmüştür. Aynı zamanda sermayesi çeşitli devletlere ait olan, Uluslararası Para Fonu (IMF) 1947 yılında kurulmuştur.

Cumhuriyet tarihinin ilk ulusal bankası Atatürk’ün direktifiyle, ticaretin finansmanına yönelik olarak kurulan İş Bankasıdır.

Türkiye Sınai ve Maadin Bankası ülkemizde kurulan ilk kalkınma bankasıdır. Banka, özel sanayi işletmelerine orta ve uzun vadeli kredi vermek, mali, ekonomik ve teknik konularda yardımcı olmak üzere kurulmuştur. Banka 1932’de Türkiye Sanayi ve Kredi Bankası adını almış, 1933 yılında Sümerbank’a devredilmiştir.

Türkiye’ de ilk kez özel banka olarak 1944 Yapı ve Kredi Bankası kuruldu.

1960 yılında bankalardaki tasarruf sahiplerinin haklarını güvenceye almak için Merkez Bankası nezdinde Bankalar Tasfiye Fonu kurulmuştur.

Sıcak para; yabancı sermayenin kısa süreli olarak, yüksek kazanç sağlayacak piyasalara yatırım yapmasıdır. Sermayenin çok hızlı ve ani olarak hareket etmesi, gittiği ülkedeki iktisadi ve siyasi gelişmelere duyarlı olması ve bu nedenle o ülkede istikrarsızlığa yol açabilmesi gibi riskleri vardır. Sıcak paraya yön veren en önemli değişken faiz getirisi olmaktadır.

İlk devlet bankası Eski Yunan’da kurulmuş ve ilk bankacılık krizi Atina Sitesi’nde yaşanmıştır.

Fransa ile yapılan savaş sonrasında İngiltere’nin para sıkıntısına düşmesi, bir devlet bankası kurarak bu banka aracılığı ile piyasaya para sunulması fikrini doğurmuştur. Bunun sonucunda ilk merkez bankası olarak kabul edilen İngiltere Bankası kurulmuştur.