BANKA VE SİGORTA MUHASEBESİ

Acenteler tarafından gerçekleşen işlemlerde dolaylı prim üretimi gerçekleşir. Diğer ifadeler doğrudur.

Riskin ağırlaşması, sigortalının değişmesi gibi durumlar poliçe iptaline sebep olarak sayılabilmekle birlikte, aslında poliçenin iptaline yol açan en önemli neden sigortalının prim borcunu (taksitlerini) ödememesidir.

120 Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Hesabı alacaklandırılır.

Riskin aktarılan kısmına “sesyon” reasürans yoluyla devir alınan (reasure edilen) bu kısmın bir başka sigorta işletmesine kısmen ya da tamamen aktarılmasına “retrosesyon” denilmektedir.

Sigorta işletmeleri almış oldukları risklerin kendi konservasyonlarını aşan kısmını temelde iki yolla reasürans işletmelerine dağıtmaktadır. Bunlar; 1. İsteğe bağlı (ihtiyari) reasürans ve 2. Zorunlu (trete-zorunlu) reasürans yöntemleridir.

Sigorta şirketlerinin bu şekildeki uygulamalarına “koasürans” diğer bir ifadeyle birlikte sigorta adı verilir.

Koasürans işlemlerinde poliçeyi düzenleyen tarafa “jeran” adı verilir.

Tazminat ödemesi söz konusu olduğunda jeran işletme tarafından tutarın tamamı ödenirken, kendi payına düşen kısmı ilgili branş teknik kısım gelir tablosu hesabına ve koasürör işletmeye ait kısmı da “120 Sigortacılık Faaliyetlerinden Alacaklar Hesabı”na borç, ilgili ödeme araçları hesabına da alacak kaydedilir.

Prim gelirlerinin tahakkuku sırasında jeran işletme, ilgili branş teknik kısım gelir tablosu hesabına kendi payına düşen kısmı yazarken, prim üzerinden koasürör işletmeye ait olan kısmı, sigortacılık hesap planında “Koasürörler Cari Hesabı” adı altında bir hesap bulunmadığından “Sigortacılık Faaliyetlerinden Borçlar” hesabında izlenir

Sigorta primi ile ilgili yasal olarak hesaplanan vergiler “Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı” nın alacak tarafına kaydedilir. Bu vergiler ödendiğinde “Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı” borçlu, ödeme araçları hesapları ise alacaklandırılır.

Sigorta primi ile ilgili yasal olarak hesaplanan vergiler “Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı” nın alacak tarafına kaydedilir. Bu vergiler ödendiğinde “Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabı” borçlu, ödeme araçları hesapları ise alacaklandırılır.

Prim üretimi doğrudan sigorta şirketi merkezince yapıldığında, ilgili branşa ait teknik kısım gelir tablosu hesabı alacaklandırılır.

Prim tahsilatı

Bu muhasebe kaydı “doğrudan şirket merkezince poliçe iptali”ne ilişkindir.

İlgili tazminat tutarının belirlenmesinde eksper görüşünden faydalanılmaktadır. Eksper için ödenen ücretler ilgili branş teknik kısım gelir tablosu hesabında gider olarak dikkate alınmaktadır. Ekspertiz için yapılan ödemeler % 22 oranında gelir vergisi stopajına tabidir.

Poliçeye konu olan ve sigorta işletmesi tarafından tazmin edilen varlıklar, tazminin gerçekleşmesi ile birlikte sigorta işletmesine ait olur. Sigorta işletmeleri sahip olunan bu varlıkların satışından, ödenen tazminat tutarını bir ölçüde azaltan bir gelir elde edilebilir. Sigortacılık sektöründe bu gelir “sovtaj geliri” olarak ifade edilir.

Bir sigorta işletmesinin, üstlendiği risklerin tamamını üzerinde tutması çok güçlü bir finansal yapı gerektirmektedir. Dolayısı ile bir sigorta işletmesi yüklendiği risklerin tamamını taşımak istemeyebilir. Sigorta işletmelerinin konservasyon (teknik ve mali koşullara göre saptanan saklama payı) hadleri dışında kalan riskleri, çeşitli anlaşmalarla reasürans şirketlerine devredilebilmektedir. Mükerrer sigorta olarak da adlandırılan reasürans, sigortacının sigortalanmasıdır.

Riskin aktarılan kısmına “sesyon” reasürans yoluyla devir alınan (reasure edilen) bu kısmın bir başka sigorta işletmesine kısmen ya da tamamen aktarılmasına “retrosesyon” denilmektedir. Reasürör de kabul ettiği riskin, tutabileceği kadarını üzerinde tutarak geri kalanını başka sigorta işletmelerine aktarmaktadır.

Sigorta işletmeleri özellikle büyük risklerin sigortalanmasında sorumluluğu tek başlarına üstlenmek istemezler. Bu durumda birkaç sigorta işletmesinin bir araya gelerek büyük çaptaki risklerin sigortalanması için birliktelik oluşturduğu görülür. Bu şekildeki birliktelik sayesinde sigortaya konu olan risk gerçekleştiğinde, tazmin edilmesi gereken tutar sigorta şirketleri tarafından paylaşılır. İşte sigorta şirketlerinin bu şekildeki uygulamalarına “koasürans” diğer bir ifadeyle birlikte sigorta adı verilir.