BANKA VE SİGORTA MUHASEBESİ

"Senet Tahsil Bordrosu" olarak ifade edilen bu bordroda; müşterinin adı-soyadı (ünvanı), senet borçlusunun adı-soyadı, senet bedelinin ödenmemesi durumunda senedin protesto edilip edilmeyeceği, tahsil edilecek şehir, senedin vadesi ve tutarı gibi bilgiler yer alır.

Senetlerin tahsil edilmesi için bankaya verilmesi durumunda, senetleri alan şube, bu işlemi Nazım Hesaplarda izler. Eğer senetler tahsil edilmek üzere başka bir şubeye gönderilecekse, senetleri alan şube tarafından bu senetler portföyden çıkarılacak ve senetleri tahsil edecek olan şube de, bu senetleri kendi portföyüne alacaktır. Senetleri tahsil edecek şube de bu işlemleri Nazım Hesaplarda izleyecektir.

Senetlerin vadeleri dolduğunda banka tarafından tahsil edilememesi durumunda senetler protesto ettirilir. Ancak, tahsil senetlerinin protesto edilebilmesi için, müşterinin senet bordrosunda senetlerin borçlusu tarafından vadelerinde ödenmediği takdirde protesto ettirileceği şartını koymuş olması gerekir. Eğer senet bordrosunda böyle bir şart konulmamışsa, banka senetleri protesto ettirmeden doğrudan doğruya müşteriye iade edecektir. İade edilen senet tutarı Nazım Hesaplardan çıkarılır. Protesto gideri ise müşteriden tahsil edilir.

Banka açısından havale, başka bir yerde ödenmek üzere bir banka şubesine yatırılan paranın gönderenin isteğine göre ödenmesi ya da hesaba alacak kaydedilmesidir. Havale TL cinsinden olabileceği gibi yabancı para cinsinden de yapılabilir.

Çek keşide işlemi, para nakil işlemi yaptırmak isteyen müşteriye kendi emrine veya belirteceği bir kişi emrine çek düzenlenmesi işlemidir. Çek keşide ettirmek isteyen müşteri, çek tutarını banka şubesine yatıracaktır.

Hisse senetleri, hazine bonoları, devlet tahvilleri, banka bonoları, banka garantili bonolar, finansman bonoları, gelir ortaklığı senetleri, yatırım fonu katılma belgeleri, varlığa dayalı menkul kıymetler vb. menkul kıymetlere birer örnektir.

Bankalar özel ve kamu kurumlarının çıkaracakları menkul kıymetlerin satışına belirli bir ücret-komisyon karşılığında aracılık ederler. Bu işlem için şirketlerin (kurumların) bankaları tercih etmelerinin nedenleri şunlardır:

Döviz tevdiat hesabı, vadeli veya vadesiz olarak açılabilmektedir. Tekdüzen Hesap Planı'nda döviz tevdiat hesapları, mevduat hesaplarında olduğu gibi sınıflandırılmıştır. Örneğin; gerçek kişilerin açtırdıkları vadesiz döviz tevdiat hesapları 301 DÖVİZ TEVDİAT HESABI-VADESİZ' de izlenirken, gerçek kişilerin açtırdıkları vadeli döviz tevdiat hesapları 311 DÖVİZ TEVDİAT HESABI-VADELİ'de izlenir. Bu hesaplar pasif nitelikli olup, sabit fiyat üzerinden hareket görür. Her dönem sonu, hesap bakiyesi değerleme işlemine tabi tutularak, Türk parasına dönüştürülür. Döviz tevdiat hesapları; efektif, havale veya çek karşılığında açılabilir.

Bu kayıt; müşteri senetlerinin tahsil edilmek üzere emanete alınmasına aittir.

760 BANKACILIK HİZMETLERİ GELİRLERİ alacaklandırılır.

Bu kayıt; müşteri senet bedelinin mevduat hesabına aktarılmasına aittir.

Bu kayıt; A Şubesince havale emrinin alınmasına aittir.

Bu kayıt; B Şubesi’nden çekle ilgili ihbarnamenin alındığına ilişkin dekontun gelmesine aittir.

Bu kayıt; hisse senedinin satın alınması ve bedelinin ödenmesine aittir.

Bu kayıt; hisse senetlerinin satılmak üzere teslim alınmasına aittir.

Bu kayıt; efektiflerin müşteriye verilişine aittir.

Bu kayıt; vadesiz döviz tevdiat hesabından efektif ödenmesine aittir.

Bu kayıt; evalüasyon kârının muhasebeleştirilmesine aittir.