BANKA VE SİGORTA MUHASEBESİ

Kredinin 4 temel unsuru mevcuttur. Bu unsurlar; zaman, güven, risk ve gelir unsurlarıdır.

Kredinin yararları temel olarak şunlardır:
• Kredi,tasarrufların atıl kalmasını önleyerek, ekonominin hareketlenmesine imkan sağlar,
• Kredi, girişimcilerin tasarruflarını biriktirmelerini beklemeden daha hızlı hareket etmelerine imkan sağlar,
• Kredi, kişilerin gelecekte sahip olacakları gelirleriyle yapacakları harcamaları önceden yapmalarına imkan sağlar.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler, niteliklerine göre; nakdi ve gayri nakdi olmak üzere ikiye ayrılır.

01.11.2005 tarih ve 25983 sayılı Resmi Gazetenin Mükerrer sayısında yayımlanan 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 51. maddesinde kredi açma yetkisi konusu, 54. maddesinde ise kredi sınırları konusu düzenlenmiş bulunmaktadır.

Bankacılık Kanunu’nun 54. maddesine göre; bankalarca, bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bir risk grubuna kullandırılabilecek
kredilerin toplamı özkaynakların yüzde yirmi beşini aşamaz.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler, niteliklerine göre; nakdi ve gayri nakdi olmak üzere ikiye ayrılır.

Bankalar yaptıkları faaliyetler sonucunda müşterilerinden aldıkları faiz ve komisyonlar üzerinden % 5 oranında “Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV)” almakla yükümlüdürler.

Teminat mektubunda üç taraf mevcuttur. Bunlar: Banka, Muhatap ve Lehdar’dır.

Bankalar ayrıca aldıkları faiz üzerinden “Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu Kesintisi (KKDF)” de yapacaklardır. Bu kesinti tüketici kredilerinde % 15, diğer Türk Parası üzerinden kullandırılan kredilerde % 3’tür.

Türk Ticaret Kanunu’nun 714. maddesi, senetlerin vadesinin dolmasını takip eden iki iş günü içinde protesto edilebileceğini hükme bağlamıştır.

Bankaların müşterilerine ödünç para vermek suretiyle kullandırdıkları krediler nakdi kredilerdir. Bu krediler; açık ve kefalet karşılığı, senet karşılığı, emtia karşılığı, ticari belgeler karşılığı ve diğer maddi varlıklar karşılığı kullandırılan bireysel ve kurumsal kredilerdir.

Açık krediler; bir müşterinin kredi değerliliğine güvenerek ve herhangi bir maddi teminat alınmadan açılan kredilerdir. Esas olarak borçlu cari hesap biçiminde çalıştırılır. Borçlu cari hesap biçiminde kullandırılan krediyi müşteri nakit ihtiyacı duyduğunda kullanacak ve ödeme gücüne sahip olduğunda ise, hesabına para yatırarak, kredi borcunu ödeyebilecektir.

Banka, borcu tahsil ettiğinden dolayı 010. Kasa Hesabını borçlandırmış ve 116 Kısa Vadeli Açık Diğer Krediler Hesabını alacaklandırmıştır.

Yapılan yevmiye kaydında 116. Kısa Vadeli Açık Diğer Krediler Hesabına faiz tahakkuk ettirildiğinden dolayı bu hesap faiz, ödenecek vergiler ve kesintiler tutarında borçlandırılmıştır. Tahakkuk ettirilen faiz tutarında 514. Kısa Vadeli Kredilerden Alınan Faizler hesabı  ve faiz tutarı üzerinden hesaplanan vergi 380. Ödenecek Vergi, Resim Harç ve Primler Hesabı ve yapılan kesinti 390. Muhtelif Borçlar Hesabı alacaklandırılarak kaydedilmiştir.

Bir işin yapılmasını, bir malın teslim edilmesini veya bir borcun ödenmesini taahhüt eden kişi veya kuruluşların, bu taahhütlerini belirlenen koşullara uygun olarak yerine getirmelerini veya borçlandıkları paraları vadelerinde ödemelerini sağlamak üzere banka tarafından karşı tarafa hitaben taahhütte bulunulması, garanti verilmesi şeklinde kullandırılan kredilerdir. Bu tür kredilerde banka ödünç para vermemektedir ve bankanın saygınlığı garantisi verilmektedir. Teminat mektubu kredisi, harici garanti kredisi, ithalat akreditif kredisi ve kabul kredisi gayri nakdi kredi örneklerindendir.

Lehdar ya da amir borçlu, yapacağı iş bankaca garanti edilen kredi müşterisidir. Taahhüt ettiği işi yapmaması durumunda lehdar, bankanın muhataba ödediği para ve bu paranın gecikme faizini bankaya ödemekle yükümlüdür.

Yevmiye kaydında 910. Türk Parası Teminat Mektuplarından Alacaklar Hesabı borçlandırılmış ve 912. Türk Parası Teminat Mektuplardan Borçlar Hesabı alacaklandırılmıştır. Yapılan bu yevmiye kaydında teminat mektubunun müşteriye teslim edilmesi işlemi gerçekleştirilmiştir.

Kredi; bankanın yapacağı istihbarat sonucunda gerçek ya da tüzel kişilere, yasaları, iç kurallarını ve kendi kaynaklarını da göz önünde tutarak teminat karşılığında ya da teminatsız olarak para, teminat ya da kefalet vermek şeklinde tanıdığı olanak ya da sınırdır.

Kredinin 4 temel unsuru mevcuttur. Bu unsurlar; zaman, güven, risk ve gelir unsurlarıdır.