BANKA VE SİGORTA MUHASEBESİ

Kredi; bankanın yapacağı istihbarat sonucunda gerçek ya da tüzel kişilere, yasaları, iç kurallarını ve kendi kaynaklarını da göz önünde tutarak teminat karşılığında ya da teminatsız olarak para, teminat ya da kefalet vermek şeklinde tanıdığı olanak ya da sınırdır.

Kredinin 4 temel unsuru mevcuttur. Bu unsurlar; zaman, güven, risk ve gelir unsurlarıdır.

Kredinin
yararları temel olarak şunlardır:
• Kredi,tasarrufların atıl kalmasını önleyerek, ekonominin hareketlenmesine imkan sağlar,
• Kredi, girişimcilerin tasarruflarını biriktirmelerini beklemeden daha hızlı hareket etmelerine imkan sağlar,
• Kredi, kişilerin gelecekte sahip olacakları gelirleriyle yapacakları harcamaları önceden yapmalarına imkan sağlar.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler veriliş amaçlarına göre; işletme, donatım ve yatırım kredileri olarak sınıflandırılabilirler.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler, konularına göre; ticari, sınai, ihracat, ithalat ve ihtisas kredileri olarak sınıflandırılabilirler.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler niteliklerine göre; nakdi ve gayri
nakdi krediler olarak sınıflandırılabilirler.

Bankacılık Kanunu’nun 54. maddesine göre; bankalarca, bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bir risk grubuna kullandırılabilecek kredilerin toplamı özkaynakların yüzde yirmi beşini aşamaz.

Müşterilerin, kendi lehine açılmış olan açık kredi hesaplarından para çekmeleri durumunda yapılacak olan yevmiye kaydında "116 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER" hesabı borçlandırılırken, "010 KASA" hesabı alacaklandırılır.

Avans şeklindeki kredilere yıl içinde ay sonlarında tahakkuk eden faizler “220 KREDİ FAİZLERİ VE GELİRLERİ TAHAKKUKLARI VE REESKONTLARI” hesabının borcuna, ilgili faiz geliri hesabının alacağına kaydedilecektir.

Muhatap (Garanti Alan): Garanti mektubunun verildiği resmi daire ve kurum veya gerçek ya da tüzel kişidir. Teminat mektubunu alan ve işin yapılmamasına karşın kendini güvenceye alandır.

Bankaların kredi verme işlemleri, müşterilerinin kredi talep etmesi ile başlar. Banka talep edilen kredinin türünü, miktarını ve kullanım amacını belirler. Banka ile kredi müşterisi arasında yapılan görüşme sonunda müşteri hakkında bankaların uzmanlaşmış istihbarat servisleri tarafından bilgi toplama çalışması yapılır. Çalışma olumlu sonuçlanırsa müşteriden bir kısım bilgi ve belgeler istenir. Bu bilgi ve belgeler alınarak bir kredi dosyasında toplanır. Daha sonra bu belgeler incelenerek kredi talep eden kişinin veya firmanın kredi değerliliği hakkında bir kanaate ulaşılır. Bu kanaat olumlu ise, kredi kararı alınır ve kredi verme kararı müşteriye bildirilerek kredi sözleşmesi yapılır ve ilgiliye kredi açılır.

Kredinin sözlük anlamı saygınlık ve güven olup, Latince’de inanma anlamına gelen “credere” kökünden kaynaklanmaktadır.

Kredinin 4 temel unsuru mevcuttur. Bu unsurlar; zaman, güven, risk ve gelir unsurlarıdır.

Bankaların müşterilerine kullandırdıklarını krediler, niteliklerine göre; nakdi ve gayri nakdi olarak sınıflandırılabilir.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler, veriliş amaçlarına göre; işletme, donatım ve yatırım olarak sınıflandırılabilir.

Bankacılık Kanunu’nun 51. maddesine göre; kredi açma yetkisi yönetim kuruluna aittir.

Bankacılık Kanunu’nun 54. maddesine göre; bankalarca, bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bir risk grubuna kullandırılabilecek kredilerin toplamı özkaynakların yüzde yirmi beşini aşamaz.

Bankalar yaptıkları faaliyetler sonucunda müşterilerinden aldıkları faiz ve komisyonlar
üzerinden % 5 oranında “Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV)” almakla yükümlüdürler.

Açık krediler; bir müşterinin kredi değerliliğine güvenerek ve herhangi bir maddi teminat
alınmadan açılan kredilerdir.

Senet karşılığı krediler; vadesi gelmemiş bono (emre muharrer senet) ve poliçelerin banka tarafından teminat (rehin) alınması karşılığında açılan kredilerdir.