BANKA VE SİGORTA MUHASEBESİ - Deneme Sınavı - 8

Bankalar değişik kaynaklardan sağladıkları fonları, ihtiyaç duyanlara kredi ya da başka yollarla aktararak onları finanse ederler. Bu işten faiz ya da başka adlarla aldıkları paylar, bankaların kazançlarının temel kaynağını oluşturur.

Bankaların gerçek veya tüzel kişilerden belirli bir faiz karşılığında bir hesap açmak suretiyle topladıkları Türk parası veya yabancı paralara mevduat denir

Vadelerine göre mevduat hesaplarını üç gruba ayırmak mümkündür.
• Vadesiz Mevduat
• Vadeli Mevduat
• İhbarlı Mevduat

Mevduat sahiplerinin kimliklerine göre mevduatlar;
• Tasarruf Mevduatı
• Resmi Kuruluşlar Mevduatı
• Ticari Kuruluşlar Mevduatı
• Bankalararası Mevduat
• Diğer Kuruluşlar Mevduatı şeklinde gruplara ayrılmıştır.

Verilen faizin ödeme dönemlerine göre mevduatlar;
• Bir aya kadar vadeli
• Bir aydan üç aya kadar vadeli
• Üç aydan altı aya kadar vadeli
• Altı aydan bir yıla kadar vadeli
• Bir yıl ve daha uzun vadeli mevduatlar şeklinde gruplanmıştır

Gerçek kişiler tarafından bu isim altında açtırılan ve ticari işlemlere konu olmayan mevduatlar, “Tasarruf Mevduatı”dır. Vadeli yada vadesiz olarak açılabilirler. Vadesiz tasarruf mevduatı hesabı sahibinin çek keşide etmesi ticari işlem olarak görülmez.

Parayı tahsil eden Eskişehir Şubesinin tahsilatla ilgili yapacağı yevmiye kaydında "010. KASA" hesabı 10.000 TL borçlandırılırken, "290. ŞUBELER CARİ HS." 10.000 TL alacaklandırılır.

Parayı tahsil eden Eskişehir Şubesinin tahsilatla ilgili yapacağı yevmiye kaydında "290. ŞUBELER CARİ HS." 10.000 TL borçlandırılırken, "300.TASARRUF MEVDUATI" hesabı 10.000 TL alacaklandırılır.

İlgili yevmiye kaydında "940. CİRANTALARIMIZ" hesabı borçlandırılırken, "942. CİROLARIMIZ" hesabı alacaklandırılır.

Kredi; bankanın yapacağı istihbarat sonucunda gerçek ya da tüzel kişilere, yasaları, iç kurallarını ve kendi kaynaklarını da göz önünde tutarak teminat karşılığında ya da teminatsız olarak para, teminat ya da kefalet vermek şeklinde tanıdığı olanak ya da sınırdır.

Kredinin 4 temel unsuru mevcuttur. Bu unsurlar; zaman, güven, risk ve gelir unsurlarıdır.

Kredinin
yararları temel olarak şunlardır:
• Kredi,tasarrufların atıl kalmasını önleyerek, ekonominin hareketlenmesine imkan sağlar,
• Kredi, girişimcilerin tasarruflarını biriktirmelerini beklemeden daha hızlı hareket etmelerine imkan sağlar,
• Kredi, kişilerin gelecekte sahip olacakları gelirleriyle yapacakları harcamaları önceden yapmalarına imkan sağlar.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler veriliş amaçlarına göre; işletme, donatım ve yatırım kredileri olarak sınıflandırılabilirler.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler, konularına göre; ticari, sınai, ihracat, ithalat ve ihtisas kredileri olarak sınıflandırılabilirler.

Bankaların müşterilerine kullandırdıkları krediler niteliklerine göre; nakdi ve gayri
nakdi krediler olarak sınıflandırılabilirler.

Bankacılık Kanunu’nun 54. maddesine göre; bankalarca, bir gerçek ya da tüzel kişiye veya bir risk grubuna kullandırılabilecek kredilerin toplamı özkaynakların yüzde yirmi beşini aşamaz.

Müşterilerin, kendi lehine açılmış olan açık kredi hesaplarından para çekmeleri durumunda yapılacak olan yevmiye kaydında "116 KISA VADELİ AÇIK DİĞER KREDİLER" hesabı borçlandırılırken, "010 KASA" hesabı alacaklandırılır.

Avans şeklindeki kredilere yıl içinde ay sonlarında tahakkuk eden faizler “220 KREDİ FAİZLERİ VE GELİRLERİ TAHAKKUKLARI VE REESKONTLARI” hesabının borcuna, ilgili faiz geliri hesabının alacağına kaydedilecektir.

Muhatap (Garanti Alan): Garanti mektubunun verildiği resmi daire ve kurum veya gerçek ya da tüzel kişidir. Teminat mektubunu alan ve işin yapılmamasına karşın kendini güvenceye alandır.

Kambiyo işlemi, yabancı ülke paraları üzerinden yapılan tüm işlemler ve bu işlemlerin ulusal para birimine çevrilmesi işlemidir.