BALKANLAR'DA SİYASET - Deneme Sınavı - 5

Türkiye ile Batı Avrupa arasında mal sevkiyatı yapan kamyonlar her yıl yaklaşık 200.000 kez Balkan ülkeleri üzerinden gidip gelmektedir. Dolayısıyla Balkanlarda ortaya çıkacak istikrarsızlıkların ve bölge ülkeleriyle yaşanacak ikili sorunların Türkiye’nin nakliyat sektörü üzerinde olumsuz etkilerde bulunması beklenebilir.

Bölgenin büyük pazarlara coğrafi yakınlığı, iş gücünün görece ucuz olması ve üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaşmalarının bulunması gibi faktörler Balkan ülkelerini Türkiye’den yatırımcılar için cazip hâle getirmiştir.

Savunmasız Boşnaklara yardım edilmesiyle ilgili olarak Türkiye’de ortaya çıkan duyarlılıkta Boşnakların Müslüman olmasının yanı sıra Türkiye’de sayıları birkaç milyon olan Boşnak kökenli vatandaşlar da rol oynamıştır. Sivil toplum kuruluşları ve Balkan kökenli bürokratlar aracılığıyla hükûmete Türkiye’nin Bosna Savaşı karşısında daha aktif bir rol oynanması için baskı yapılmıştır.

Uluslararası toplumun Boşnak sivillere yönelik saldırıları suç olarak tanımlamakta isteksiz davranması üzerine Türkiye BM İnsan Hakları Komisyonunu oturuma çağırmış ve bunun sonucunda Sırpların insanlığa karşı bir etnik temizlik suçu işlediği 1 Aralık 1992 tarih ve S-2/1 sayılı Karar’la kabul edilmiştir.

Artan katliamlara rağmen Rusya, Britanya ve Fransa’nın BM Güvenlik Konseyindeki olumsuz tutumları sebebiyle Boşnaklara uygulanan uluslararası silah ambargosu kaldırılmamış ve böylece Boşnakların savunma hakkı ellerinden alınmıştır.

NATO müdahalesi ABD’nin girişimiyle 29 Ağustos 1995’te başlamış ve savaşın bitirilmesinde kritik bir rol oynamıştır.

Romanya, Türkiye’nin Balkanlarda en fazla yatırımının bulunduğu ve karşılıklı ticaretinin en yüksek düzeyde olduğu ülke olma özelliğini günümüze dek sürdürmüştür.

Türkçe açılımı Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü olan NATO, Balkanlara ilişkin bölgesel bir girişim mekanizması değildir.

2013 yılında Kosova ile imzalanan STA ise uzun süre Kosova parlamentosu tarafından onaylanmayı beklediği için ancak 1 Eylül 2019’da yürürlüğe girebilmiştir.

Türkiye’nin Balkan ülkelerine ihraç ettiği ürünlerin yaklaşık %65’i orta ve düşük teknoloji içeren mallardır.

Avrupa Topluluğunun (AT, bugünkü Avrupa Birliği) arabuluculuğuyla 7 Temmuz 1991’de imzalanan Brioni Antlaşması’yla Yugoslavya Halk Ordusu Slovenya topraklarından çekilmiştir.

Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan en önemli sorunlardan biri 1950’lerden beri iki ülkenin en önemli gündem maddeleri arasında yer alan Kıbrıs sorunu olmuştur. Ayrıca Ege Denizi’yle ilişkili olarak kara sularının genişliği, kıta sahanlığının belirlenmesi, hava sahasının kontrolü ve Yunanistan’ın elindeki adaların uluslararası antlaşmalara aykırı olarak silahlandırması gibi hususlar
iki ülke arasındaki ilişkilerin sürekli olarak gergin kalmasına sebep olmuştur.

Sırbistan’daki rejim değişikliğine rağmen, Belgrad-Podgoritsa arasındaki ilişkiler düzelmeyince ara bulucu olarak devreye giren AB, iki ülke arasında 14 Mart 2002’de Belgrad Anlaşması’nın imzalanmasını sağlamıştır. Bu Anlaşma uyarınca 4 Şubat 2003’te YFC tarihe karışmış ve yerine "Sırbistan ve Karadağ Devlet Birliği adlı konfederasyon" ilan edilmiştir.

Batılı devletlerin 2009 yılında Bosna-Hersek’in iç siyasetinde yaşanan
sorunların çözümlenmesi için başlattığı Butmira görüşmeleridir

“Badinter Komisyonu” olarak bilinen bir tahkim komisyonu kurularak Yugoslavya’daki krizin barışçıl çözümünü kolaylaştıracak yasal konularda görüş bildirmeye başlamıştır.

Cevap E seçeneğidir. Almanya kendisiyle tarihi, dinî ve kültürel bağları olan Slovenya ve Hırvatistan’ın bağımsızlığının tanınması yönünde ısrar etmiştir.

Bosna-Hersek, Yugoslavya’nın dağılma sürecinde hiçbir rol oynamamasına rağmen Büyük Sırbistan projesi yüzünden bu sürecin en büyük kurbanı olmuştur.

ABD’li yetkililerin iki tarafla yürüttüğü diplomasinin sonucunda Boşnak ve Hırvat temsilciler arasında 1 Mart 1994’te Washington Antlaşması imzalanmıştır.

ABD, Avrupa’nın içlerine doğru sızmak isteyen Orta Doğu kökenli teröristlerin Balkanlardaki
Müslümanları bir Truva atı olarak kullanabileceğinden endişelenmekteydi.

Srebrenitsa soykırımının gerçekleşmesinden yaklaşık üç hafta sonra Hırvatistan kendi topraklarında Sırpların “Krayina Sırp Cumhuriyeti” adı altında işgal ettikleri bölgeyi geri almak üzere Fırtına Harekâtı’nı başlatmıştır.