BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır. Su ürünleri avcılığında kullanılan pareketalardaki iğnelerin ağız açılığı 7,2 mm’den küçük olamamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Palamutun 1 Nisan-31 Ağustos, kalkan balığının 15 Nisan-15 Haziran, dil ve pisi balıklarının 15 Aralık-31 Ocak tarihlerinde avlanmaları yasaktır. Bu tarihsel zaman yasakları dışında, gün içinde uygulanan zaman yasakları da bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.

İçme suyu kaynağı olarak kullanılan barajlar, avlanabilir stok miktarının yetersiz olduğu veya yeni balıklandırılmış baraj gölleri ve doğal göller ile koruma statüsünde olan göller ticari amaçlı su ürünleri avcılığına kapatılmaktadır. Ticari amaçlı su ürünleri avcılığına kapalı olan Çamlıdere ve Kurtboğazı Baraj Gölleri, Ankara’nın içme suyu kaynaklarındandır. Gümüşhane’deki Koruluk ve Köse Baraj Gölleri yeni balıklandırıldığı ve yeterli stok bulunmadığından, Isparta’daki Kovada Millî Parkı içinde yer alan Kovada Gölü ise koruma statüsü olduğundan ticari amaçlı su ürünleri avcılığına yasaklanmıştır.

Van Gölünde ticari amaçlı su ürünleri avcılığına yasak olmamakla birlikte, gölde bulunan inci kefalinin 18 cm’den, kerevitlerin 10 cm’den küçüklerinin avlanması yasaktır. Doğru cevap E'dir.

Denizlerde amatör avcılık parakete, pinter ve sepet gibi tuzaklar hariç olmak üzere; her türlü olta takımı, serpme, yemlik uzatma ağı ve su altı tüfeği ile yapılabilmektedir. Bir amatör avcı en fazla 4 olta takımı kullanabilmekte, olta takımındaki iğne sayısı, çapari hariç 6 adedi geçememektedir. Doğru cevap C'dir.

İç sularda bulunan güneş levreği, tilapya, havuz balıkları, gambusia, çizgili sazan ve gümüş balığı ekolojik açıdan zararlı balıklar olarak gruplandırılmaktadır. Bu türlerin avcılığında boy, miktar ve zaman sınırlaması bulunmamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Avlak, su ürünleri avcılık hakkının kiralanması amacıyla baraj gölü veya doğal göllerin bölünmüş kısımlarından her biridir. 

Doğal göl ve baraj gölleri büyüklüklerine göre avlaklara ayrılmakta, bu avlaklar stok tespitleri sonrası, kiralanmak üzere ilan edilmektedir. Kiralama işlemlerinde su ürünleri kooperatiflerine öncelik tanınmaktadır. Kiralamayı yapanlar, su ürünleri tebliği ile getirilen düzenlemelere uygun olarak avcılık faaliyetinde bulunmaktadır. Denizlerde olduğu gibi iç sularda da ticari avcılık faaliyetinde bulunacak kişiler ve kullanılacak gemiler için Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı İl Müdürlüklerinden ruhsat tezkeresi alınması zorunluluğu bulunmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Denizlerden gerçekleştirilen avcılıkta Karadeniz en önemli paya sahiptir. Şekil 8.1’den de görüleceği üzere, son beş yılda denizlerden avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimde Karadeniz % 70-80’lik paylara sahip olmuştur. Marmara Denizi, Ege Denizi ve Akdeniz’den daha küçük alana sahip olmasına karşın, üretim miktarı daha fazla olmaktadır.

İç sulardan avcılık yoluyla gerçekleştirilen su ürünleri üretiminde önemli dalgalanmalar olmamaktadır. İç sularda avlanılan en önemli tür, Van Gölü’nden avlanılan inci kefalidir. İnci kefali, iç sulardan gerçekleştirilen üretimimiz içinde yaklaşık %25’lik bir paya sahiptir. Sazan av miktarı da inci kefaline yakın düzeylerdedir.

İstilacı Tür: Doğal olarak yaşadıkları ekosistemden başka bir ekosisteme giren ve burada aşırı çoğalıp tüm ekosistemi etkisi altına alan türdür.

2015 yılı verilerine göre, su ürünleri yetiştiriciliği içinde alabalığın payı, % 2’si denizlerde olmak üzere, % 45’tir. Sadece denizlerde yetiştirilen levrek ise % 31’lik bir paya sahiptir. Çipura üretiminin yetiştiricilik içindeki toplam payı ise % 22 olmuştur.

Su ürünleri üretiminin en fazla yapıldığı ülke Çin’dir. 2014 yılında 62 milyon ton su ürünleri üretimi gerçekleştirmiş olan Çin’in, avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 18, yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 62, toplam üretimdeki payı ise % 37’dir.

Su ürünleri alanı ile ilgili düzenlemelerinin geçmişine bakıldığında, ilk düzenlemelerin Osmanlı döneminde yapıldığı görülmektedir. Osmanlı döneminde bu alanda yapılan en önemli ve kapsamlı düzenleme, 1882 yılında yürürlüğe giren Zabıtai Saydiye Nizamnamesi’dir.

Su ürünleri tebliğleri hazırlanırken BSGM tarafından öncelikle konuyla ilgili kamu kurumları, bilimsel kuruluşlar, balıkçı örgütleri ve sivil toplum örgütlerinden ticari ve amatör amaçlı su ürünleri tebliğleri için görüşler alınmaktadır. Alınan görüşler değerlendirilerek tebliğ taslakları hazırlanmaktadır. Hazırlanan taslaklar Su Ürünleri İstişare Kurulu olarak adlandırılan, içinde bilim adamları, balıkçılar ve kamu yönetimi temsilcilerinin yer aldığı kurul tarafından ele alınarak taslaklara son şekli verilmektedir.

Ticari Amaçlı Tebliğ’in Kapsamı • Avlanmanın yasak olduğu yerler • Avlanma araçları ve yöntemleri • Türler • İç sular • Genel düzenlemeler

Algarna, arkasında torba ağı, yanlarında zeminde kayarak hareket etmesini sağlayan iki kızağı ve kızakları birleştiren kirişi olan, ağının alt yakası zincirle dipte sürüklenerek çekilen avlanma aracıdır.

Hamsi ve çaçadan sonra en fazla avlanılan balık türlerimiz sardalya ve istavrittir. Bu türler, denizlerden avlanılan su ürünleri içinde % 6-7 civarında bir paya sahiptir. 

2014 yılında dünya su ürünleri üretimi 167 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Bu üretimin % 56’sı avcılık, % 44’ü yetiştiricilik yoluyla gerçekleşmiştir. Avcılık yoluyla yapılan üretimin ise % 13’ü iç sulardan, % 87’si denizlerden yapılmıştır. Yetiştiricilik yoluyla yapılan üretimde iç suların payı, denizde yapılan üretimden fazla olmuştur. 

AB ülkeleri arasında en fazla balıkçı gemisine sahip olan ülkeler, Türkiye gibi birer Akdeniz ülkesi olan Yunanistan ve İtalya’dır. Akdeniz balıkçılığının genel karakteristik özelliği, çok sayıda küçük balıkçı gemisinin filoda yer almasıdır. 

İç sularda avlanılan gümüş ve havuz balıkları, iç sularımızın doğal türleri olmayıp, çeşitli nedenlerle bu alanlara bulaşarak, önemli popülasyon oluşturmuş istilacı türlerdir. 

2015 yılı verilerine göre, su ürünleri yetiştiriciliği içinde alabalığın payı, % 2’si denizlerde olmak üzere, % 45’tir.