BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Kankava ile Avcılık

Denizin dip kısımlarını taramak suretiyle sünger avcılığının yapıldığı av aracıdır. Basit bir kankavada bir eksen üzerinde 2 veya 3 adet yaklaşık 10-15 cm kalınlığında, çapı 65-70 cm olan demirden veya lastikten imal edilmiş tekerlekler vardır ve bunlara bağlı 1 veya 2 torba ağ bulunur. Tek torba ağ bulunanlar eksen uzunluğu 6 m’ye kadar olanlardır. Genel olarak eksen uzunluğu 6 metreden uzun olanlarda iki torba ağ bulunur. Ağ torbaların uzunlukları 3 ila 5 m arasında değişmektedir. Torbanın üst yakası eksene bağlıdır ve alt yakası ise bir zincirle donatılmıştır. Zincirli alt yakanın su zeminine sürtünmesi suretiyle burada bulunan süngerlerin koparılması ve kopan bu süngerlerin ağda toplanması sağlanır.

Pala

Olta iğnelerinin bağlantı yerleridir. Balık olta iğnesine takıldıktan sonra ısırma, kusma, dönme, kıvrılma ve yüklenme gibi farklı davranışlar gösterir. Bu hareketlerin sonucunda balık iğneden kurtulmayı amaçlar. Bu sebeple iğne palasının emniyetli olması gerekir. Küçük ve az hareketli balık avcılığında yassı pala tercih edilirken daha hareketli balık avcılığında ise topuz başlı ve iğne delikli palalar tercih edilmelidir.

Kurşun ağırlıklar oltanın dibe batmasını sağlayan veya belirli bir derinlikte yüzdürülmesini sağlamak amacıyla farklı ağırlık ve şekillerde olan batırıcılardır. Batırıcılar, şekil yapıları ve ağırlıklarına göre sınıflandırılır, bunlar:

1. İskandil kurşunlar
2. Boncuk kurşun
3. Yaprak kurşun
4. Bakla ve torpil kurşunlar
5. Kıstırmadır.

Yüzdürücüler (Şamandıralar)

Şamandıralar sabit olta avcılığı yapılan göl, gölet, barajlardan, akıntının az olduğu nehirlerde, sakin deniz koylarında ve sığ yerlerde yapılan olta avcılığında kullanılır. Şamandıra kullanımında amaç oltayı istenilen su seviyesinde tutmaktır. Şamandıralar suya batmayan mantar, içi hava dolu plastik, polyester, fiberglas, strafor ve ağaç gibi farklı materyallerden yapılır. Yaygın kullanılan şamandıra tipleri;

• Küresel (top) şamandıra
• Dolgun şamandıra
• Kalem şamandıra
• Işıklı şamandıradır.

Çekirge ve Çeşitli Böcek Larvaları: Alabalık avcılığında çekirge ve çevrede yaşayan böcekler yem olarak kullanılır.

Balık Yavruları (Çime): Balık avcılığında yem olarak kullanılan yavru balıklara çime denir. Tatlı sularda turna, yayın ve levrek gibi karnivor balıkların avcılığında sazangillerin yavruları çime olarak kullanılırlar. Av yasağının olmadığı dönemlerde amatör ve sportif amaçlı avcılık için bazı balık türleri yemlik olarak kullanılabilir.

Mamun: Deniz balıkları avcılığında kullanılır. Canlı olarak kullanılır. Mamun 3-4 cm uzunlukta, bir metre derinlikteki kumlu yerlerde yaşayan küçük istakozlara benzeyen bir türdür.

Teke: Karidese benzer. Otlu bölgelerden kepçe ile toplanır. Denizlerde yaşayan türleri ile lüfer avında, tatlı sularda yaşayan türleri ile yılan balığı ve levrek avcılığında kullanılır. Canlı olarak kullanılmalıdır.

Yengeç: Çipura avcılığında kullanılır. Tırnak boyunda olan küçük yengeçler kullanılır. Genelde diz boyu derinlikteki otluk bölgelerde bulunur. Yengecin alt kabuktan kancaya takılarak canlı kalmasına dikkat edilir.

Paraketa avcılığı, sportif avcılıktan çok ticari avcılık amacıyla yapılmaktadır. Baş ve son kısmında şamandıra olan, birkaç sepete monte edilebilen, yemli olta takımlarının bir araya gelmesinden oluşmaktadır. İğneler arasındaki mesafe avlanılacak balığın türüne göre değişiklik gösterir. Paraketalar ana bedeni naylon ip veya misinadan oluşan 2-3 bin kadar olta iğnesinden oluşabilir. Olta iğnelerinin avlanacak balık türüne göre boyutları değişiklik gösterir. Kalkan paraketası ve morina paraketası en çok bilinen paraketa çeşitleridir. Paraketalar, genelde karnivor balıkların avcılığında kullanılmaktadır.

Paraketalar günümüzde orkinos, levrek, çipura vb. balıklar için makineyle atılıp toplanmaktadır. Paraketalar kullanım amacına göre;

• Dip paraketaları
• Dipüstü paraketaları
• Pelajik paraketalar
• Vertikal paraketalar olarak ayrılır.

Üreme göçü yapan balıkların suların sığ kesimlerinde sopalarla sersemletilerek avlanması günümüzde Afrika kıtasındaki bazı topluluklar tarafından yapılmaktadır.

Patlayıcılar 1600’lü yılların başından sonra balık avcılığında kullanılmaktadır.

Özellikle kış aylarında buz altında bir araya toplanan balıkları avlamak için buz üzerinden açılan bir delikten dinamit, suya bırakılarak avcılık yapılır. Bu nedenle ülkemiz açısından en uygun ay ocak ayı olacaktır.

Bu yöntem durgun, yavaş akan sular ve küçük göletlerde uygulanabilir. Suyun hızlı aktığı bölgelerde bu yöntemle avcılık zorlaşmaktadır.

Tuzaklar ve kapanlar balık avcılığının en eski yöntemlerinden biridir ve hâlen yaygın olarak kullanılan yöntemlerden biridir. Bu yöntemin maliyeti düşüktür ve iç sularda kullanımı daha yaygındır. Genelde balıkların göç yolları üzerine kurulur.

Avlanma metotlarına göre de dalyanlar “Akıntının geldiği yöne açık olan dalyanlar” ve “Akıntının ters tarafına açık olan” dalyanlar olmak üzere iki grupta toplanır.

Zargana gırgırı; zargana, istavrit, hamsi, sardalya ve gümüş balığı avcılığında kullanılır.

Orkinos gırgırı, orkinos ve ton balığı avcılığında kullanılır.

Olta malzemeleri; iğne ve kancalar, beden, fırdöndüler, ağırlıklar, şamandıralar, olta makinaları ve olta çubuklarından oluşmaktadır. Dinamit, ticari amaçlı balık avlamada kullanılan bir malzemedir.

Misinalarda olması gereken özellikler; elastikiyet, dayanıklılık, yumuşaklık, güneş ışığı, küflenme ve kimyasallara karşı direnç, renk ve büküme dayanıklılıktır. Sertlik bunların arasında yer almamaktadır. Misina aksine yumuşak olmalıdır.

Zehirleme ile avcılık balıkların oksijensiz bırakılarak sersemletilmesi esasına dayanır. Bunun için sudaki çözünmüş oksijen miktarını azaltmak yöntemlerden biridir.

Dalyanlar; Deniz, göl ve ırmak ağızlarında balık ve diğer su ürünlerini avlamak için kurulan, giriş bölgesi açılıp kapanabilen, sabit ya da yüzer hâlde kurulan tesislerdir.

Pinterler: İç su avcılığında kullanılan huni biçiminde tek ya da iki taraftan girişi olan konik biçimdeki ağların birbirine eklenmesi ile oluşan av aracıdır.