BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ

Sülfat indirgeyen bakteriler akuaponik sistemde istenmeyen bakterilerden biridir. Bu bakteri anaerobik (oksijensiz) koşullarda bulunur ve kükürt kullanarak redoks reaksiyonu yoluyla enerji alır. Sorun, bu işlemin balık için son derece toksik olan hidrojen sülfür (H2S) üretmesidir.

Denitrifikasyon bakterileri ikinci bir istenmeyen bakteri grubudur. Bu bakteriler anaerobik koşullarda yaşar. Bitkiler tarafından kullanılabilecek besin olan nitratı bitkilerin kullanımına uygun olmayan atmosferik nitrojene geri dönüştürür.

Patojenik bakteriler istenmeyen bakterilerin son bir grubudur. Bu bakteriler bitkiler, balıklar ve insanlarda hastalıklara neden olur.

Akvaryumlar üç tip filtreleme tipine ihtiyaç duyar. Bunlar mekanik, kimyasal ve biyolojik filtrelemedir. Mekanik filtreler sudaki katı maddeleri uzaklaştırır. Biyolojik filtreleme ise balık atığı olan amonyağın dönüşümünü sağlar. Kimyasal filtreleme ise akvaryumun filtre kısmına konulan yanmış kömür ile sudaki toksik maddelerin arıtılma işlemidir. Akvaryum filtreleri bir su pompası ve içerisinden kirli suyun geçerken temizlendiği bir sistemden oluşur. Filtre işlemi yapılırken aynı zamanda akvaryumda su sirkülasyonu ve suyun oksijenlenmesi sağlanmış olur. Su filtreleri sessiz çalışma özelliğinde olmalıdır.

Akvaryumlarda kullanılan filtreler:

Çakıl altı filtresi

Sünger filtre

Köşe filtresi

Güç filtreleri

Teneke filtreler

Su yatağı filtreleri

Havuz filtreleri

Doğal filtreler (Su bitkileri)

Su bölgesi: Bu bölge bitki yatağının 3-5 cm yüksekliğindeki en alt kısmını oluşturur. Bu bölgede küçük partiküllü katı atıklar vardır ve bu sebeple organizmaların en aktif mineralizasyonu bu bölgede olur. Bunlar heterotrophic bakteriler ve diğer mikroorganizmalardır.

Nemli bölge: Bu bölge hem yüksek rutubet hem de yüksek gaz değişimi alanıdır. Bu bölge 10-20 cm kalınlığında olabilir. Birçok biyolojik aktivite bu bölgede gerçekleşir. Köklerin gelişimi, yararlı bakterilerin gelişimi, faydalı mikroorganizmalar bu bölgede aktiftir.

Akuaponik üretimin ilk örneklerinin Azteklere ait Chinampa adlı tarım metodu olduğu düşünülmektedir. Bu metodun bir benzeri Uzak Doğu’dan çiftlik artıklarının besin olarak kullanıldığı pirinç tarlalarında balık yetiştirilmesi yöntemidir.

Evsel, endüstriyel ve tarımsal atıkların sulara karışması sonucunda suya bol miktarda azot ve fosfor bileşikleri geçer. Bu bileşiklerin bitkilere gübreleme etkisi yapması sonucunda sudaki bitki ve alglerin aşırı miktarda çoğalmasına ötrofikasyon denir.

Düz bir bölge seçilmelidir. • Rüzgâr, yağmur ve kar gibi aşırı çevre koşullarına dikkat edilmelidir. • Güneş ışığı bitkiler için kritiktir ve bu nedenle bitkiler, gün boyunca optimum miktarda güneş ışığı almalıdır. • Bölge kamu hizmetlerinden yararlanabilecek yerlerde olmalıdır. • Evlerin çatı katlarına kurulacak akuaponik sistemler için düz ev çatıları güneş ışığından faydalanma için uygun olmasından ve sağlamlığından dolayı tercih edilebilir. • Seralar akuaponik sistemler için gerekli değildir ama mevsimi uzatmak için seralara kurulabilir. • Enerji maliyetlerini düşürmek için bölge iklimine uygun sebze ve balıkların yetiştirilmesine önem verilmelidir. • Yetiştiriciliği yapılacak balık ve bitkilerin yetiştirilme koşullarının benzer olmasına dikkat edilmelidir.

Dünya atmosferinin %78 (yüzde yetmişsekiz)’i nitrojen gazından oluşur. Azot doğada bu kadar bulunmasına rağmen bitkiler buna ulaşamaz.

Ortalama bir akuaponik sistem, yetiştirilen bitkinin türüne göre su kaynağının ortalama olarak %1-3’ü kadarını kullanır. Bitkilerin dokularında su evapotranspirasyon yoluyla azalır. Buna ek olarak su doğrudan buharlaşma ve sıçramalardan da
kaybolur. Bu nedenle üniteye periyodik olarak su doldurulması gerekecektir. Kullanılan su kaynağının ünitenin su kimyası üzerinde etkisi olacaktır. Yeni su kaynakları, suyun güvenle kullanılmasını sağlamak için daima pH, sertlik, tuzluluk, klor
ve herhangi bir kirletici açısından test edilmelidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

pH Suyun pH değeri, akuaponik sistemlerde özellikle bitki ve bakteriler üzerinde büyük etkiye sahiptir. pH bitkilerin mikro ve makro besin maddeleri kullanımını kontrol eder. Bitkiler 6-6,6 pH aralığında kökleri vasıtasıyla besinleri alabilirken pH değeri bu aralığın dışına çıktığında besinleri alamaz.

Akuaponik sistemde kullanılacak suyun oksijen, pH, sıcaklık, toplam nitrojen ve su serliği gibi beş önemli kalite parametresi vardır;

pH                                    6-7
Su sıcaklığı                       18-30
Çözünmüş oksijen             5-8 mg/litre
Amonyak                          0 mg/litre
Nitrit                                0 mg/litre
Nitrat                               5-150 mg/litre
Karbonat sertliği               60-mg/litre

Bamya, Asya lahanası ve fesleğen gibi sebzeler, sıcak su balıkları (örn. tilapia, sazan, yayın ) ve nitrifikasyon bakterileri 22-29°C aralığındaki yüksek su sıcaklıklarında gelişir. Marul gibi bitkiler ise 18-26°C sıcaklıklarda gelişir. Soğuk su balığı olan gökkuşağı
alabalığı ise 18°C’ den yüksek sıcaklığı tolere edemez. Bu sebeple üretim maliyetlerinin düşürülmesi için birbirine yakın sıcaklıkta yaşayabilen ürünlerin yetiştirilmesi daha uygundur.

Bakterilerin sağlıklı koloniler geliştirebilmesi için; Büyük yüzey alanı, pH, sıcaklık, çözünmüş oksijen ve güneş ışığı, dikkat edilmesi gereken unsurlardır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Besinlerin makronutrientler ve mikronutrientler olmak üzere iki grubu vardır. Her iki grup besinde bitkiler için farklı miktarlarda esansiyeldir. Makronutrientler nitrojen (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg) ve sülfür (S)’dür.

Besinlerin makronutrientler ve mikronutrientler olmak üzere iki grubu vardır. Her iki grup besinde bitkiler için farklı miktarlarda esansiyeldir. Makronutrientler nitrojen (N), fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca), magnezyum (Mg) ve sülfür (S)’dür. Mikronutrientler ise demir (Fe), manganez (Mg), bor (B), çinko (Zn), bakır (Cu) ve molibden (Mo)’dir.

Yaygın olarak yetiştirilen akvaryum balıklarında; Cichlidae familyasından olan, Aulonocara jacopfreibergi türü akvaryum balığının türkçe adı Yakop' tur.

Akuaponik Üretimin Başlıca Zayıf Yönleri;
• Hidroponik ve topraklı tarıma göre başlangıç yatırım maliyetinin yüksek olması,
• Her üretici balık, bakteri ve bitki üretimi hakkında yeterli bilgiye sahip olmalıdır.
• Balık ve bitki gereksinimleri her zaman kusursuz bir şekilde karşılanamayabilir.
• Kültür balıklarının ve bitkilerinin optimum sıcaklık aralıklarını karşılamadığı yerlerde önerilmez.
• Tek başına su ürünleri yetiştiriciliği veya hidrofonik sistemler ile karşılaştırıldığında daha az müdahale edebilme
• Hatalar veya kazalar sistemin çökmesine neden olabilir.
• Günlük yönetim ve bakım zorunludur.
• Enerjiye ihtiyaç duyulur.
• Elektrik, balık yavruları ve bitki tohumlarına güvenilir erişim gerektirir.
• Su kalitesinin optimize edilmesi, besleyicilerin dengesi, hastalık ve ilaçlar.
• Elektrik kesilmesi veya su iletim hatlarının tıkanması
• İlk kurulum maliyetinin yüksek olmasıdır.

Akuaponik sistemlerde günlük su değişimi %1-5 arasında olmaktadır.

Akuaponik sistemin ana üretimi balıklar ve bitkiler olmasına rağmen esasında üç ana sistemin birlikte çalışmasıdır bunlar; balık, bitkiler ve bakterilerdir.