BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 3

Denizlerimizden avlanılan en önemli türümüz hamsi olup bu türün av miktarındaki azalış ve artışlar, su ürünleri üretim miktarımızda önemli değişikliklere neden olmaktadır. Son beş yıldaki avcılık verileri
incelendiğinde, hamsi av miktarında azalış olduğunu söylemek mümkündür. Hamsiden sonra en fazla avlanılan tür, insan tüketiminde kullanılmayan, balık unu ve yağı fabrikalarının ham maddesi olan çaçadır. Karadeniz’den avcılığı gerçekleştirilen bu türün av miktarında 2012-2013 yıllarında bir azalış olmuş
olmakla birlikte, üretim miktarı 70-80 bin ton civarındadır. Hamsi ve çaçadan sonra en fazla avlanılan balık türlerimiz sardalya ve istavrittir. Bu türler, denizlerden avlanılan su ürünleri içinde % 6-7 civarında bir paya sahiptir. Tablo 8.2’de denizlerden avlanılan önemli türlere ilişkin veriler yer almaktadır. Doğru Cevap C'dir.

İç sularda avlanılan gümüş ve havuz balıkları, iç sularımızın doğal türleri olmayıp, çeşitli nedenlerle bu alanlara bulaşarak, önemli popülasyon oluşturmuş istilacı türlerdir. Gümüş balıklarının tamamına yakın kısmı, havuz balıklarının da önemli bir kısmı yurt dışına ihraç edilmektedir. Doğru Cevap B'dir.

Su ürünleri üretiminin en fazla yapıldığı ülke Çin’dir. 2014 yılında 62 milyon ton su ürünleri üretimi gerçekleştirmiş olan Çin’in, avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 18, yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 62, toplam üretimdeki payı ise % 37’dir. Doğru Cevap D'dir.

Av filomuzun yapısı açısından AB ülkeleri ile bir kıyaslama yapıldığında, sayıca en fazla balıkçı gemisine sahip olduğumuz görülmektedir. Tablo 8.8’de, AB ülkelerinin balıkçı gemisi sayısına ilişkin veriler yer almaktadır. AB ülkeleri arasında en fazla balıkçı gemisine sahip olan ülkeler, Türkiye gibi birer Akdeniz ülkesi olan Yunanistan ve İtalya’dır. Akdeniz balıkçılığının genel karakteristik özelliği, çok sayıda küçük balıkçı gemisinin filoda yer almasıdır. Doğru Cevap B'dir.

Sürdürülebilirlik ; Su ürünleri stoklarının çeşitliğine ve devamlılığına zarar vermeyecek avlanma düzeyidir. Doğru Cevap C'dir.

Su ürünleri alanı ile ilgili düzenlemelerinin geçmişine bakıldığında, ilk düzenlemelerin Osmanlı döneminde yapıldığı görülmektedir. Osmanlı döneminde bu alanda yapılan en önemli ve kapsamlı düzenleme, 1882 yılında yürürlüğe giren Zabıtai Saydiye Nizamnamesi’dir. Avcılık Kontrolü Kanunu olarak isimlendirebileceğimiz bu düzenleme, Osmanlı döneminde yapılan birçok düzenleme gibi, Cumhuriyet Dönemi’nde de yürürlükte kalmaya devam etmiştir. Zabıtai Saydiye Nizamnamesi 1971 yılında çıkan 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ile yürürlükten kalkmıştır. Doğru Cevap C'dir.

Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan ve bir yıl geçerli olan sirkülerler için, birbirini takip eden numaralandırma sistemi kullanılmıştır. Yürürlükte olan bir sirkülerde değişiklik yapıldığında da yapılan düzenlemeye yeni bir numara verilmesi yoluna gidilmiştir. Örnek olarak 24 Haziran 1957 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanmış olan 4 Numaralı Sirküler, Balık Avcılığının Tanzimine Dair 3 Numaralı Sirkülerde değişiklik amacıyla yayımlanmıştır. Doğru Cevap A'dır.

On iki metreden küçük balıkçı gemileriyle trol ve gırgır ağları kullanılarak avcılık yapılması yasaktır. Marmara Denizi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Doğu Karadeniz ile tebliğle belirlenmiş kimi alanlarda her türlü trol avcılığı yasaktır.
Her türlü trol avcılığının yasaklandığı alanlar dışında kalan yerlerdeki dip trolü avcılığında, kıyıdan itibaren mesafe yasağı uygulanmaktadır. Belirlenen bu mesafe içinde dip trolü ile avcılık yasaktır. Avcılığın yasaklandığı mesafenin uzunluğu, uygulandığı alanın özelliğine göre değişebilmektedir. Örnek
olarak bu mesafe, Karadeniz’in trol avcılığına açık kısımlarında genellikle kıyıdan itibaren 3 deniz mili iken Hatay ilinde; Suriye sınırı ile Akıncı Burnu arasında kalan kara sularımızda kıyıdan itibaren 1 deniz milidir. Doğru Cevap D'dir.

Gırgır ağlarının Tebliğ’de belirtilmiş bazı alanlarda kullanımına yasaklama getirilmektedir. Örneğin İzmit Körfezi’nde gırgır ağları ile avcılık yasaktır. 24 metreden daha sığ sularda gırgır ağları ile avcılık yasaktır. Gırgır ağları ile avcılıkta da zaman yasağı bulunmaktadır. Ege, Marmara ve Karadeniz’de 15 Nisan-31 Ağustos tarihleri arasında gırgır ağları ile avcılık yasaktır. Gırgır ağlarının derinliği ile ilgili de sınırlamalar bulunmaktadır. Ton balığı türleri dışındaki türlerin avcılığında kullanılan gırgır ağlarının derinliğinin 90 kulaçtan (164 metre) fazla olmasına izin verilmemektedir. Doğru Cevap E'dir.

Popülasyon:Bir bölgede yaşayan aynı türden bireyler topluluğu

2015 yılı TUİK istatistiki verilerine göre toplam su ürünleri üretimimiz 672.241 ton olmuştur. Bu
üretimin % 64’ü avcılık, % 36’sı yetiştiricilik yoluyla elde edilmiştir.

Denizlerden gerçekleştirilen avcılıkta Karadeniz en önemli paya sahiptir. Son beş yılda denizlerden avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimde Karadeniz % 70-80’lik paylara sahip olmuştur. Marmara Denizi, Ege Denizi ve Akdeniz’den daha küçük alana sahip olmasına karşın, üretim miktarı daha fazla olmaktadır.

2015 yılı verilerine göre, su ürünleri yetiştiriciliği içinde alabalığın payı, % 2’si denizlerde olmak üzere, % 45’tir. Sadece denizlerde yetiştirilen levrek ise % 31’lik bir paya sahiptir. Çipura üretiminin yetiştiricilik içindeki toplam payı ise % 22 olmuştur.

Su ürünleri üretiminin en fazla yapıldığı ülke Çin’dir. 2014 yılında 62 milyon ton su ürünleri üretimi 
gerçekleştirmiş olan Çin’in, avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 18, yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 62, toplam üretimdeki payı ise % 37’dir.

Tebliğ
Dayanağını kanun, yönetmelik gibi hukuki normlardan alan ve yasal sonuç doğuran hukuki düzenlemeler

Gırgır ağlarının Tebliğ’de belirtilmiş bazı alanlarda kullanımına yasaklama getirilmektedir. Örneğin İzmit Körfezi’nde gırgır ağları ile avcılık yasaktır. 24 metreden daha sığ sularda gırgır ağları ile avcılık yasaktır. Gırgır
ağları ile avcılıkta da zaman yasağı bulunmaktadır. Ege, Marmara ve Karadeniz’de 15 Nisan-31 Ağustos tarihleri arasında gırgır ağları ile avcılık yasaktır. Gırgır ağlarının derinliği ile ilgili de sınırlamalar bulunmaktadır. Ton balığı türleri dışındaki türlerin avcılığında kullanılan gırgır ağlarının derinliğinin 90 kulaçtan (164 metre) fazla olmasına izin verilmemektedir.

Algarna, arkasında torba ağı, yanlarında zeminde kayarak hareket etmesini sağlayan iki kızağı ve kızakları birleştiren kirişi olan, ağının alt yakası zincirle dipte sürüklenerek çekilen avlanma aracıdır.

Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır.

İç sularda bir amatör balıkçı, olta başına iğne sayısı 3 adedi geçmeyen en fazla 4 olta takımı ile avlanabilmektedir.

Ülkemizin üç tarafını çeviren denizlerimiz ortalama sıcaklık ve tuzluluk açısından farklı özellikler göstermektedir. Kuzeyde sıcaklığı ve tuzluluğu düşük Karadeniz, güneyde ve batıda sıcaklık ve tuzluluğu yüksek Akdeniz ve Ege Denizi ile bu denizleri birleştiren, bir karışım bölgesi olan Marmara Denizi bulunmaktadır. Akdeniz’den Karadeniz’e geçişte tür adedinde azalma, buna karşın popülasyon büyüklüğünde artış görülmektedir.

Popülasyon: Bir bölgede yaşayan aynı türden bireyler topluluğu.