BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 21

Mycobacteriosis yani balık tüberkülozunun 200’den fazla tatlı su ve deniz balığını etkilediği bildirilmiştir. Bunlar arasında gıda ve akvaryum sektörü için yetiştirilen türler de bulunmaktadır. Mycobacterium marinum Akdeniz için yaygın bir patojendir. Türe göre değişmekle birlikte genel olarak iç organlarda, özellikle de dalak, böbrek ve karaciğerde gri-beyaz nodüller görülür. İlerleyen evrede deride pul kaybı ve kaslara kadar ilerleyen yaralar dikkat çeker

Solungaç, doku ve deri hasarı yaratarak genç balıklarda kayıplara neden olan Trichodina ve Chilodonella türü parazitlerin yol açtığı hastalık Trichodinasis'tir.

Deniz balık biti, yetiştiriciliği yapılan birçok denizel türde ve acı su türünde (salmonid) mukus, epidermal doku ve kan emerek beslenen ektoparazittir. Deriye tutunur, tutunduğu yerde hemoraji ve ülserlere neden olur. Yoğun enfestasyonda durgunluk, iştah kaybı ve ölüm izlenir. Bu hastalığa yol açan etkenler arasında Lepeophtheirus, Caligus türleri bulunmaktadır.

Balık sağlığını sürdürülebilir düzeyde tutmak için güvenli saturasyon oranı en fazla %110 olmalıdır.

Kanama hemoraji, splenomegali dalak büyümesi, korneal inflamasyon gözde yangı, osteopati kemik anomalisi anlamlarına gelmekte olup hepatomegali de karaciğer büyümesine verilen addır.

Tiamin B1, riboflavin B2, piridoksin B6, biotin B7, folik asit ise B9 vitaminidir.

Fan Lai, birçok araştırmacı tarafından MÖ 475- 473 yıllarında balık yetiştiriciliği alanında en eski monografi olarak kabul edilen “Klasik Balık Yetiştiriciliği” kitabının yazarıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Tatlı su ve deniz balıklarının diyetlerinde (rasyonda: yemlerinde) bulunması gereken esansiyal aminoasitler 10 adettir. Bunlar arjinin, histidin, izolösin, lösin, lizin, metiyonin, fenilalanin, treonin, triptofan ve valin olarak listelenmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Varyete/Çeşit :  En az bir morfolojik (fenotip: biçimsel) özellik bakımından türden ayrılan, türün yayılış alanı içerisinde küçük veya büyük gruplar hâlinde bulunan topluluktur. Hayvan ve bitkilerde aynı türden olduğu hâlde bazı dış özellikler bakımından farklılaşmış canlıları ifade eder. Örnek lepistes (Poecilia reticulata) varyeteleri: flamingo ve leopar lepistes gibi. Doğru cevap C seçeneğidir.

Metabolizma Canlıda yaşamın sürdürülmesi esnasında gerçekleşen yapım ve yıkımı içeren tüm kimyasal tepkimeleri ifade eder. Doğru cevap A seçeneğidir.

Osmoregülasyon Balığın vücudundaki su içeriğinin dengesini sağlamak için vücut sıvılarının osmotik basıncının dış ortama karşı aktif olarak düzenlenmesini ifade eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ekofizyoloji Çevresel parametreler ve buna bağlı fiziksel, kimyasal ve biyolojik değişkenlerin balık fizyolojisi üzerine etkilerini inceleyen bilimsel çalışma alanıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Poikiloterm : Balıkların termal hemostasis yani iç dengeyi düzenleme yetenekleri yoktur. Omurgalı hayvan gruplarından kuşlar ve memeliler dışında kalan balık, kurbağa ve sürüngenlerde ortak özellik vücut sıcaklığının ortam sıcaklığı ile aynı olması durumudur. Bu canlılara poikiloterm yani soğukkanlı canlılar adı verilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yerküredeki suyun yaklaşık olarak %98’i deniz suyu veya acı sudur (az tuzlu). Tarımsal (bitkisel ve hayvansal üretim) faaliyetler ve diğer kullanma suları çıkarıldığında insan kullanımına yönelik kalan içme suyu miktarı %0,5 civarındadır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Vitamin K: Yeşil bitkiler tarafından sentezlenen bir vitamindir. Kanın pıhtılaşması mekanizmasından sorumludur. Aynı zamanda bakteriyostatik ve ko-enzim fonksiyonları da söz konusudur. Eksikliğinde kanın pıhtılaşma süresinde uzama, kas ve iç organlarda (visera) kanamalar (hemoraji) görülebilir. Bu belirtileri kronik eksiklik durumlarında anemi de izleyebilir. Bu durumda viral bir hastalık olan Viral hemorajik septisemi (VHS) ile karıştırılabilir. Bazı pestisitlerin (warfarin) toksik etkileri de benzer belirtilere neden olabileceğinden sorunun kökeninin K vitamini eksikliği olup olmadığı iyi ayırt edilmelidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Probiyotik Mikroorganizma Konak canlı için yaşamsal fayda sağlayan simbiyotik organizmalardır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Balık yetiştiriciliği yaklaşık 2500-3000 yıllık bir tarihî geçmişe sahiptir. “Balık Yetiştiriciliği” başlıklı ilk yazılı eser; MÖ 500’de Çin’de Fan Lai tarafından kaleme alınmıştır. Su ürünleri alanındaki kökleri ve geçmişi bu kadar uzun bir pratiğe sahip olmasından olsa gerek, istatistiklere göre Çin bugün dünyanın en büyük su ürünleri üreticisi unvanını elinde tutmaktadır.

Türkiye’de ise 1960’lı yılların sonlarında başlayan balık yetiştiriciliği deneyimi ziraat mühendisleri, biyologlar ve veteriner hekimlerin disiplinler arası iş birliğiyle geliştirilen Su Ürünleri Mühendislerinin eğitimi ile başlamış ve başarılı bir ilerleme göstermiştir.

Tatlı su ve deniz balıklarının diyetlerinde (rasyonda: yemlerinde) bulunması gereken esansiyal aminoasitler 10 adettir. Bunlar arjinin, histidin, izolösin, lösin, lizin, metiyonin, fenilalanin, treonin, triptofan ve valin olarak listelenmektedir

2012 verilerine göre dünya su ürünleri tüketiminin %50 (yüzde elli)’den fazlası yetiştiricilik yoluyla yani iyi yönetilmiş su ürünleri çiftliklerinden sağlanmaktadır.