BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 12

Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır.

Orkinos avcılığı gırgır ağları ile avcılık yapan balıkçı gemileri tarafından yapılabilmektedir.

Denizlerde amatör avcılık parakete, pinter ve sepet gibi tuzaklar hariç olmak üzere; her türlü olta takımı, serpme, yemlik uzatma ağı ve su altı tüfeği ile yapılabilmektedir.

2015 yılı TUİK istatistiki verilerine göre toplam su ürünleri üretimimiz 672.241 ton olmuştur. Bu üretimin % 64’ü avcılık, % 36’sı yetiştiricilik yoluyla elde edilmiştir.

Denizlerden gerçekleştirilen avcılıkta Karadeniz en önemli paya sahiptir. Son beş yılda denizlerden avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimde Karadeniz % 70-80’lik paylara sahip olmuştur. Marmara Denizi, Ege Denizi ve Akdeniz’den daha küçük alana sahip olmasına karşın, üretim miktarı daha fazla olmaktadır.

Denizlerimizden avlanılan en önemli türümüz hamsi olup bu türün av miktarındaki azalış ve artışlar, su ürünleri üretim miktarımızda önemli değişikliklere neden olmaktadır.

Hamsiden sonra en fazla avlanılan tür, insan tüketiminde kullanılmayan, balık unu ve yağı fabrikalarının ham maddesi olan çaçadır.

Su ürünleri üretiminin en fazla yapıldığı ülke Çin’dir. 2014 yılında 62 milyon ton su ürünleri üretimi gerçekleştirmiş olan Çin’in, avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 18, yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 62, toplam üretimdeki payı ise % 37’dir.

“1956 senesi için balık avlama yasakları”nın ilanı (Resmî Gazete, 13 Nisan 1956), İktisat ve Ticaret Bakanlığı tarafından su ürünleri avcılığı için hazırlanan ilk düzenlemedir.

Tebliğler, avcılık sezonunun başlama tarihi olarak kabul edilen 1 Eylül tarihinde yürürlüğe girmektedir.

Marmara Denizi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları, Doğu Karadeniz ile tebliğle belirlenmiş kimi alanlarda her türlü trol avcılığı yasaktır.

Trol, dip trolü ve orta su trollerinin içinde yer aldığı avlanma aracıdır. Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır. Avlak, su ürünleri avcılık hakkının kiralanması amacıyla baraj gölü veya doğal göllerin bölünmüş kısımlarından her biridir. Pinter, su ürünlerinin yakalanmasında kullanılan kasnak ve ağlardan yapılmış tuzaktır. Arkasında torba ağı, yanlarında zeminde kayarak hareket etmesini sağlayan iki kızağı ve kızakları birleştiren kirişi olan, ağının alt yakası zincirle dipte sürüklenerek çekilen avlanma aracına ise algarna adı verilir.

Trol, dip trolü ve orta su trollerinin içinde yer aldığı avlanma aracıdır. Algarna, arkasında torba ağı, yanlarında zeminde kayarak hareket etmesini sağlayan iki kızağı ve kızakları birleştiren kirişi olan, ağının alt yakası zincirle dipte sürüklenerek çekilen avlanma aracıdır. Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır. Avlak, su ürünleri avcılık hakkının kiralanması amacıyla baraj gölü veya doğal göllerin bölünmüş kısımlarından her biridir. Su ürünlerinin yakalanmasında kullanılan kasnak ve ağlardan yapılmış
tuzağa ise pinter adı verilir.

Son beş yıldaki avcılık verileri incelendiğinde, hamsi av miktarında azalış olduğunu söylemek mümkündür. Hamsiden sonra en fazla avlanılan tür, insan tüketiminde kullanılmayan, balık unu ve yağı fabrikalarının ham maddesi olan çaçadır. Karadeniz’den avcılığı gerçekleştirilen bu türün av miktarında 2012-2013 yıllarında bir azalış olmuş olmakla birlikte, üretim miktarı 70-80 bin ton civarındadır. Hamsi ve çaçadan sonra en fazla avlanılan balık türlerimiz sardalya ve istavrittir. Doğru cevap B'dir.

Su ürünleri avcılığında bulunmak üzere Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından ruhsat tezkeresi düzenlenmiş 18.062 balıkçı gemisi bulunmaktadır. Bu gemilerin 15.680’i denizlerde avcılık faaliyetinde bulunmaktadır. Denizlerde avcılık faaliyetinde bulunan balıkçı gemilerinin % 86’sını, 10 metreden küçük balıkçı gemileri oluşturmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Su ürünleri üretiminin en fazla yapıldığı ülke Çin’dir. 2014 yılında 62 milyon ton su ürünleri üretimi gerçekleştirmiş olan Çin’in, avcılık yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 18, yetiştiricilik yoluyla gerçekleştirilen üretimdeki payı % 62, toplam üretimdeki payı ise % 37’dir. Doğru cevap D'dir.

Su ürünleri alanı ile ilgili düzenlemelerinin geçmişine bakıldığında, ilk düzenlemelerin Osmanlı döneminde yapıldığı görülmektedir. Osmanlı döneminde bu alanda yapılan en önemli ve kapsamlı düzenleme, 1882 yılında yürürlüğe giren Zabıtai Saydiye Nizamnamesi’dir. Avcılık Kontrolü Kanunu olarak isimlendirebileceğimiz bu düzenleme, Osmanlı döneminde yapılan birçok düzenleme gibi, Cumhuriyet Dönemi’nde de yürürlükte kalmaya devam etmiştir. Zabıtai Saydiye Nizamnamesi 1971 yılında çıkan 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ile yürürlükten kalkmıştır. Doğru cevap D'dir.

Parekete, suyun içinde asılı veya yere uzanmış, serili olarak duracak şekilde düzenlenmiş, çok sayıda olta iğnesi bulunan avlanma aracıdır. Su ürünleri avcılığında kullanılan pareketalardaki iğnelerin ağız açılığı 7,2 mm’den küçük olamamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Palamutun 1 Nisan-31 Ağustos, kalkan balığının 15 Nisan-15 Haziran, dil ve pisi balıklarının 15 Aralık-31 Ocak tarihlerinde avlanmaları yasaktır. Bu tarihsel zaman yasakları dışında, gün içinde uygulanan zaman yasakları da bulunmaktadır. Doğru cevap B'dir.

İçme suyu kaynağı olarak kullanılan barajlar, avlanabilir stok miktarının yetersiz olduğu veya yeni balıklandırılmış baraj gölleri ve doğal göller ile koruma statüsünde olan göller ticari amaçlı su ürünleri avcılığına kapatılmaktadır. Ticari amaçlı su ürünleri avcılığına kapalı olan Çamlıdere ve Kurtboğazı Baraj Gölleri, Ankara’nın içme suyu kaynaklarındandır. Gümüşhane’deki Koruluk ve Köse Baraj Gölleri yeni balıklandırıldığı ve yeterli stok bulunmadığından, Isparta’daki Kovada Millî Parkı içinde yer alan Kovada Gölü ise koruma statüsü olduğundan ticari amaçlı su ürünleri avcılığına yasaklanmıştır.

Van Gölünde ticari amaçlı su ürünleri avcılığına yasak olmamakla birlikte, gölde bulunan inci kefalinin 18 cm’den, kerevitlerin 10 cm’den küçüklerinin avlanması yasaktır. Doğru cevap E'dir.