BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 33

Hem ılık hem de soğuk su balıklarının entan- sif yetiştiriciliği için en uygun sular pH’ın 6.5-9.0, sertliğin 5-200 mg/L ve alkalinitenin 100-200 mg/L (CaCO3 olarak) arasında olduğu sulardır.

Yeryüzündeki su kütle-sinin güneş ve yer çekiminin etkisi ile katı, sıvı ve gaz hâllerine dönüşmek suretiyle, atmosfer, hidrosfer(okyanuslar, denizler, akarsular, göller) ve litosfer (karalar) arasında yapmış olduğu çevrime hidrolik döngüya da su döngüsü denir.

Biyosferde, yalnız bir oksijen (O) ve iki hidrojen (H) atomundan oluşan su molekülünden (H2O) dahabasit yapıya sahip bir bileşik daha neredeyse yok gibidir. Bunun yanında biyosferde;

• Sıvı hâlinin katı hâlinden daha yoğun olduğu,

• En yüksek yoğunluğuna donma noktasında değil, +4°C’de ulaşan,

• İyonik bileşikler için mükemmel bir çözücü özelliğinde olan,

• Geçmişten günümüze kadar, medeniyetlerin gelişim seviyelerini belirleyen,

• Toplumların yaşam kaliteleri üzerindeki en büyük etkiye sahip olan,

• Kısaca canlılığın yeryüzünde devam edebilmesi için, sudan daha öze lve daha önemli bir bileşik daha yoktur.

Su molekülünde yer alan 2 hidrojen (H) atomu, oksijen atomuna(O), yaklaşık104,5°’lik bir açıyla ve kovalent bağla bağlıdır.

Hem ılık hem de soğuk su balıklarının entansif yetiştiriciliği içinen uygun sular pH’ın 6.5-9.0, sertliğin 5-200 mg/L ve alkalinitenin 100-200 mg/L (CaCO₃ olarak) arasında olduğu sulardır.

Suların toplam sertliği (1 litrede mg olarak CaCO₃ olarak ifade edilir) kalsiyum ve magnezyumtuzlarının miktarı şeklinde tanımlanır. Demir, bakır, alüminyum ve mangan gibi diğer metaller de toplam sertliğe katkı yapar. Ancak balık yetiştiriciliği yapılan doğal sularda bu metaller az miktarlarda bulunduğundan toplam sertliğe katkıları da ihmal edilecek kadar azdır. Sularda sertlik iki türlüdür; kalsiyum ve magnezyumun bikarbonatlarınınoluşturduğu sertlik karbonat sertliğini oluşturur ve kaynatılmakla giderilebildiği için bu sertlik geçici sertlik olaraktanımlanır. Kalsiyumunve magnezyumun bikarbonat dışındaki sülfat gibi diğer anyonları ile oluşturdukları tuzların sertliği karbonat olmayan sertliği oluşturur ve bu sertlik kaynatılmakla giderilemeyeceğinden dolayı kalıcı sertlik olarak ifade edilir.

Suları sert olan bölgelerde pH genel olarakdaha yüksektir.

Suyun sıvı hali katı halinden daha yoğundur ve +4 °C 'de en yüksek yoğunluğuna ulaşmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bir su molekülünü oluşturan oksijen ve hidrojen atomları arasındaki bağlar kovalent bağlardır. Fakat su molekülleri arasında bulunan bağlar ise hidrojen bağlarıdır.  Her su molekülü en fazla 4 komşu molekül ile hidrojen bağları vasıtasıyla bağlanabilir. Doğru cevap E seçeneğidir. 

Işık, sıcaklık, tuzluluk, elektriksel iletkenlik, bulanıklık suyun fiziksel özelliklerini oluşturur. Diğer seçenekler kimyasal özellikleridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğal ortamda balığın kalabileceği maksimum sıcaklık değişikliği yaklaşık 5°C’dir. Balıklar için, kabul edilebilir sıcaklıklar aklimasyonda günlük 3°C’yi geçmemelidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Tatlı sular için tuzluluk kavramı, 1 litre su içerisinde bulunan anyon ve katyonların toplam yoğunluğunun mg veya miliekivalent olarak değeridir. Tatlı sular, içerdikleri tuz konsantrasyonları 0,5 gr/L’den az olan sulardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Doğal suların pH değerleri 4<pH<9 arasında değişir. Genellikle balık yetiştiriciliği için pH değerlerinin 7-8 arasında olması istenir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Çözünmüş oksijen litredeki mg cinsinden ağırlık (mg/L) olarak ifade edilir. Çözünmüş oksijen seviyesinin 5 mg/L’nin altına düşmesi su canlılarında strese neden olmakla birlikte birkaç saat için 1-2 mg/L’nin altına düşmesi sularda çok sayıda balığın ölmesine neden olmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

İç su balıklarından alabalığın yetiştiriciliğinde suyun 4-18°C, sazanda ise 16-28°C arasında olması beklenmektedir. Tuzlu su balıklarından levrek ve kalkan yetiştiriciliğinde 10-25°C aralığı gerekliyken çipura yetiştiriciliğinde 15-25°C sıcaklık aralığı gerekmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir. 

Üzerinde yaşamımızı sürdürdüğümüz dünyanın, yaklaşık dörtte üçü sularla kaplı olmasına rağmen, bu suyun yaklaşık % 98’i okyanuslarda ve denizlerde tuzlu su formundadır. Dolayısıyla antropojenik faaliyetlerde kullanılabilirliği oldukça sınırlıdır. Geriye kalan yaklaşık %2’lik tatlı su rezervinin de büyük kısmı buzullarda (%84), bir kısmı yeraltı suyu olarak (%15), küçük bir kısmı göllerde (%1), çok küçük bir kısmı ise atmosferde (%0,05) ve akarsularda (%0,01) bulunmaktadır.

Suyun özgül ısısı (Cal/gr/°C cinsinden) 1.00'dır.  Oldukça yüksek diyebileceğimiz özgül ısısı suyun canlılık açısından çok büyük önem arz eden bir özelliğidir.

Kohezyon teriminin tanımı ise hidrojen bağları ile su moleküllerini bir arada tutan kuvvettir. Hidrojen bağları sonucu oluşan kohezyon özellikle bitkilerde suyun yerçekimine zıt yönde taşınmasında çok büyük bir öneme sahiptir.