BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 32

seki-diski suların bulanıklığını, ışık geçirgenliğini ölçmekte kullanılan bir alettir. Disk 20 cm çapında, siyah ve beyaz boyalıdır. Ortasından derecelendirilmiş bir ip geçirilmiştir. Görüş derinliği, disk, suya daldırılarak, gözden kaybolduğu ve tekrar göründüğü derinliğin ortalaması alınarak cm cinsinden tespit edilir.

Epilimnion, göllerde ışığın nüfuz edebildiği suyun oksijence zengin üst tabakasıdır.

Havuzdaki organik maddeler parçalanmasına izin verilmeden mekanik aletlerle toplanarak sudan uzaklaştırılmalıdır. Diğer seçeneklerdeki önlemlere ötrofikasyonu engellemek için uyulmalıdır.

Tarımsal faaliyetlerde kullanılan özellikle ithal fosfat kayaçlarının da çok önemli miktarlarda kadmiyum içerdiği bildirilmiştir ve sulardaki kadmiyum kirliliğinde önemli bir pay teşkil etmektedir.

Oksijenin suda çözünürlülüğü oldukça düşüktür. Tatlı sularda oksijen fizikokimyasal ve biyolojik şartlara bağlı olarak azalabilir, hatta tamamen oksijensiz ortamlar oluşabilir. Soğuk tatlı su sistemlerinde çözünmüş oksijen miktarı 10-12 mg/L’yi nadiren geçer.

Kontrollü yetiştiricilik olarak tanımlanan entansif yetiştiricilikte istenen su kalite kriterleri her ne kadar türlere özgü olsa da balık sağlığının korunması açısından genel anlamda kabul gören kriterlere göre suda en fazla 0,05 ppm oranında iyonize olmayan amonyak bulunmalıdır.

Biyosferde, yalnız bir oksijen (O) ve iki hidrojen (H) atomundan oluşan su molekülünden (H2
O) daha
basit yapıya sahip bir bileşik daha neredeyse yok gibidir. Bunun yanında biyosferde;
• Sıvı hâlinin katı hâlinden daha yoğun olduğu,
• En yüksek yoğunluğuna donma noktasında değil, +4°C’de ulaşan,
• İyonik bileşikler için mükemmel bir çözücü özelliğinde olan,
• Geçmişten günümüze kadar, medeniyetlerin gelişim seviyelerini belirleyen

• Toplumların yaşam kaliteleri üzerindeki en büyük etkiye sahip olan,
• Kısaca canlılığın yeryüzünde devam edebilmesi için, sudan daha özel ve daha önemli bir bileşik
daha yoktur

Üzerinde yaşamımızı sürdürdüğümüz dünyanın, yaklaşık dörtte üçü sularla kaplı olmasına rağmen, bu suyun yaklaşık % 98’i okyanuslarda ve denizlerde tuzlu su formundadır. Dolayısıyla antropojenik faaliyetlerde
kullanılabilirliği oldukça sınırlıdır. Geriye kalan yaklaşık %2’lik tatlı su rezervinin
de büyük kısmı buzullarda (%84), bir kısmı yeraltı suyu olarak (%15), küçük bir
kısmı göllerde (%1), çok küçük bir kısmı ise atmosferde (%0,05) ve akarsularda
(%0,01) bulunmaktadır (Şekil 2.2). Kısaca insanlık olarak yeryüzündeki toplam
suyun çok ama çok küçük bir kısmını kullanabildiğimizi söyleyebiliriz.

Neredeyse hepimizin bildiği “dünyamızdan bir damla suyun bile eksilip artamayacağı” ifadesi doğrudur. Ancak;
• İnsan populasyonları için sınırlayıcı faktörlerin geçmişe oranla çok daha azalması,
• Dünya nüfusundaki hızlı artış,
• Sanayi ve teknolojideki gelişmeler,
• Tarımsal faaliyetlerde kullanılan gübre ve pestisitlerin çokluğu,
• Toplumlarda çevre bilincinin yeterince yerleşmemesi,
dünyamızın su kaynaklarının kirlilik yükünün günden güne artmasına ve dünyanın kullanılabilir su
potansiyelinin günden güne azalmasına neden olmaktadır.

Suyun canlılık açısından en önemli özelliklerinden biri olan, donduğunda hacminin artması yani yoğunluğunun azalması, bu zayıf hidrojen bağlarının varlığı ile mümkündür. Zira su katı hâle geçtiğinde,
hidrojen bağları sayesinde su molekülleri belli bir mesafede tutulur ve kendine özel kristal yapısını kazanarak aynı hacimdeki sıvı sudan daha az molekül içerir

Bir maddenin sıcaklığını 1°C artırmak –azaltmak için alınacak– verilecek ısı enerjisine verilen
isim, özgül ısıdır. Düşük özgül ısılı tencerede yemeğimizi pişirirken yüksek özgül ısılı saplarını tuttuğumuzda elimizin yanmaması, bu kavramı daha iyi
idrak etmemizi sağlayabilir

Sıvı hâlde bulunan suda hidrojen bağları oldukça kırılgan olup güçleri kovalent bağın yaklaşık
20’de 1’i kadardır. Her bir hidrojen bağının ömrü
ise yaklaşık saniyenin trilyonda biri kadardır. Ancak komşu su molekülleri arasında aynı hızda yeni
bağlar kurulmaktadır. Yani herhangi bir anda su
moleküllerinin büyük çoğunluğu komşu su molekülleri ile bağlı hâldedir. Kohezyon teriminin
tanımı ise hidrojen bağları ile su moleküllerini bir
arada tutan kuvvettir.

Tatlı sular için tuzluluk kavramı, 1 litre su içerisinde bulunan anyon ve katyonların toplam yoğunluğunun mg veya miliekivalent olarak değeridir.
Tatlı sular, içerdikleri tuz konsantrasyonları 0,5 gr/
L’den az olan sulardır. Tuzlu sular için ise tuzluluk
kavramı, 1 litre deniz suyunda bulunan çözünmüş
katı cisimlerin tümünün gr cinsinden değeridir.
Litrede 35 gr çözünmüş madde bulunduran sular,
deniz suyu olarak adlandırılır.

Bulanıklık ve askıda katı madde, ışığın havuza
girişini azalttığından dolayı verimliliğin azalması
ve oksidasyon riskinin artmasına sebep olduğu için
önemlidir.
Sulardaki ışık geçirgenliği seki-diski ile ölçülebilir (Şekil 2.8). Disk 20 cm çapında, siyah ve
beyaz boyalıdır. Ortasından derecelendirilmiş bir
ip geçirilmiştir.

Doğal suların pH değerleri 4<pH<9 arasında değişir. Genellikle balık yetiştiriciliği için pH
değerlerinin 7-8 arasında olması istenir. Sucul
sistemde hidrojen iyonu konsantrasyonlarındaki
artış balıklarda vücut tuzlarının kaybına ve çözünmüş oksijen alınımının zorlaşmasına neden olur.

Üzerinde yaşamımızı sürdürdüğümüz dünyanın, yaklaşık dörtte üçü sularla kaplı olmasına rağmen, bu suyun yaklaşık % 98’i okyanuslarda ve denizlerde tuzlu su formundadır. Doğru yanıt E'dir.

Işık, sıcaklık, tuzluluk, elektriksel iletkenlik, bulanıklık suyun fiziksel özelliklerini oluşturur. Doğru yanıt B'dir.

Tartılamayan, beş duyu organımızla belirleyemediğimiz ancak laboratuvar şartlarında tespit edilebilen özelliklere kimyasal özellikler denir. Sucul
ekosistemler için önemli bazı kimyasal özellikler
çözünmüş gazlar (çözünmüş oksijen ve karbondioksit vb.), pH, biyokimyasal oksijen ihtiyacı,
kimyasal oksijen ihtiyacı, sertlik, azotlu bileşikler,
sülfat, fosfor ve metallerdir. Doğru yanıt D'dir.

Bor, yeryüzünün 51. yaygın elementidir ve toprakta, kayalarda ve sularda yaygın olarak bulunmaktadır. Borun doğada bilinen yaklaşık 250 çeşit minerali mevcuttur ve tatlı suların bor içerikleri genellikle 0,001– 1,5 mg/L sınırları içerisindedir. Kayaçlarda genellikle arsenik ile birlikte bulunur. Doğru yanıt A'dır.

Ülkemiz baraj gölleri ve göletlerinde yaygın olarak ağ kafeslerde balık yetiştiriciliği yapılmakla birlikte iç sularımızda uygulanan diğer balık yetiştiriciliği
sistemleri aşağıda sıralanmaktadır;
• Denizlerde, baraj göllerinde ve göletlerde ağ kafeslerde entansif yetiştiricilik,
• Beton havuz ve fiberglas havuzlarda entansif yetiştiricilik,
• Toprak havuz ve göllerde yarı entansif yetiştiricilik,
• Kapalı devre sistemlerde yetiştiricilik faaliyetleri gerçekleştirilmektedir.

Doğru yanıt C'dir.