BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 22

Doğru yanıt E'dir. Dişi sazan balığı üreme sezonunda bir kilogram balık ağırlığı başına 150-300 bin adet yumurta yapma özelliğine sahiptir.

Doğru yanıt D'dir. Cinsel olgunluğa ulaşma yaşı yani dişiler için yumurta üretme ve erkek balıklar için sperm üretme yaşı çevresel koşullara bağlıdır. Örneğin bu süre Orta ve Kuzey Avrupa ülkelerine kıyasla ülkemizin de içinde bulunduğu ılıman (subtropik) iklim koşullarında dişi balıklar için 2-3 yıl, erkek balıklar için ise 1-2 yıl kadar sürmektedir.

Alabalıklar soğuk, berrak, temiz ve bol oksijenli suları tercih eden, beslenme yönünden etçil (karnivor) balıklardır. Salmonidae familyasının üyesi olan bu balıkların bir bölümü tamamen tatlı sularda yaşarlar, büyük bir kısmı ise anadrom balıklar olup yaşamlarının bir bölümünü tatlı sularda daha uzun bir kısmını ise denizlerde geçirirler. Hayvansal organizmaları besin olarak tüketen canlılara karnivor canlılar adı verilir. Anadrom: Büyüme ve gelişmelerini denizlerde tamamlayan, cinsi olgunluğa erişince yumurtlamak amacıyla tatlı sulara göç eden balıklar.

Su ürünleri yetiştiriciliğinde ilk adım yetiştiriciliği yapılacak türün özelliklerine ve yetiştirilecek miktara uygun bir işletme yerinin belirlenmesidir.

İşletme yerinin seçiminde aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

Arazinin büyüklüğünün kurulması planlanan işletmeye uygun olması

Arazinin topografik yapısının suyun doğal cazibe ile getirilmesi için hafif eğimli olması

Arazi içinde veya yakınında yetiştiriciliğe alınacak türün isteklerine uygun bir su kaynağı bulunması

Toprak havuz yapılacaksa uygun toprak yapısına sahip (kil yapısı yüksek) olması

Sel baskınları ve heyelandan korunmuş bir alan olması

Yoğun tarım ve ilaçlamanın yapıldığı tarım alanları ile sanayi tesisi ve büyük yerleşim yerlerinin etkisinden uzak olması

Elektrik, su gibi altyapı ve karayolu ulaşımının kolay olması

Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliğinde yararlanılan su kaynaklarının başlıcaları şunlardır:

Kaynak suları

Dere veya ırmak suları

Göl veya gölet suları

Yeraltı suları

Deniz suları

Alabalıkların her dönemine göre farklı su sıcaklık istekleri vardır. Alabalık yetiştiriciliğinde kullanılacak su alabalığın değişik evrelerindeki isteklerine cevap verecek niteliklere sahip olmalıdır. Eğer arazide farklı su kaynakları bulunuyorsa farklı dönemlerde ayrı su kaynaklarından yararlanmak da mümkündür.

Yetiştiricilik için suyun uygun kalitede olmasının yanı sıra miktarı da (debi) çok önemlidir. Genel bir ifade ile havuzlara giren su ne kadar fazla ve oksijen seviyesi yüksek ise havuza koyulacak balık miktarı da artırılabilir. Belirlenen bir sürede, belirlenen bir yüzeyden geçen su miktarıdır. litre/saniye, m3/ dakika gibi ölçü birimleriyle ifade edilebilir.

Damızlık seçimi, yetiştiriciliğin ilk aşamasıdır ve dikkatle yapılması gerekir. Gereksinim duyulan damızlık balık sayısı, elde edilmesi düşünülen yumurta ve yavru sayısına göre değişiklik gösterir. Damızlık miktarı hesaplanırken önce gereksinim duyulan dişi miktarı belirlenir daha sonra 3 dişi için 1 erkek balık olacak şekilde damızlık stok oluşturulur.

Gökkuşağı alabalıkları işletme koşullarında doğal olarak yumurta bırakmazlar. Bu nedenle olgun dişi ve erkeklerden yumurta ve spermler sağılarak alınır. Bir ya da iki kişinin balığın karın bölgesini nazikçe sıvazlayarak olgun yumurta ve spermleri dışarı alması işlemidir.

Yumurtadan yeni çıkmış balık yavrusuna larva adı verilir.Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon) dönemi adı verilir. Yumurtaların açtırılmasında kuluçkalık olarak daha çok kuluçka yalakları ya da kuluçka dolapları kullanılır. Bu dönemde su sıcaklıkları 8-12 °C arasında olmalıdır.

Doğada pullu olarak bulunan sazanın yetiştiricilik varyetesi yüksek sırtlıdır ve bazılarında pul da bulunmayabilir. Bu nedenle pulsuz ya da az pullu formu bir başka ifade ile aynalı sazan olarak bilinen yetiştiricilik formu da vardır. Doğal formda pullar bulunur ve sırt yüksekliği düşüktür. Yetiştiricilik formu ile doğal formunu sırt yüksekliğinden yararlanarak birbirinden ayırmak mümkündür. Doğal form daha yavaş bir gelişim göstermektedir. Omnivor beslenme özelliğine sahip olan sazanın yetiştiricilik varyetelerinin yemden yararlanma yetenekleri yüksektir.

Sazan balıkları bentik organizmalar ve zooplankton ile beslenirler. Aynı zamanda su bitkileri ve detritus ile de beslenebilme özelliğine sahiptir. Bu nedenle omnivor olarak nitelendirilir. Balıklar çevresel koşulların uygun olduğu ilkbahar, yaz ve sonbaharın erken dönemlerini kapsayan aylarda iyi bir büyüme gösterirler. Bu dönem aktif olarak beslendikleri bir dönemdir dolayısıyla metaboliz- ma hızları yüksektir. Büyük göllerde kış ayların- da hayatta kalmak için suların derin bölgelerine çekilirler.

Büyüme ve gelişmelerini denizlerde tamamlayan, cinsi olgunluğa erişince yumurtlamak amacıyla tatlı sulara göç eden balıklara anadrom adı verilir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Gökkuşağı Alabalığı yetiştiriciliğinde yararlanılan su kaynaklarının başlıcaları şunlardır:
• Kaynak suları
• Dere veya ırmak suları
• Göl veya gölet suları
• Yeraltı suları
• Deniz suları. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yumurtadan pazar boyuna (satış büyüklüğü) kadar yetiştiricilik yapan bir alabalık tesisinde havuzlar;

• Yavru havuzları
• Büyütme (semirtme) havuzları
• Damızlık havuzları
• Stok (satış) havuzları
olmak üzere 4 ayrı şekilde yapılır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon) dönemi adı verilir. Yumurtaların açtırılmasında kuluçkalık olarak daha çok kuluçka yalakları ya da kuluçka dolapları kullanılır. Bu dönemde su sıcaklıkları 8-12 °C arasında olmalıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Larvaların % 10’unun serbest yüzmeye ve yem aramaya başladıkları görüldükten sonra azar azar yem vermeye başlanarak yeme alıştırılmaları gerekir Doğru cevap A şıkkıdır.

Yavru havuzlarında 10-25 gram ağırlığa ulaşan alabalıklar, pazar büyüklüğü ya da sofralık boy diye isimlendirilen 250-300 grama ulaşmaları için kanal ya da yuvarlak havuzlar ile kafes sistemlerine aktarılırlar. Doğru cevap E şıkkıdır.

Gökkuşağı alabalıklarının yemlerinde protein oranları larva yeminde % 40-50, yavru yeminde % 30-40 ve sofralık balık yeminde ise % 30 düzeyindedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Detritus bitkisel ve hayvansal organizmaların bütünlüğü bozulmuş, parçalanmış kalıntılarıdır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Genel kural olarak türün karakteristik özelliklerini gösteren erkek ve dişi bireyler seçilmelidir. Bu anlamda düzgün vücut formu yani yüksek sırt, büyük pul, türe özgü ve parlak renge sahip, herhangi bir omurga, yüzgeç, çene bozukluğu olmayan, hastalık belirtisi taşımayan bireylerin damızlık olarak kullanılması tercih edilir. Doğru cevap C şıkkıdır.