BALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ - Deneme Sınavı - 16

Alabalık İşletme Tesisi ve Unsurları
Bir alabalık yetiştirme işletmesinde bulunan
birimler genel olarak üretim binası (kuluçkahane),
balık havuzları ve işletme binasıdır. Kuluçkahane
ve havuzlar üretilecek balık miktarına göre planlanır. İşletme binası içerisinde genel hatları ile ofisler, yatakhane, yemekhane, laboratuvar ve depolar
bulunur.
Kuluçkahane binası içerisinde;
• Damızlık balıkların tutulacağı tanklar
• Yumurta alımı (sağım) için gerekli alet
ekipman
• Sağım masası
• Kuluçkalıklar
• Larva (ön yavru büyütme) havuzları
bulunur.
Yumurtadan pazar boyuna (satış büyüklüğü) kadar yetiştiricilik yapan bir alabalık tesisinde havuzlar;
• Yavru havuzları
• Büyütme (semirtme) havuzları
• Damızlık havuzları
• Stok (satış) havuzları
olmak üzere 4 ayrı şekilde yapılır.

Doğru yanıt A'dır. Halen ülkemizde tatlı sularda en fazla yetiştiriciliği yapılan tür Gökkuşağı alabalığıdır.

Doğru yanıt D'dir. Sel baskınları ve heyelandan korunmuş bir alan olması

Alabalık Damızlıklarının (Anaç)
Seçimi ve Bakımı
Damızlık seçimi, yetiştiriciliğin ilk aşamasıdır ve
dikkatle yapılması gerekir. Gereksinim duyulan damızlık balık sayısı, elde edilmesi düşünülen yumurta ve yavru sayısına göre değişiklik gösterir. Damızlık miktarı hesaplanırken önce gereksinim duyulan
dişi miktarı belirlenir daha sonra 3 dişi için 1 erkek
balık olacak şekilde damızlık stok oluşturulur. Gökkuşağı Alabalık dişileri 3 yaşında, erkekleri 2 yaşında üreme olgunluğuna gelirler. Olgun ve sağlıklı bir
dişi alabalık anacı kg başına yaklaşık 1500-2000
adet yumurta verir. Alabalık yumurtasının çapı 3.5-
5 mm büyüklüğündedir. 500.000 adet yumurta
elde edebilmek için 250-350 kg dişi anaca ve 1/3’ü
kadar erkek anaca gereksinim vardır. Damızlık balıklar işletmede ön yavru büyütme döneminden
başlayarak seçilmeye başlanır, ilk kez damızlık stok
oluşturulacaksa veya eksiklikler varsa başka işletmelerden temin edilir. Damızlık seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir;
• Seçilen damızlıklar türe özgü özellikleri tam
olarak göstermeli
• Pullarında dökülme ve vücudunda yaralar
olmamalı
• Omurga, yüzgeç, çene ve solungaç kusuru
olmamalı
• Hastalık belirtisi taşımamalı
• Normal çağlarda cinsi olgunluğa ulaşmalı
• Hızlı büyüyen ve yem değerlendirme düzeyleri yüksek olanlardan seçilmelidir

Doğru yanıt E'dir. Normal çağlarda cinsi olgunluğa ulaşmalı

Alabalıklardan Yumurta Alımı ve Yumurtaların Açtırılması
Gökkuşağı alabalıkları işletme koşullarında doğal olarak yumurta bırakmazlar. Bu nedenle olgun dişi ve
erkeklerden yumurta ve spermler sağılarak alınır.
Anaçlar farklı havuzlara dişi ve erkek olarak ayrıldıktan sonra, en az haftada bir kez cinsi olgunlukları
kontrol edilerek tam olgunluk aşamasına gelenler sağıma alınmalıdır. Tam olgunluk karın hafif sıvazlandığında cinsiyet deliğinden kolayca yumurta veya beyaz ve kıvamlı süt (sperm) çıkışından anlaşılır.
Sağım için kullanılacak dişiler kuluçkahane içerisinde ayrı bir tanka taşınır. Dişi balığın yumurtaları
kuru ve temiz bir kap içerisine karın bölgesi yukarıdan cinsiyet deliğine doğru sıvazlanarak sağılır. Sonra
aynı şekilde erkek balığın spermleri üzerine sağılır. Yumurta ve spermler yavaşça karıştırılır. Bu metoda
kuru sağım metodu adı verilir. Sağımın ardından döllenmenin gerçekleşmesi için yumurtaların üzerini örtecek kadar
temiz su yavaşça ilave edilerek bir süre daha karıştırmaya
devam edilir. Daha sonra yumurtalar 25-30 dakika sakin
bir kenarda dinlenmeye bırakılır. Su alıp şişerek büyüyen
döllenmiş yumurtalar temiz bir su ile kalıntıların uzaklaşması için nazik bir şekilde yıkanır ve açılmanın gerçekleşeceği kuluçkalıklara (inkübatör) taşınırlar.

Doğru yanıt B'dir. Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon)
dönemi adı verilir.

Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon)
dönemi adı verilir. Yumurtaların açtırılmasında kuluçkalık
olarak daha çok kuluçka yalakları ya da kuluçka dolapları kullanılır. Bu dönemde su sıcaklıkları 8-12 °C arasında
olmalıdır. Döllenmiş yumurtalar kuluçka yalaklarında
yumurta tablalarına veya dolaplarda yumurta tepsilerine
yerleştirilirler.

Bu dönemde 10 °C’lik bir sudan kuluçka yalaklarındaki
1000 yumurta için dakikada 0.5 litre su girişi gerekmektedir. Yumurta içinde gelişen embriyonun gözlerinin dışarıdan belli olmaya başladığı döneme göz lekeli dönem adı
verilir. Yumurtalar bu döneme 10°C su sıcaklığında 20-22
günde ulaşır. Göz lekeli dönemde yumurtaların dışarıdan
müdahalelere karşı dayanıklılıkları artar. Fakat döllenmeden yaklaşık 8 saat sonrasından başlayarak göz lekesi
oluşana kadarki dönemde yumurtalar işlemlere karşı çok
hassastırlar. Döllenmiş yumurtalar sudaki mantar hastalıklarına karşı da hassastır. Bu dönemdeki yumurta ölümlerinin en büyük nedeni mantar enfeksiyonlarıdır. Bu nedenle
yumurtaların metilen mavisi, formaldehit ve malahit yeşili
gibi maddelerle dezenfekte edilmesi gerekir. Ölen yumurtalar beyaz ve mat olurlar. Mantar enfeksiyonunun diğer yumurtalara bulaşmaması için bu ölü yumurtaların bir pens,
plastik pipet gibi gereçlerle ayıklanması gerekir. Bu işlemler
göz lekeli dönemden sonra ve diğ

Doğru yanıt C'dir.

Doğru yanıt B'dir. Polikültür: Aynı ortamda birbirlerine zarar vermeyecek ve rekabet yaratmadan beslenebilecek farklı canlıların beraberce yetiştirilmesidir.

Larvaların % 10’unun serbest yüzmeye ve yem
aramaya başladıkları görüldükten sonra azar azar
yem vermeye başlanarak yeme alıştırılmaları gerekir.
Bu dönem larvalar için kritik bir dönemdir ve aşağıdaki konuların göz önünde bulundurulması gerekir;
• Ön büyütme havuzlarına verilen suyun sıcaklığının 8-12°C aralığında olması
• Suyun temiz ve kaliteli olması
• Larvaların bir noktaya toplanmalarının
engellenmesi
• Yemlemenin sık sık günde en az 8-10 kez ve
azar azar yapılması
• Larvaların direk güneş ışığından korunması
• Havuzlardaki yem kalıntıları ve atık maddelerin düzenli olarak temizlenmesi
• Yüksek kaliteli ve uygun başlangıç yemleri
kullanılması

Doğru yanıt C'dir. Pazarlama için büyük merkezlere yakın
alanlar olmalıdır.

Doğru yanıt A'dır. Dişi sazan balığı üreme sezonunda bir kilogram balık ağırlığı başına 150-300 bin adet yumurta yapma
özelliğine sahiptir. Bu anlamda yaklaşık 4 kg canlı ağırlığa sahip bir dişi yaklaşık 1 milyon adet yumurta verebilir.

Doğru yanıt E'dir. Hipofiz bezi Beynin alt bölümünde bulunan ve yumurtlamayı da kontrol eden cinsiyet  hormonlarının salgılanmasını düzenleyen bir bezdir. Yetiştiricilik koşullarında balıklardan yumurta alımını kolaylaştırmak için
çok uzun yıllardır doğal hormon olarak kullanılmaktadır.

Yavru Balık Yetiştiriciliği
Yavru balık yetiştiriciliği, kuluçkahane içerisinde ön yavru büyütme havuzlarında 1-2 grama
ulaşan yavruların, kuluçkahane dışındaki havuzlara
aktarılarak 10-25 gram ağırlığına kadar büyütüldükleri dönemdir. Alabalıkların 10-20 gram ağırlık ve 10-12 cm boyundaki yavrularına fingerling
(parmak boy) adı verildiğinden bu döneme fingerling yetiştiriciliği de denmektedir. Bu dönemde yavru balıklar yine kanal şeklinde veya yuvarlak
havuzlarda yetiştirilebilirler. Havuzlar betonarme
veya polyesterden yapılabilir. Kanallar 8-10 m
uzunluğunda 1-2 m genişliğinde ve 40-50 cm derinliğinde, dairesel havuzlar ise 4-6 m çapında ve
70-80 cm derinliğinde olabilmektedir. Havuzlara
wkonulacak balık miktarı yavru balıkların büyüklüğü ve su miktarına bağlı olarak ayarlanmalıdır.
Yavrular 1-2 gram ağırlıkta olduğunda 1000 yavru
balık için 3-4 litre/dakika su akış hızı yeterli olurken 5-6 gram ağırlığındaki balıklar için bu miktar
4-8 litre/dakika olmalıdır. Su değişim miktarına
göre stok yoğunluğu 2000-5000 adet/m3 yavru
olarak ayarlanabilir.

Alabalıklar soğuk, berrak, temiz ve bol oksijenli suları tercih eden, beslenme yönünden etçil (karnivor) balıklardır. Salmonidae familyasının üyesi olan bu balıkların bir bölümü tamamen tatlı sularda yaşarlar, büyük bir kısmı ise anadrom balıklar olup yaşamlarının bir bölümünü tatlı sularda daha uzun bir kısmını ise denizlerde geçirirler. Bu familyanın yetiştiricilikte en bilinen türleri, Oncorhynchus mykiss (Gökkuşağı alabalığı) Salmo salar (Atlantik salmonu) ve Salmo trutta (Dere alabalığı)’dır. Doğru cevap E'dir.

Su ürünleri yetiştiriciliğinde ilk adım yetiştiriciliği yapılacak türün özelliklerine ve yetiştirilecek miktara uygun bir işletme yerinin belirlenmesidir. Bu seçimde su ve arazi özellikleri olmak üzere iki konu öncelikli olarak ele alınmalıdır. Bu özellikler yetiştiriciliği yapılacak olan türün biyolojik istekleri göz önüne alınarak belirlenmelidir. İşletme yerinin seçiminde aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir.

Alabalık damızlıklarının seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanabilir;

Doğru cevap D'dir.

Döllenmiş yumurtalardan larva çıkışının tamamlanmasına kadar geçen süreye kuluçka (İnkübasyon) dönemi adı verilir. Yumurtaların açtırılmasında kuluçkalık olarak daha çok kuluçka yalakları ya da kuluçka dolapları kullanılır. Bu dönemde su sıcaklıkları 8-12 °C arasında olmalıdır. Döllenmiş yumurtalar kuluçka yalaklarında yumurta tablalarına veya dolaplarda yumurta tepsilerine yerleştirilirler. Doğru cevap B'dir.

Ön yavru büyütme dönemi larvalar için kritik bir dönemdir ve aşağıdaki konuların göz önünde bulundurulması gerekir;

Doğru cevap A'dır.