BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-II

Fiziksel gelişimi etkileyen doğum öncesi etmenler;

Erickson, insan yaşamını sekiz önemli dönemde tanımlamıştır;

Özümseme, bireyin kendisinde var olan bilişsel yapılarla (şemalarla) çevresine uyumunu sağlayan bilişsel bir süreçtir. Birey karşılaştığı her yeni bir durumda, kendisinde daha önce var olan bilişsel yapı içine almaya çalışır yani çevresine, öncelikle kendisinde var olan bilişsel yapılarla tepkide bulunur. Oluşturulan şema var olan durum için uygun gelmemiş ise yeniden organize edilir. Doğru cevap A'dır.

Erken doğum bebeğin 37. haftadan önce dünyaya gelmesi anlamına gelmektedir. Erken doğan bebekte beyin oluşumu tamamlanmıştır. Ancak sadece beyne sahip olmak duygu ve düşünce üretmek için yeterli değildir. Doğru cevap C'dir.

Rett Sendromu genel olarak kız çocuklarında görülen gelişimsel bir bozukluktur. Rett Sendromu ilk olarak 1960 yıllarında tanınmıştır. Rett Sendromu her 12.500’de 1 çocukta on iki yaşından önce görülmektedir. İlk 6 ila 18 ay arasında normal gelişim gösterebilirler. Doğru cevap D'dir.

Cri-du-Chat Sendromu ilk olarak 1963 yılında tanımlanmıştır. Cri-du-Chat Sendromu 5. Kromozomdaki bir bozukluktan kaynaklandığı bilinmektedir. Bu sendromun görülme sıklığı 20.000-50.000’de 1’dir. Cri-du-Chat Sendromuna sahip çocuklar da genel olarak yeni doğduklarında düşük doğum ağırlığına sahip oldukları, yutma ve emme problemlerinden kaynaklanan beslenme sorunları, aşırı salya, kedi miyavlaması şeklinde yüksek ve tiz sesli ağlamaları, mikrosefali, ağır zihinsel yetersizlik, özellikle küçük yaşlarda motor becerilerde yetersizlik, beslenme sorunları, geç yürüme, hiperaktivite görülmektedir. Doğru cevap D'dir.

Adaptif gelişim alanının değerlendirme sürecinde çocuğun çevreyle olan etkileşimi gözlenerek yeni karşılaştığı durumlara ilişkin tepkileri gözlenmektedir. Doğru cevap C'dir.

Klinefelter Sendromu ilk olarak 1942 yılında tanımlanmıştır. 1959 yılında da erkeklerde fazladan X kromozomu olmasından kaynaklandığı ifade edilmiştir. Klinefelter Sendromu yalnızca erkeklerde görülen seks kromozomu bozukluğudur. Bu sendromun görülme sıklığı 700-1000’de 1’dir. Doğru cevap C'dir.

Ohtahara Sendromuna sahip yeni doğan bebeklerde genellikle yaşamlarının ilk üç ayında (özellikle ilk 10 günde) epileptik kasılmalar görülmektedir. Bu kasılmalar 1-10 saniye aralığında sürerken gün içerisinde geçirilen kasılma nöbet sayısı bazı durumlarda 100’ün üzerine çıkabilmektedir.Doğru cevap A'dır.

Williams Sendromu 7. kromozomda silinme meydana gelmesi durumunda ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Nadir görülen nörogelişimsel bozukluklardan birisi olan William Sendromu’nun görülme sıklığı 7500’de 1’dir. Hafif ve orta zihinsel yetersizlik, öğrenme güçlüğü, “elf gibi” yüz şekli, büyüme bozuklukları, kalp ve böbrek sorunları, el-göz koordinasyonunda zayıflık, hiperaktivite ve inatçılık, diş bozuklukları Williams Sendromlu bireylerin genel özelliklerindendir. Doğru cevap B'dir.

Erickson, insan yaşamını sekiz önemli dönemde tanımlamıştır. Bu dönemler; güven/güvensizlik (0-1 yaş); Bağımsızlık/Utanç ve şüphecilik (1-2 yaş); Girişkenlik/Suçluluk duyma (2-6 yaş); Başarı/Aşağılık duygusu (6-12 yaş); Kimlik kazanma/Rol karmaşası (12-20 yaş); Dostluk kazanma/Yalnız kalma (20-26 yaş) ; Üretkenlik/Duraklama (26-65 yaş) ve Benlik bütünlüğü/Umutsuzluk (65 yaş üzeri) olarak sıralanabilir.  Buna göre güven/güvensizlik; bağımsızlık/utanç ve şüphecilik ile girişkenlik/suçluluk duyma dönemleri o-6 yaş dönemi içinde yer almaktadır. Doğru cevap C'dir.

Piaget’e göre çocuğun çevreyi tanıması, öğrenmesi, uyum sağlaması için bilişsel gelişime etki eden bazı faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler olgunlaşma, yaşantı, kültürel aktarım ve dengelemedir. Bireyin özümleme ve düzenleme yoluyla çevresine uyum sağlayarak dinamik bir dengeye ulaşma süreci "dengeleme" olarak tanımlanmaktadır. Şema ise Piaget'in bilişsel gelişime ilişkin kavramlarından biridir ve algısal bir çerçevedir. Doğru cevap A'dır.

Turner Sendromu  yalnızca kızlarda görülmektedir. Turner Sendromu X kromozomunun yokluğu ya da X kromozomundaki yapısal bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Ohtahara Sendromunun  sebebi bilinmemekle birlikte genetik nedenlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Ohtahara Sendromu yaşamın ilk yıllarında ve özellikle yeni doğan döneminde ortaya çıkan ve sık sık tekrarlayan nöbetlerle bilinen nörogelişimsel sendromdur. Bu sendroma sahip yeni doğan bebeklerde genellikle yaşamlarının ilk üç ayında (özellikle ilk10 günde) epileptik kasılmalar görülmektedir. Bu kasılmalar 1-10 saniye aralığında sürerken gün içerisinde geçirilen kasılma nöbet sayısı bazı durumlarda 100’ün üzerine çıkabilmektedir. Nöbetler hem uyku hem de uyanıklık durumunda ortaya çıkabilmektedir. Çoğu zaman ilk altı ay içerisinde West Sendromuna dönüşebilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Rh faktörü fiziksel gelişimi etkileyen doğum öncesi etmenlerden biridir. Doğru cevap A'dır.

Güven/güvensizlik, Bağımsızlık/Utanç ve şüphecilik dönemi bireylerin yaşantılarında en etkili olan etmen anne ile ilişkisi iken; Girişkenlik/ suçluluk döneminde babanın etkisi olduğu söylenebilir. Doğru cevap C'dir.

Özümseme, bireyin kendisinde var olan bilişsel yapılarla (şemalarla) çevresine uyumunu sağlayan bilişsel bir süreçtir. Doğru cevap B'dir.

Beynin gelişimi hamileliğin 5. ve 6. aylarında maksimum hızdadır. Bu nedenle de bu dönemdeki bazı hastalıklar mikrosefaliye neden olabilmektedir. Sinir sisteminin gelişmesi 2 yaşında erişkinin % 60’ına, 6 yaşında % 90’ına ulaşır. Büyüme sırasında beyin total vücut ağırlığına oranla küçülür, gebeliğin 4. ayında toplam ağırlığın %25’ini beyin oluştururken doğum sırasında %10’u, erişkinde ise %2’sidir. Buna göre büyüme sırasında beynin total vücut ağırlığına oranla büyümez; aksine küçülür. Doğru cevap E'dir.

Rett Sendromu genel olarak kız çocuklarında görülen gelişimsel bir bozukluktur. Rett Sendromlu bireylerde orta-ağır zihinsel yetersizlik görülmektedir ve bu bireyler çoğunlukla küçük yaşlarda otizmli bireylerle karıştırılırlar. Doğru cevap A'dır.

Çocuklarda gelişim değerlendirilirken birçok tarama testi kullanılmaktadır. Bu testlerde öncelikli olarak dört alanda değerlendirme yapmak gerekmektedir. Bu alanlar kişisel ve sosyal davranış alanı, dil alanı, adaptif alan ve motor alandır. Doğru cevap D'dir.