BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-II

Öğrenmenin temel özellikleri;
• Refleksler ve içgüdüsel davranışlar öğrenme sonucu oluşmayan içsel süreçlerdir.
• Öğrenilen davranış değişikliği sürekli olarak gözlenebilmelidir ve kalıcı olmalıdır.
• Bireylerin hayatlarının bazı dönemlerinde gösterdiği bazı alışkanlıklar, rahatsızlıklar, sakatlıklar, ilaç ve madde kullanımı gibi davranışlar öğrenme olarak adlandırılmamaktadır.
• Kalıcı davranış değişiklikleri oluşabilmesi için yaşantılar sonucunda meydana gelmesi
gerekmektedir

Özel öğrenme güçlüğü olan birey; dili yazılı ya da sözlü anlamak ve kullanabilmek için gerekli olan bilgi alma süreçlerinin birinde veya birkaçında sorunlar yaşamaktadır. Ortaya çıkan bu sorunlara bağlı olarak dinleme, konuşma, okuma, yazma, heceleme, dikkat yoğunlaştırma ya da matematiksel işlemleri yapma güçlüğü nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey” şeklinde tanımlanmaktadır

Şekil 3.1 Öğrenme Güçlüğü Tanımındaki Temel Unsurlar

Zeka işlevleri normal ya da üzerinde yer alır.

Aşağıdaki davranışlar erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ilk belirtiler olarak sayılmaktadır.
• Dil gelişiminde problemler, konuşmada bozukluk,
• Zaman kavramlarını anlamada sınırlılıklar,
• Kavram gelişiminde problemler,
• Öz bakım becerilerini istenilen şekilde yerine getirememe,
• Akılda tutma, hafıza gelişiminde gerilikler

• Yerinde duramama ve sürekli hareket halinde olma
• El göz uyumunda olumsuzluklar,
• Görsel hafızayı kullanmada yetersizliklerdir.

Öğrenme güçlüğüne ilişkin çok detaylı olmasa da en yakın istatistiki verilere Milli Eğitim
Bakanlığının 2013-2014 yıllarına ilişkin özel eğitim hizmetlerinden yararlanan öğrencilere ilişkin yayınladığı verileri gösterilebilir. Bu veriler içerisinde ülke genelinde 7429 öğrencinin öğrenme güçlüğü tanısı aldığı ve bu sayının tüm özel gereksinimli öğrencilerin genel dağılımlarında oranının %3 olduğu belirtilmiştir

Öğrenme Güçlüğü (Disleksi): Bu sınıflama türünde öğrencilerin karşılaştıkları ne dikkat çekici özellik harfleri ve kelimeleri karıştırmaları ve tersten algılamalarıdır.

Şekil 3.3 Öğrenme Güçlüğüne Neden Olan Faktörler

Ders içeriklerini öğrencinin daha kolay anlayabileceği ve adapte olabileceği şekilde
düzenlemelidir.

Şekil 3.4 Öğrenme Güçlüğüne Neden Olabilecek Beyin Hasarları

Öğrenme güçlüğü okuldaki eğitim sürecinde ortaya çıkan bir özel eğitim kategorisidir. Bu yetersizlik türünde temel gerekçe öğrencinin akademik başarısı ile zekâ kapasitesi arasında oluşan farktır. Çünkü öğrenme güçlüğüne sahip kişiler normal veya normal üstü zihinsel kapasiteye sahip bireylerdir.

Yazı çalışmalarında görülen bozukluklar erken çocukluk dönemi değil, okul döneminde karşılaşılabilecek zorluklardır.

Niteliksiz Çevre Yaklaşımı; Öğrenme güçlüğünün ortaya çıkmasında temel nedeni öğrencinin yaşamını sürdürdüğü çevresi
olarak gören yaklaşımdır.

Zayıf Güdülenme; Öğrencilerin davranışlarını harekete geçirebilmek için gerekli dürtü olarak tanımlanır. Güdülenme ile inanç arasında bir bağlantı vardır. Yaşadıkları akademik başarısızlıklardan dolayı öğrenme güçlüğü olan öğrenciler kendilerinin başarabileceklerine dair inançlarını kaybetmektedirler.

Ülkemizde öğrenme güçlüğünün eğitimciler ve aileler tarafından tam olarak bilinememekte ve bu durum kabul edilmemiştir. Öğrenme güçlüğü olan çocuklara bakış açısı tembel öğrenci oldukları yönündedir. Eğitimcilerin öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin tembel olma nedenlerini ilgisiz ebeveyn tutumlarına bağlıyor olmaları ya da öğrencinin kendisinin çalışmak istememesidir. yani sonuç olarak sayının ülkemizde az görülmesinin nedeni tanılama konusundaki eksikliklerdir.

Yazma Güçlüğü (Disgrafi): Bu öğrencilerin sınıflarında bulunan akranlarına göre yazmada zorluklar yaşamaktadırlar. Yazma
işlemi içerisinde; harf, hece, noktalama ve gramer yanlışları yaparlar. Ayrıca yazarken bazı kelimeleri birkaç parçaya bölerek yazarlar ve boşluk bırakmadan yazma işlemini sürdürürler. Düzensiz bir yazı stilleri vardır. Ünlü harfleri kelimelerden atarlar ve ünsüz harfleri de ters yazma eğilimleri bulunmaktadır.

Öğrenme güçlüğü hayat boyu devam eden bir durumdur. Fakat erken ve yoğun eğitimsel müdahaleler ile olumsuz etkileri en aza indirgenerek bireyin yaşamında normal devam etmesi sağlanabilir. Diğer seçeneklerde verilenler öğrenme güçlüğü ile ilgili bilinen yaygın yanlışlardır.

Beklentileri çocukların özelliklerine göre düzenlemek, Çocuğun toplum içerisinde sık vakit geçirmesini sağlamak, Çocuğun öğrenme güçlüğü kabul ederek  sevgi göstermek, Çocuğa zaman ayırarak hayatıyla ilgili paylaşımlarda bulunmak gibi ailelere verilebilecek, onların sorumluluğunda olan davranışlardır. Öğretmenler ise akademik olarak çocukları sık sık değerlendirmeleri gerekmektedir.

Algı, Motor ve Genel Koordinasyon Sorunları; Algı bireylere çevre tarafından sunulan görme, işitme ve dokunma kanalları ile alınan uyaranların tanınması, doğru olarak algılanması ve ayırt edilmesi ile ilgili bir kavramdır. Öğrenme güçlüğü olan bireylerin bazıları bu noktada şekilleri algılama ve hatırda tutma, harfleri ters çevirerek algılama (b-d), benzer seste olan kelimeleri algılayıp ayırt etmede ve sunulan yönergeyi doğru şekilde yapma gibi zorluklarla karşılaşmaktadırlar. Ayrıca algıların dışında motor becerilerin yerine getirilmesinde bazı sorunlar mevcuttur. Büyük ve küçük motor etkinliklerini gerçekleştirirken sorunlar yaşamaktadırlar.

Öğrenme güçlüğü yaşayan bireylerde:

Aşağıdaki davranışlar erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ilk belirtiler olarak sayılmaktadır.

• Dil gelişiminde problemler, konuşmada bozukluk,

• Zaman kavramlarını anlamada sınırlılıklar,

• Kavram gelişiminde problemler,

• Öz bakım becerilerini istenilen şekilde yerine getirememe,

• Akılda tutma, hafıza gelişiminde gerilikler

• Yerinde duramama ve sürekli hareket halinde olma

• El göz uyumunda olumsuzluklar,

• Görsel hafızayı kullanmada yetersizliklerdir.