BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 8

tanım şaşılığa aittir.

Sıralanan nedenlerin tamamı süreğen hastalıkların nedenleri arasındadır. Doğru cevap A'dır.

Süreğen hastalıklar geçici hastalıklardan değildir. Doğru cevap E'dir.

Süreğen hastalığa sahip olan bir çocuk hemen tedaviye başlamalıdır. Doğru cevap A'dır.

Uygulama ve pekiştirme: Çoklu yetersizliğe sahip bireylerin zihinsel işlev düzeyi olumsuz etkilendiğinden; yeni becerileri daha yavaş kazanırlar ve kazandıkları becerileri yeni durumlara transfer etmede zorlanırlar. Bunun için; çoklu yetersizliği olan bireylerin yeni beceriler kazanabilmeleri için; onlara fazlaca uygulama fırsatı sunmalısınız. Bireyin gerçekleştirdiği her olumlu davranışa anında geri bildirimde bulunarak onu ödüllendirmelisiniz. Verilen durumla doğrudan ilişkili madde C şıkkıdır. Çocuk hem yavaş öğrenmektedir hem de farklı lavabo ve sabun kullanmakta yani beceriyi yeni durumlara transfer etmede güçlük yaşamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Çoklu yetersizliği olan bireylerde en sık görülen ve organik bulguları tanımlanabilen yetersizlik türü serebral palsidir. Serebral palsi, bireylerin hareket kabiliyeti ve postürlerini (duruş) olumsuz etkileyen/kısıtlayan bir bozukluktur. Beyinde oluşan hasar nedeniyle serebral palsisi olan birçok çocuk yürüme yetisine sahip olamamaktadır.

Süreğen hastalıklar tüm dünyada, gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerin tümünde, ölüm nedenlerinin başında yer almaktadır. Yapılan çalışmalar, ülkelerin gelişmişlik düzeylerine ve sosyal sınıfların yapısına bakılmaksızın kronik hastalıkların giderek arttığını göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Akut hastalıklar, hızlı başlayan ya da kısa süreli devam eden, tedavisi mümkün olan hastalıklardır. Doğru cevap D'dir.

Boğaz enfeksiyonu geçiren bir çocuktaki öksürük, yüksek yerden düşen bir kişinin ayağının kırılması da akut hastalıklara örnek olarak verilebilir. Süreğen hastalıklar ise akut hastalıkların tersine, hayat boyu devam eden, tamamen tedavi edilemeyen ancak kontrol altına alınabilen hastalıklar olarak belirtilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Ülkemizde 2006 yılında yayınlanan Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde kör ya da az gören şeklinde farklı tanımlar yerine görme yetersizliği olan birey terimi kullanılmış ve görme gücünün kısmen ya da tamamen kaybından dolayı özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey şeklinde tanımlanmıştır. A şıkkında verilen ifade genel anlamda bir görme yetersizliği tanımıdır. B şıkkında verilen ifade az gören kişi için yapılan eğitsel tanımdır. D şıkkında verilen ifade ise eğitsel anlamda kör (fonksiyonel kör) olan bireyin tanımıdır. E şıkkında verilen ifade ise kör bireylerin yasal tanımıdır. Dolayısıyla doğru cevap C şıkkıdır.

Süreğen hastalıklar, uzun süredir devam eden, yavaş ilerleyen, kişinin günlük yaşamını etkileyen ve genellikle tam bir tedavisi mümkün olmayan, kalıcı hasara neden olabilen hastalıklar olarak tanımlanmaktadır. “Kronik hastalıklar” olarak da ifade edilen süreğen hastalıklar, her yaş döneminde
görülebileceği gibi, doğuştan ya da sonradan kazanılan hastalıklar da olabilmektedir. Süreğen hastalıklar “uzun süreli hastalıklar” olarak da adlandırılmaktadır.

• Çocuğunun süreğen hastalığı olduğunu öğrenen aile bir an önce durumu kabullenip tedavi sürecinin başlaması için gerekli adımları atmalıdır.
• Süreğen hastalıkların tedavisi uzun sürelidir. Bu yüzden ailenin tedavi sürecinde sabırlı olması önemlidir.
• Süreğen hastalığı olan bir bebek ise anne/baba hastanede bebeğin yanında kalmalıdır.
• Tedavi sürecince yaşanabilecek olumsuzlukların oluşturacağı duygular çocuğa yansıtılmamalıdır.
• Çocuğun eğitim öğretim yaşamının aksamaması için gerekli önlemlerin alınması için uzmanlarla işbirliği yapılmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Süreğen Metabolik Hastalıklar
- Diyabet
- Guatr Hastalığı
- Fenilketonüri

Doğru cevap B'dir.

Süreğen Kas İskelet Sistemi Hastalıkları
- Inflamtuar Artritler
- Juvenil Romatoid Artrit (JRA)
- Romatoid Artrit
- Ankilozan Spondilit
- Miyopatiler

- Müsküler Distrofiler
- Osteoporoz

Sclera (Göz akı) gözün en dışında yer alan dışı şeffaf bir zarla kaplı tabakadır. Kornea (Saydam tabaka) göz akının önünde yer alan ve gözü tehlikelerden koruyan tabakadır. Saydam olması nedeniyle ışığı geçirir ve göze gelen ışınları kırar. İris: Göze rengini veren, gözün renkli kısmıdır. Optik Sinir: Koni ve çubuk hücrelerden aldığı mesajı beyne iletir. Kör Nokta: Sarı benekten gelen görüntüyü beyne iletir. Görme sinirleri buradan başlar. Bu bilgiler doğrultusunda doğru cevap C şıkkıdır.

Süreğen hastalıklar risk faktörleri şu şekildedir:
• Tütün kullanımı
• Alkol kullanımı
• Yetersiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite
• Obezite (sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi)
• Hipertansiyon
• Tuz kullanımı
• Psikolojik ve çevresel etkenler

Hipertansiyon dünya çapında bir sağlık problemidir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dünya çapında her sekiz ölümden birinin sebebinin hipertansiyon olduğunu vurgulamaktadır.

Hipertansiyon hastalarının yaşam şekillerinde yapmaları gereken değişiklikler şöyledir:
• Tuz kısıtlaması
• Obezitenin önlenmesi ve ideal kilonun sağlanması
• Meyve ve sebze tüketiminin arttırılması ve doymuş yağ alımının azaltılması
• Fiziksel aktivitenin arttırılması
• Sigara alışkanlığının bırakılması
• Alkol tüketiminin makul ölçülere indirilmesi

Astım hastalığını kontrol altına alabilmek için astım hastalığı olan kişinin yapması gerekenler ise şöyledir:
• Doktorun verdiği ilaçları doğru ve düzenli kullanmalı
• Kontrol edici ve rahatlatıcı ilaçların hangisi olduğunu öğrenmeli
• Doktor kontrollerine düzenli olarak gitmeli
• Astım ile ilgili belirtileri arttıran tetikleyici etkenleri öğrenmeli ve mümkün olduğunca bu etkenlerden kaçınmalıdır.

Gözde yer alan tabakaların görevi ışık ışınlarını kırmak, miktarını ayarlamak ve bir görüntü elde edilmesini sağlamaktır. Işık ışınları sırasıyla gözün saydam tabakasından (kornea), göz sıvısından, göz bebeği ve göz merceğinden geçer. Gelen ışının yoğunluğuna göre göz bebeği büyüyüp küçülür. Işınlar iç tabakada bulunan koni ve çubuk hücreleri uyarır ve ışınlar burada elektrik tepkilerine dönüşür. Görme retinada başlar ve optik sinirler aracılığıyla beyinde yer alan görme merkezine gönderilir.
Tüm bu aşamalar sırasında bir problem yoksa beyin kendisine iletilen bilgileri anlamlandırarak bir görmenin tamamlanmasını sağlar. Yani doğru cevap E şıkkıdır.

Görme yetersizliğinin nedenlerine ve yüzdelerine bakacak olursak:

Kalıtımsal nedenler                                                                %37.2
Doğum öncesi nedenler                                                        %55
Bulaşıcı hastalıklar                                                                  %14
Doğum sonrası zedelenmeler ve kuvözde                         %9.3                                                                    fazla oksijene maruz kalma                                                 
Tümör                                                                                       %5.4
Diğer                                                                                         %34.1

şeklinde olduğunu görebiliriz. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.