Aof Panel

Soru 1

İskelet kas yapısında ilerleyici hasarlarla kendini gösteren, kas güçsüzlüğü ve erimesine neden olan hastalık hangisidir?

Soru 2

Fiziksel yetersizliği olan bireylere sunulacak tıbbi bakım hizmetlerinde hangi meslek grubu yer almaz?

Soru 3

Aşağıdakilerden hangisi kronik hastalıklara örnek olarak verilebilir?

Soru 4

Aşağıdakilerden hangisi akut hastalıklara örnek olarak verilebilir?

Soru 5

Aşağıdakilerden hangisi süreğen metabolik hastalıklardan biridir?

Soru 6

Yukarıda verilenlerden hangileri Süreğen hastalıklara ilişkin risk faktörleri arasında sayılabilir?

Soru 7

Halk arasında “sara” olarak bilinen, toplumda en sık görülen nörolojik hastalığa ne ad verilir?

Soru 8

Aşağıdakilerden hangisi Tonik-klonik nöbet geçiren bir kişiye yardım ederken yapılması gerekenler arasında sayılamaz?

Soru 9

“Vücut çok az insülin yapar veya hiç insülin yapmaz. Genellikle erken yaşlarda başlar, tanıdan itibaren mutlaka insülin kullanılması gerekmektedir” sözkonusu diyabet türü aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 10

Aşağıdakilerden hangisi Hipertansiyon hastalarının yaşam şekillerinde yapmaları gereken uygun değişikliklerden biri değildir?

Soru 11

Aşağıdakilerden hangisi Astımın ortaya çıkışı ve gelişmesinde etkili risk faktörlerinden kişisel etkenler arasında sayılabilir?

Soru 12

Aşağıdakilerden hangisi Astım hastalığını kontrol altına alabilmek için astım hastalığı olan kişinin yapması gerekenlerden değildir?

Soru 13

I. 1950’lerden 1980’e kadar sürmüştür.

II. Bireysel bir sorun olarak görülmüştür.

III. Engellilik bir tür hastalık olarak değerlendirilmiştir.

IV. Engellilerin haklarını korumaya önem verilmiştir.

V. Engellilere toplumsal yükümlülükler verilmemiştir.

Yukarıdakilerden hangisi/leri engellilik olgusunu tanımlayan sosyal modelin özellikleri arasında yer almaktadır?

Çözüm Açıklaması

Geçmişten günümüze engellilik alanında yapılan çalışmalar incelendiğinde engelliliğe bakış açısını tanımlayan ve bu bakış açısı doğrultusunda engellilere yönelik çeşitli hizmetler sunan geleneksel, medikal ve sosyal model olmak üzere üç temel modelin bulunduğu görülmektedir. Engellilik olgusuna bakışta geleneksel model 1800’lü yıllardan 1940’lı yıllara kadar, medikal model 1950’lerden 1980’e kadar ve sosyal model de 1980’den günümüze kadar olan sürede hâkim konumda olmuştur, hâkim olan modele göre engeli bireylere bakım ve rehabilitasyon hizmetleri sunulmuştur.

Geleneksel modele göre engellilik kişisel bir trajedi, bireysel bir sorun olarak görülmüş ve bireyin veya yakın çevresinin işlemiş olduğu bir suç ya da günahın karşılığı olan ilahi bir cezalandırma olarak değerlendirilmiştir. Bu nedenle engelliler top- lumsal ilişkilerden büyük ölçüde dışlanmıştır. Bu modelin hâkim olduğu dönemde engelli bireylere şehir dışlarında yaşamalarına yönelik binalar yapılmış ve bireyler burada ikamet ettirilmiştir.

Medikal modele göre ise engellilik, bireysel bir patoloji ve özürlülük durumudur. Medikal model engelliliği bir tür hastalık olarak değerlendirmiştir. Hasta olmaları nedeniyle bu bireylere büyük oranda toplumsal yükümlülükler de verilmemiştir. Bu modele göre bireyler toplumsal yaşama uyum sağlamakta sınırlılıklar yaşayan bireyler olarak görüldükleri için engellilerin tedavi ve rehabilite edilmesinin gerekliliği savunulmuştur. Engelli bireylere yönelik olarak her ne kadar medikal model geleneksel modele göre daha ılımlı bir model olsa da bu model de engellileri toplumsal ilişkiler ağının dışına itmiş ve ötekileştirmiştir. Engellilik mekanik bir anlayışla ele alınmış, engelli bireylerin insani vası arı düşünülmeden oluşturulan ve uygulanan bir politika ve prosedürler sisteminin doğmasına neden olmuştur.

Bu gün geçerli olan ve günümüz engelli politikalarına yön veren, sosyal model hak temelli bir yaklaşımdır. Ünitenizin girişinde de yazıldığı gibi sosyal modele göre engellilik, dış çevrenin bir ürünüdür ve dolayısıyla bireyin fiziksel veya düşünsel eksikliğinin bir sonucu olarak açıklanamaz. Engelliliğin sosyal bir ürün olması nedeniyle sosyal modelde engellilerin haklarını korumaya ve geliştirmeye yönelik politikalara öncelik ve önem verilmiştir. Dünyada engellilik olgusunun insan hakları yaklaşımı temelinde ele alınması ise 1980’li yılların sonralarına denk gelmektedir. Bugün gelinen noktada, engellilik “bir insan hakları sorunu” olarak değerlendirme eğilimi söz konusudur. Sosyal model diğer iki modelden de daha farklı bir bakış açısıyla engelliliği değerlendiriyor olsa da insan hakları bağlamında henüz birinci kuşak insan hakları olarak tanımlanan hakların (yaşama, beslenme, tedavi vb.) ön plana çıkmakta olduğu görülmektedir. İkinci kuşak haklar olarak tanımlanan ve temel insan haklarını ileri düzeyde geliştirmeyi hedefleyen sosyal ve ekonomik haklar gibi haklara henüz yeterince vurgu yapılmamaktadır.

Bu açıkalamalardan görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir.

Soru 14

MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliğinde “Hastalıklar, kazalar ve genetik problemlere bağlı olarak kas, iskelet ve eklemlerin işlevlerini yerine getirememesi sonucunda meydana gelen hareket ile ilgili yetersizlikler nedeniyle özel eğitim ve destek eğitim hizmetine ihtiyacı olan birey” olarak tanımlanan bireyin, yaşadığı yetersizlik aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmektedir?

Soru 15

Aşağıdakilerden hangisi fiziksel yetersizliğin doğum öncesi nedenlerinden biri değildir?

Soru 16

Aşağıdakilerden hangisi fiziksel yetersizliğin doğum sonrası nedenlerinden biridir?

Soru 17

Aşağıdakilerden hangisi fiziksel yetersizliğin doğum anı nedenlerinden biridir?

Soru 18

Aşağıda verilenlerden hangisi “Fiziksel yetersizlikler” kapsamına girmemektedir?

Soru 19

Aşağıda verilenlerden hangisi “Fiziksel yetersizlikler” kapsamına girmemektedir?

Soru 20

Aşağıda verilenlerden hangisi fiziksel yetersizlikler kapsamında yer alan sinir sistemine bağlı (nöromotor yetersizlikler) içerisine girmektedir?

BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 16