BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 11

Fiziksel yetersizlikleri olan bireylere sunulacak bakım hizmetleri; a) tıbbi bakım, b) kişisel bakım ve günlük yaşam aktivitelerini düzenleme, c) psiko-sosyal destek hizmetleri başlıkları altında incelenebilmektir. Doğru cevap C'dir.

Tıbbi rehabilitasyon hizmetleri, doktorlar, hemşireler, fizik tedavi uzmanları, fizyoterapistler, iş-uğraşı terapistleri ve dil-konuşma terapistlerinden oluşan bir sağlık ekibi tarafından sunulmalıdır. Doğru cevap D'dir.

Fiziksel yetersizliği olan bireylerle çalışan/çalışacak olan personele şu önerilerde bulunulabilir:
• Kişisel bakım ve günlük yaşam gereksinimlerini kolaylaştırmada bireyle ve bireyin yakınlarıyla işbirliği içerisinde olun.
• Bireyin özel yaşam alanını (evini, eşyalarını, giysilerini ve diğer kişisel eşyalarını) korumak ve desteklemek için onlara yardımcı
olun.
• Bireyi merkeze alacak şekilde, etkin bir dinleyici olun.
• Etkili iletişim becerileriniz geliştirin.
• Korumacı değil yardımcı olun.
• Farklı fiziksel yetersizlikleri olsa bile birey olduğunu unutmayın ve özel ihtiyaç ve ilgilerine karşı anlayışlı bir iletişim kurun.
• Öncelikle bireyin kendi evinde ve sosyal ortamında mümkün olduğu kadar bağımsız hareket etmesine öncelik verin.
• Bireylerin ilaç kullanımına özen gösterin.
• Bireyin yetersizliğinden geriye kalan performansını dikkatle gözleyin ve bu performansı olabildiğince etkili kullanın. Doğru cevap D'dir.

Süreğen hastalıklar, uzun süredir devam eden, yavaş ilerleyen, kişinin günlük yaşamını etkileyen ve genellikle tam bir tedavisi mümkün olmayan, kalıcı hasara neden olabilen hastalıklar olarak tanımlanmaktadır. Astım hastalığı tam olarak tedavi edilemeyen ancak ilaç tedavisi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Süreğen hastalıklar “uzun süreli hastalıklar” olarak da adlandırılmaktadır ve uzun süreli hastalığı olan çocuklara okul öncesi dönemden itibaren hastalık gruplarına göre tedavi ve eğitim uygulanmaktadır. Eğitim konuları arasında sağlık, sağlığın korunması, sağlık kuruluşları, sağlık personeli, tedavi işlemleri yer almaktadır. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

Fiziksel yetersizlik ya da çeşitli astalıkları bulunan bireylerde bu yetersizliklere eşlik eden farklı yetersizlikler de görülebildiği için, bu bireylerin öğrenme güçlüğü, konuşma yetersizliği ya da zihinsel yetersizlik gibi diğer sınıflamalar içerisinde bahsedilme olasılıkları bulunmaktadır. Bu durum ise fiziksel yetersizlik ve sağlık sorunlarına ilişkin evrensel olarak kabul edilmiş bir tanım ve yaygınlık oranının belirlenmesinde güçlükler yaşanmaktadır. Doğru cevap "D" seçeneğidir.

Hücreler vücutta büyüme ve gelişmeyi sağlamak için kontrollü ve dengeli şekilde çoğalmaktadırlar. Kanser ise vücutta kontrol edilemeyen anormal hücre yapımı ve çoğalması ile oluşan bir süreğen hastalıktır. Tanımdaki "kontrollü ve dengeli" ifadesi, "kontrol edilemeyen, anormal " olarak değiştirilirse kanser tanımı yapılmış olur. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Epilepsi nöbetlerinde öncelikli olarak sakin olunmalı ve birey yere indirilerek, etrafındaki nesneler zarar bireye vermemesi için ortadan kaldırılmalıdır. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Gizli şeker (Pre-diyabet), diyabet tanısı henüz konmamış ama kan şekerinin yükselmeye başladığı kişiler için kullanılan bir tanımdır. Özellikle karbonhidrattan zengin bir yemeğin ardından vücudun fazla insülin salgılaması ve şekerin normalin alt sınırına düşmesi bu kişilerde yemeği takip eden saatler içinde halsizlik, yorgunluk, uyku hali gibi belirtilere yol açabilmektedir.

Hipertansiyon hastalarına yönelik tedavi ilaç tedavisidir. Ancak tuz kısıtlaması, obezitenin önlenmesi ve ideal kilonun sağlanması ve meyve ve sebze tüketiminin arttırılması gibi yaşam biçiminde yapılacak değişikliklere dikkat edilmesi gerekmektedir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Astım hastalığının ortaya çıkışı ve gelişmesinde etkili risk faktörleri arasında yer alan kişisel etkenler; genetik, cinsiyet ve obezitedir. Diğer seçeneklerde verilenler çevresel etkenlerdir. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Süreğen hastalıkların oluşumunda önemli görülen ve evrensel olarak kabul edilen risk faktörleri; tütün kullanımı,alkol kullanımı, yetersiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite, obezite (sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi), hipertansiyon, tuz kullanımı, psikolojik ve çevresel etkenler olarak sıralanmaktadır. Genetik ise kişisel etkenlerdir. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

HIV, korunmasız cinsel temas, ortak paylaşılan enjektörler, damar içi madde kullanımında ortak iğne/enjektör kullanımı, gebelik ve doğum sırasında anneden bebeğe geçiş ve kan transfüzyonu gibi nedenlerle bulaşabilmektedir. Ancak tokalaşmak, sarılmak, öpüşmek, aynı ortamda bulunmak gibi sosyal davranışlarla bulaşmamaktadır. Doğru cevap "A" seçeneğidir

Yasal tanıma göre kör gerekli tüm düzeltmeler yapıldıktan sonra normal görme gücünün 1/10 ‘lik görme keskinliğine sahip olan ya da görme alanı (normal görme alanı 160 derece) 20 derece olan bireylere yasal tanıma göre kör denilmektedir. Doğru cevap "A" seçeneğidir.

Fiziksel yetersizlik: ortopedik yetersizlik olarak da adlandırılmaktadır; sosyal uyumu olumsuz yönde etkilemektedir; fiziksel yetersizliği ve süreğen hastalığı olan bireyler şeklinde sınıflandırılmaktadır; beyin hasarına bağlı olarak ortaya çıkan
fiziksel yetersizlik durumlarına, zihinsel yetersizlik, görme ve işitme yetersizliği, solunum ve beslenme sorunları da eşlik edebilmektedir.

Görme alanı ise bireyin başını ve gözlerini hareket ettirmeden görebildiği tüm alan olarak tanımlanmaktadır. Normal görme alanının 160 ile 180 derece arasında olduğu bilinmektedir. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Doğum Anı (Perinatal) Nedenler

Bebeğin anne bedenini terk edişi esnasında oksijensiz kalması (perinatal asfiksi), doğumda anormal geliş pozisyonu sergilemesi, zor ve uzun doğum, doğum anı travmaları, hastane enfeksiyonları gibi durumlar doğum anı nedenler arasında yer
almaktadır.

Sinir Sistemine bağlı (Nöromotor) yetersizlikler:
• Serebral palsi
• Spina bifida
• Nöbet bozuklukları
• Travmatik beyin yaralanmaları

gibi belirtilerin biri ya da bir kaçının çocukta sürekli gözlenmesi bir görme yetersizliğine işaret edebilir. Bu durumda eğitimci ya da bakım personeli çocuğun ailesini bilgilendirerek doktora götürülmesi için yönlendirme yapabilir. Doğru cevap "C" seçeneğidir.

Sitomegalovirüs enfeksiyonu TORCH enfeksiyonlarından (Toksoplazma, rubella, herpes simpleks(Uçuk) enfeksiyonları ve Sitomegalovirüs enfeksiyonu gibi doğumsal
enfeksiyonlar) biridir ve süreğen hastalıklar kategorisinde sınıflandırılır.