BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 4

Bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde yer alan personeller engelli bakım elemanı, özel eğitim uzmanı, doktor, uzman hekimler, hemşire, dil konuşma terapisti, fizyoterapist, ergoterapist, diyetisyen, psikolog, sosyal hizmet uzmanı, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı,odyolog şeklindedir. Cevap E’dir.

Ergoterapist: Ergoterapist engelli bireylere sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde yapılan bazı etkinlik ve görevlerde bireylerin performanslarının arttırılmasına ve daha iyi düzeye gelmesine yardımcı olur. Aynı zamanda engelli bireylerin sosyal hayata katılımının sağlanması amacıyla fiziksel, psikolojik, sosyal açıdan bireylerin uyumu için gerekli olan işlevsel becerileri edinmelerini ve çevrenin bireye uygun hale getirilmesini sağlar.  Doğru cevap C’dir.

Ülkemizde engelli bireylere yönelik bakım hizmetlerinin türleri iki başlık altında ele alınmaktadır. Bunlardan ilki “kişisel bakım hizmetleri” ikincisi ise “psiko-sosyal destek hizmetleri” dir.  Doğru cevap A’dır.

Rehabilitasyon hizmetleri, korucu rehabilitasyon, tıbbi rehabilitasyon, mesleki rehabilitasyon, psikososyal rehabilitasyon, ev rehabilitasyonu ve toplum temelli rehabilitasyon aşamalarından oluşmaktadır.  Doğru cevap D’dir.

Kurumsal bakım ve rehabilititasyon hizmetleri arasında hastaneler veya kilinikler, hastalığa özgü merkezler, mesleki rehabilitasyon, umut evleri, bakım, rehabilitasyon ve aile danışma merkezleri, özel bakım merkezleri şeklinde verilir. Doğru cevap B’dir.

Ülkemizde 2015 yılında evde bakıma destek hizmeti sosyal yardım niteliği taşıdığı için “Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü’nün” sorumluluğuna verilmiştir.  Doğru cevap B’dir.

Dünya’da engelli bireylerin bakım ve rehabilitasyonu ile ilgili toplum temelli bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini ön planda tutan bir yaklaşımın benimsendiği daha önce ifade edilmişti. Doğru cevap E’dir.

Dünya’da, sosyal hizmetlerin çok fazla gelişmiş olduğu ülkelerden biri de İsveç’tir. Doğru cevap E'dir.

Psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetleri, engelli bireyi içinde bulunduğu çevre içerisinde bir bütün olarak değerlendirerek bireyin sosyal ve toplumsal yaşama uyumunu kolaylaştıracak psiko-sosyal hizmetlerin tümünü kapsamaktadır. Doğru cevap D’dir.

Bakım; bakıma ihtiyacı olan kişinin fiziki, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını yerine getirmede ve de günlük yaşamına uyum sağlamada bireye yardımcı olmak anlamına gelmektedir. Doğru cevap C' dir.

DER, Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası işbirliğiyle geliştirilmiştir ve 9 Haziran 2011 tarihinde, Amerika Birleşik Devletlerinin New York eyaletindeki Birleşmiş Milletler (BM) binasında dünya kamuoyuna sunulmuştur. Bu rapor engelliliği global olarak resimleyen ve engellilik hakkında en sağlıklı kanıtları bir araya getiren ilk önemli girişim olmasından dolayı büyük önem taşımaktadır. Doğru cevap E' dir.

Engellilere yönelik çeşitli hizmetler sunan geleneksel, medikal ve sosyal model olmak üzere üç temel model bulunmaktadır. Sosyal model hak temelli bir yaklaşımdır ve 1980’den günümüze kadar olan sürede hâkim konumda olmuştur. Geneleksel modele göre engelliler toplumsal ilişkilerden büyük ölçüde dışlanmıştır. Doğru cevap A' dır.

BM’ nin 10 Aralık 1948’de yayınladığı İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ nin 25. maddesine göre engellilerin sağlık, eğitim ve sosyal haklarının sağlanması güvence altına alınmıştır. Doğru cevap C' dir.

1950’ lerde ilk defa yayımlanan Ruhsal Hastalıkların Tanı Kitabı DSM-I engellilik kavramını zeka puanlarını temel alarak tanımlamış, aynı kitabın 1973’deki sürümü olan DSM-II de ise zeka puanına ek olarak bu bireylerin uyumsal davranışlarının da değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Doğru cevap B' dir.

Engelli Kişilerin Hakları Bildirgesi 1975' te yayınlanmıştır. Doğru cevap B' dir.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’ nun 1981 tarihinde aldığı bir kararla o yıl “Özürlüler Yılı” ilan edilmiştir. DSÖ topluma dayalı rehabilitasyon programını, ‘Dünya Özürlüler Yılı’ nda resmen başlatmıştır. Doğru cevap D' dir.

Özürlüler Kanunu, engelli bireylerin: Özür sınıflandırmalarının nasıl yapılması gerektiğini, bakım gereksinimlerinin nasıl karşılanacağını, bakım hizmeti aldıkları kuruluşların ruhsatlandırma konusunu, alacakları hizmetlerin standartlarına, bakımlarının çeşitlerine, rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmaları konusuna, erken tanı ve koruyucu hizmetlerden yararlanmalarına, iş ve meslek analizlerinin yapılmasına, mesleki rehabilitasyonlarının yapılması konusuna, istihdam edilmeleri konusuna, eğitim ve öğretimden yararlanmaları konusuna, çeşitli hükümlerde yer vermektedir. Doğru cevap E' dir.

2005 yılında kabul edilen 5378 sayılı Özürlüler Kanunu bu alanda düzenlenmiş en kapsamlı kanundur. Engellilik, ilk kez sosyal politika kapsamında ele alınmıştır. Doğru cevap A' dır.

Türkiye’de evde bakım hizmetleri, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında çıkarılan 2571 sayılı yasa ile yürütülmektedir. Doğru cevap C'dir.

DER ilkelerini a) Engelliliği anlamak, b) Engellilik-Global çerçeve, c) Genel sağlık bakımı, d) Rehabilitasyon, e) Yardım ve destek, f) Kolaylaştırıcı çevre, g) Eğitim, h) İş ve istihdam, ı) İleriye doğru öneriler olmak üzere dokuz bölümden oluşmaktadır.