BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 16

Günümüzde MEB tarafından verilen özel eğitim hizmetlerinin üç farklı şekilde sunulduğu görülmektedir.

Özel Eğitim Uzmanı: Özel eğitim uzmanı, engelli bireylerin eğitim gereksinimlerini belirler ve gereksinimlerine uygun bireysel eğitim planlarının hazırlanmasını sağlayarak uygun eğitsel tedbirler alır, planı uygular, değerlendirir ve izler. Bireyin gereksinimine göre evde eğitim uygulamalarına katılır. Bunların yanı sıra, engelli bireylerin gereksinimlerine yönelik aileleri bilgilendirme çalışmaları yapar, ailelere rehberlik eden ilgili birim ve kurumlarla işbirliği yapar ve özel gereksinimli bireylerin iş ve meslek hayatına veya yükseköğretim kurumuna geçişiyle ilgili çalışmalar yapar

Sosyal Hizmet Uzmanı: Sosyal hizmet uzmanı, bakım ve rehabilitasyon hizmetinden yararlanan engelli bireylere hem psiko-sosyal desteğin verilmesi hem de danışmanlık yapılması konularında hizmet verir. Aynı zamanda engelli bireye verilen hizmetlerle ilgili olarak bireylerin uyum sürecini kolaylaştıracak tedbirler alır, sosyal açıdan değişimleri inceler ve değerlendirme yapar.

Benimsenen bu politika ve stratejilerden yola çıkarak, son yıllarda hem Dünya’da hem de ülkemizde engelli bireylerin bakımına ilişkin hizmetlerin kurum bakımdan evde bakıma doğru yön değiştirdiğini görmekteyiz.

Şekil 3.1 Engelli Bireylere Verilen Bakım ve Rehabilitasyon Hizmetleri

Şekil 3.1 Engelli Bireylere Verilen Bakım ve Rehabilitasyon Hizmetleri

Evde tıbbi bakım hizmeti, engelli bireylerin sağlıkla ilgili durumunun bireyin kendi evinde takip edilmesidir. Bu hizmet, tıbbi bakım, mesleki rehabilitasyon, fizyoterapi, psikoterapi ve konuşma terapisi hizmetlerini de kapsayan bir bakım hizmetidir.

Rekreasyon Evleri: Rekreasyon evleri, engelli bireylerin ilgileri doğrultusunda serbest zamanlarını işlevsel bir şekilde ve keyif alarak geçirmelerini sağlayacak serbest zaman etkinliklerine ilişkin hizmet verilen bakım evleridir. Bu evlerde verilen hizmetler aracılığıyla engelli bireylerin sosyal ve ruhsal yönden sağlıklı bireyler olmaları amaçlanmaktadır.

Engelli bireye verilecek bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin kurulan ekibin merkezinde birey ve ailesi yer almalıdır.

Dış kulak, kulak kepçesi ile başlayan, kulak kanalı ile devam eden ve kulak zarında sonlanan kısımdır.

İç kulak ise salyangoz, yarım daire kanalları ve işitsel sinir uçlarından oluşur

Orta kulak, kulak zarının arkasında kalan kanaldan oluşup içerisinde çekiç, örs, üzengi kemikleri ve östaki borusu yer almaktadır

Duyusal-sinirsel işitme kaybı: İç kulakta bulunan salyangoz ya da iç kulaktan beyne giden işitme sinirlerindeki zedelenme sonucunda meydana gelmektedir.

Merkezi işitme kayıpları: Beynin işitme merkezinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. İşitme merkezi hasar gördüğünden birey iç kulaktan gelen sesleri algılayamaz.

Annenin şeker hastası olması, hamilelik döneminde kan zehirlenmesi sorunu yaşaması, Rh uyuşmazlığı, madde bağımlılığı gibi faktörlere bağlı olarak ta bebekte işitme kaybı ortaya çıkabilmektedir. Genetik faktörler ve enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra erken doğum (prematüre doğum) da işitme kaybının ortaya çıkmasında önemli nedenler arasındadır.

Alıcı dilde yaşanan sorunlar ifade edici dili de olumsuz olarak etkilemektedir.

İşitsel sözel yaklaşımın en temel iki kuralı, işitme kalıntısının en iyi şekilde ve sürekli kullanılması ve buna bağlı olarak bireylerin konuşma becerilerini kazanmalarını sağlayacak uygun doğal ortamların oluşturulmasıdır.

Koklear implant, sesin sinirlere elektrik enerjisi olarak taşınmasına yardım eden teknolojik bir araçtır ve duyusal tip kayıpları olan çok ileri düzeyde işitme kaybı bulunan bireylerin bile sesleri işitmelerine yardımcı olabilmektedir

Şekil 4.2.

Zedelenme

Zedelenme doğum öncesi, doğum sırası ya da doğum sonrasında çeşitli sebeplerle bireyin or- ganlarının işlevlerini yerine getirmede zorlanma meydana gelmesi durumu olarak açıklanmaktadır (Ataman, 2005). Zedelenme ile oluşan olumsuz durum geçici ya da kalıcı olabilir. Örneğin birey bir kaza sonrası görme ile ilgili bir zedelenme yaşa- yabilir. Bu zedelenme geçici ya da bazı durumlar- da kalıcı olabilir. Yaşanan zedelenmenin ardından hemen ya da her zaman yetersizlik /engel oluşma- yabilir. Bazı durumlarda zedelenme yetersizlik ve engele dönüşürken bazı durumlarda dönüşmeye- bilir (Çakıroğlu 2016). Örneğin beyinde oluşan olumsuz bir durum sonrası birey bacaklarını et- kin biçimde kullanamayabilir, görme ya da işitme fonksiyonları bozulabilir.