Aof Panel

Soru 1

Aşağıdakilerden hangisi engelli bireylere sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde yer alan personelden biri değildir?

Soru 2

Engelli bireylere sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde yapılan bazı etkinlik ve görevlerde bireylerin performanslarının arttırılmasına ve daha iyi düzeye gelmesine yardımcı olan personel aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 3

Aşağıdakilerden hangisi kurumsal bakım hizmeti vermemektedir?

Soru 4

Engelli bireye verilecek bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin kurulan ekibin merkezinde hangileri yer almalıdır?

Soru 5

Aşağıdakilerden hangisi bakım hizmeti sunan kurumlar tarafından verilen aile danışmanlığı hizmeti kapsamında yer almaz?

Soru 6

Dünya’da bakım hizmetlerine ilişkin kurumsal gelişmelere baktığımızda bakım hizmetlerine ilişkin süreç nasıl başlamıştır?

Soru 7

Aşağıdakilerden hangisi Almanya’da engelli bireylere verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden biri değildir?

Soru 8

I. Başkasının yardımına ihtiyaç duymak

II. Günlük yaşamını devam ettirmek

III. Sosyal güvenlik kurumu desteği olmamak

IV. Ailesini kaybetmemiş olmak

V. Ekonomik yoksunluğu olmak

Yukarıdakilerden hangileri bakıma gereksinimi olan bireylerin tanımında bulunan özellikler arasında yer almaktadır?

Soru 9

I. Bireyin farklılığının engele dönüşmesi

II. Bireyin topluma uyumunun sınırlanması

III. Bireylerin farklı eğitsel gereksinimi olması

IV. Bireye toplumsal becerilerin kazandırılması

V. Bireyin bağımsız olarak yaşama katılması

Yukarıdakilerden hangileri özel eğitim kavramının tanımında bulunan içerikte yer almaktadır?

Soru 10

Ülkemizde engelli bireylerin toplumsal yaşama katılmasına yardımcı olmayı amaçlayan yasal bir alt yapı hangi yasal düzenleme ile oluşturulmuştur?

Çözüm Açıklaması

Türkiye’de engelli bireylere yönelik verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin temelinde bazı yasal dayanaklar bulunmaktadır. Ülkemizde ilk olarak “1982 T.C. Anayasası” ile engelli bireyle- rin toplumsal yaşama katılmasına yardımcı olmayı amaçlayan yasal bir alt yapı oluşturulmuştur. Daha sonra engelli bireylerin bakım gereksinimi ile ilgili düzenlemeler bu anayasaya dayanılarak hazırlanmıştır. 1983 yılında çıkarılan “Sosyal Hizmetler Kanunu” ile engelli bireylerin topluma bağımsız bir şekilde katılımını arttıracak ve topluma uyum sağlayabilmeleri için üretken bireyler olarak yaşamlarına devam etmelerine yardımcı olacak bakım hizmetlerinde her türlü düzenlemenin yapılması gerekliliği vurgulanmıştır. 1982 Anayasasında engellilere verilecek hizmetler çok genel bir şekilde ele alınmışken, 1983 yılında çıkarın “Sosyal Hizmetler Kanunu” ile engelli bireylere verilecek bakım ve rehabilitasyon hizmetleri daha detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Ancak yıllar içerisinde her ne kadar engellilere verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetleri aynı kalsa da hizmetlerinin niteliğinde önemli değişiklikler olduğu bilinmektedir. 2005 yılında çıkarılan “Engelliler ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hak- kında Kanun” ile engelli bireylere verilen bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin bölüme “Destek ve Bakım” başlığı eklenmiştir. Bu başlık altında ise engelli bireylerin içinde bulunduğu çevre içeri- sinde gereksinimlerine göre psiko-sosyal destek ve bakım hizmetlerinin verilmesi üzerine odaklanılmıştır. Bu kanundan sonra 2011 yılında çıkarılan “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevlerini” belirleyen Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü, engelli bireylere sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinin planlanması, geliştirmesi ve uygulanmasından sorumlu bir birim olarak tanımlanmıştır. Engelli bireylerin gereksinimleri doğrultusunda sunulacak bakım ve rehabilitasyon hizmetlerine ilişkin önleyici, koruyucu, geliştirici, eğitici, rehberlik edici ve rehabilite edici tüm hizmetler bu birimin görevleri içerisinde yer almıştır. Yukarıdaki kurumsal yasal dayanakların yanı sıra Türkiye’de evde bakım hizmetleri, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından 2005 yılında çıkarılan 2571 sayılı yasa ile yürütülmektedir. Bu yasada aynı za- manda bakım hizmetlerinin sağlık boyutuyla ilgili düzenlemelere de yer verilmiştir.

Soru 11

Engelli bireylerin sosyal hayata katılımının sağlanması amacıyla fiziksel, psikolojik, sosyal açıdan bireylerin uyumu için gerekli olan işlevsel becerileri edinmelerini ve çevrenin bireye uygun hale getirilmesini sağlayan hizmet personeli aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 12

0-18 yaş arasındaki çocukların gelişimlerinin takip edilmesinde ve desteklenmesinde özel eğitim uzmanı ile birlikte çalışan hizmet personeli aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 13

Yalnızca engelli bireye değil engelli bireyin topluma tam ve bağımsız bir şekilde katılımına katkısı olacak tüm paydaşlara verilen rehabilitasyon hizmetlerini sağlayan hizmet aşağıdakilerden hangisidir?

Çözüm Açıklaması

Koruyucu rehabilitasyon hizmetleri, yetersizliğe neden olabilecek durumların önlenmesi ve bireyin sağlık durumunun korunması, erken tanı hizmetleri ile yetersizlik durumunun ilerlemesinin önlenmesi veya bireyde engelinden kaynaklanan yetersizlik durumunun en aza indiril- meye çalışılmasına yönelik hizmetleri kapsamaktadır. Tıbbi rehabilitasyon hizmetleri, bireyin engelinden kaynaklanan fizyolojik yetersizliklerinin tıbbi tedavi uygulamalarıyla en aza indirilmesini amaçlayan hizmetlerdir. Mesleki rehabilitasyon hizmetleri, engelli bireylerin güçlü yanlarından yola çıkarak ve içinde bulunduğu toplumun ihtiyaçlarını dikkate alarak bireylerin istihdam edilip toplumda bağımsız bir şekilde yaşaması için gerekli olan mesleki rehberlik ve danışmanlık, iş ve mesleğe uygun beceri eğitimi ve izleme süreçlerini içeren hizmetlerdir. Psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetleri, engelli bireyi içinde bulunduğu çevre içerisinde bir bütün olarak değerlendirerek bireyin sosyal ve toplumsal yaşama uyumunu kolaylaştıracak psiko-sosyal hizmetlerin tümünü kapsamaktadır. Ev rehabilitasyon hizmetleri, evde bakım hizmeti alan engelli bireylerin kendi evlerinde var olan performanslarını en üst düzeyde kullanmalarını sağlayarak kendilerini yeterli hissetmelerini sağlayacak rehabilitasyon hizmetlerinin verilmesidir. Toplum temelli rehabilitasyon hizmetleri, engelli bireylerin topluma tam katılımını sağlamak için sadece engelli bireye değil engelli bireyin topluma tam ve bağımsız bir şekilde katılımına katkısı olacak tüm paydaşlara verilen rehabilitasyon hizmetlerini kapsamaktadır. Bu hizmetler içerisinde, toplumu bilinçlendirme, sosyal kaynaştırma, eğitim ve engelli bireye sunulan rehabilitasyon hizmetleri de bulunmaktadır.

Soru 14

Engelli bireylerin ilgileri doğrultusunda serbest zamanlarını işlevsel bir şekilde ve keyif alarak geçirmelerini sağlayacak serbest zaman etkinliklerine ilişkin hizmet aşağıdakilerden hangisidir?

Çözüm Açıklaması

Okulda Bakım: Engelli bireyin eğitim ve öğretim etkinliklerine katılımını sağlamak için ihtiyacı olan bakım gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik verilen hizmetlerdir. Bu hizmetler içerisinde bireyin okul içinde bağımsız hareket etmesini kolaylaştırıcı mimari düzenlemeler yapmak, ihtiyacı olan araç gereçlerin kullanımda uyarlamalar yapmak ve tıbbi bakımına yönelik devam eden programını takip etmek gibi hizmetler bulunmaktadır.

İşyerinde Bakım: Engelli bireyin iş ve meslek yaşamına katılımını sağlamak için ihtiyacı olan bakım gereksinimlerinin karşılanmasına yönelik verilen hizmetlerdir. Bu bakım hizmetinde bireyin iş ve meslek yaşamında bağımsızlığının ve üretkenliğinin arttırılması amaçlanmaktadır. Bu hizmetler içerisinde korumalı işyerleri uygulamaları, işyerlerinde yapılan bazı çevresel düzenlemeler, kullanılan araçlarda uyarlamalar ve uygun yardımcı cihaz kul- lanımı gibi hizmetler bulunmaktadır.

Kamusal ve Sosyal Alanda Bakım (Mimari ve Çevresel Düzenleme): Kamusal ve sosyal alanda bakım hizmetinin amacı, engelli bireylerin kamusal ve sosyal alanlarda erişilebilirliğini sağla- yacak hizmetlerin verilmesidir. Bu hizmetlerin verilmesiyle engelli bireylerin topluma katılımının ve uyumunun artacağı düşünülmektedir. Ülkemizde devlet tarafından verilen hizmetlerinin yanı sıra, belediyeler tarafından da bu hizmetlerin verildiği görülmektedir.

Bilinçlendirme: Bilinçlendirme, engelli birey- lerin engeline yol açan yetersizlikleriyle ilgili hem bireyin kendisine hem de ailesine yapılan bilgilendirme çalışmalarını kapsar. Bunun için uzmanlar tarafından eğitim programları hazırlanır. Ülkemizde bilinçlendirme hizmetleri, devlet ve Belediyeler tarafından verilmektedir.

Rekreasyon Evleri: Rekreasyon evleri, engelli bireylerin ilgileri doğrultusunda serbest zamanlarını işlevsel bir şekilde ve keyif alarak geçirmelerini sağlayacak serbest zaman etkinliklerine ilişkin hizmet verilen bakım evleridir. Bu evlerde verilen hizmetler aracılığıyla engelli bireylerin sosyal ve ruhsal yönden sağlıklı bireyler olmaları amaçlanmaktadır.

Sosyal Kulüpler ve Spor Etkinlikleri: Sosyal kulüpler ve spor etkinlikleri, engelli bireylerin var olan performansının ve sahip olduğu becerilerin geliştirilmesi için bireylerin ilgileri ve yetenekleri doğrultusunda verilen spor etkinliklerini, kültürel, sanatsal ve sosyal etkinlikleri kapsamaktadır. Verilen bu hizmetler aracılığıyla engelli bireyler kendilerini yeterli hissetmeleri sağlanmaktadır. Böylece bireylerin topluma uyumu kolaylaşmış olur. Ülkemizde devlet tarafından verilen hizmetlerinin yanı sıra belediyeler tarafından da bu hizmetlerin verildiği görülmektedir.

Soru 15

Engelli bireylerin iş ve meslek hayatına katılımlarının sağlanması için bireyin yapabildiklerinden yola çıkarak bireye bir meslek kazandırmayı hedefleyen hizmetler aşağıdakilerden hangisidir?

Çözüm Açıklaması

Hastaneler veya Klinikler: Hastaneler veya klinikler, bireylerin sağlık sorunlarıyla ilgili bakım gereksinimlerinin ortaya çıktığı durumlarda bireylere hem sağlık sorunlarını tedavi edici hem de kişisel bakım hizmeti veren kurumlardır.

Hastalığa Özgü Merkezler: Hastalığa özgü merkezler, bakıma gereksinimi olan engelli bireylerin yetersizlik türüne (görme, işitme, fiziksel yetersizlik gibi) özgü tedavi, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerini aldığı merkezlerdir. Ülkemizde hastalığa özgü merkezlere, göz sağlığı merkezleri ya da fizik tedavi merkezleri örnek olarak verilebilmektedir.

Mesleki Rehabilitasyon Merkezleri: Mesleki rehabilitasyon merkezleri, engelli bireylerin iş ve meslek hayatına katılımlarının sağlanması için bireyin yapabildiklerinden yola çıkarak bireye bir meslek kazandırmayı hedefleyen hizmetlerdir. Ülkemizde belediyeler tarafından engelli bireylere sunulan hizmetler içerisinde iş ve meslek edindirme kursları da bulunmaktadır.

Umut Evleri: Yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezinden hizmet alan engelli bireylerin yaşadıkları en büyük sorunlardan biri çok fazla sayıda engelli bireyin toplu bir şekilde yaşamak zorunda kalması nedeniyle toplumsal yaşama katılmada yaşanan sorunlardır. Bu nedenle yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezlerine alternatif olarak umut evleri projesi başlatılmış ve hizmet vermeye başlamıştır. Umut evleri, yatılı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinden hizmet alan engelli bireylerden oluşan küçük grupların toplumsal yaşam içerisinde diğer bireylerle bir arada olabilecekleri dairelerde yaşamalarına imkân veren bakım hizmetidir. Bu sayede, engelli bireylerin toplumsal yaşama katılımının ve uyumunun artması hedeflenmektedir. Ülkemizde halihazırda engelli bireylere hizmet veren 136 tane umut evi bulunmaktadır.

Bakım, Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezleri: 2010 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Ba- kanlığı tarafından çıkarılan “Engellilerin Bakımı, Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmeliğe” göre devlete ait resmî kuruluşlarımızda bakıma gereksinimi olduğu tespit edilen engelli bireylere hiçbir ücret alınmadan bakım hizmetleri verilmektedir. Ülkemizde halihazırda engelli bireylere bakım ve rehabilitasyon hizmeti veren 104 tane bakım, rehabilitasyon ve aile danışma merkezi bulunmaktadır.

Soru 16

I. Doktor desteği

II. Grup terapisi desteği

III. İş ve mesleğe yönlendirme desteği

IV. Bireysel destek

V. Engelli bireyi kabul etme sürecine destek

Yukarıdakilerden hangilerinde engelli bireye sahip ailelere verilen hizmetlere yer verilmiştir?

Soru 17

Aşağıdaki ülkelerden hangisinde 1967 yılından itibaren bakıma muhtaç bireylere devlet tarafından bakım hizmetleri verilmektedir?

Soru 18

I. Çekiç, örs, üzengi kemikleri. II. Östaki borusu. III. Kulak kanalı. IV. Yarım daire kanalları.

Yukarıdakilerden hangileri, orta kulakta yer almaktadır?

Soru 19

I. Havada titreşimler halinde yayılan ses dalgaları kulak kepçesi ve kulak yolu yardımıyla kulak zarına ulaşır. II. Kulak zarını titreştiren ses dalgaları orta kulakta yer alan çekiç, örs ve üzengi kemikleri yardımıyla elektrik enerjisine çevrilir. III. İç kulakta yer alan salyangoz, titreşimleri sinirler yoluyla iletir. IV. Ses, işitme sinirleri aracılığıyla beynin işitme merkezine ulaşır.

İşitme sürecine ilişkin yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?

Soru 20

I. 60-80 dB ve 300-1000 hertz. II. 30-60 dB ve 500-4000 hertz. III. 10-30 dB ve 500-2000 hertz. IV. 30-90 dB ve 200-4000 hertz. V. 20-50 dB ve 300-3000 hertz.

Yukarıdakilerden hangisinde, konuşma seslerinin şiddet ve frekans aralığı doğru verilmiştir?

BAKIMA GEREKSİNİMİ OLAN ENGELLİ BİREYLER-I - Deneme Sınavı - 12