BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME

Bakım gerektiren bireylere girişimde sağlık personeli başta olmak üzere psikolog, sosyal hizmet uzmanı (sosyal çalışmacı), çocuk gelişimci, özel eğitimci ve ev ekonomisti de önemli sorumluluklar üstlenir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ergoterapist; Hizmetten yararlananların belirlenen aktivite ve görevlerde performanslarını düzeltmeye, güçlendirmeye ve artırmaya çalışır, adaptasyon ve
üretkenlik için gerekli olan beceri ve fonksiyonları öğrenmelerine yardımcı olur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sosyal Hizmet Uzmanı (Sosyal Çalışmacı); Meslek elemanları arasındaki koordinasyon ve eş güdümü sağlar. Sosyal inceleme ve değerlendirme raporunu hazırlar, vaka yöneticiliği yapar, ev ziyaretleri gerçekleştirir. Psiko-sosyal destek ve danışmanlık hizmeti verir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Özel eğitim gerektiren bireylerin tespiti amacıyla yapılacak taramalarda yer alır, uygun eğitim önlemleri alınmasını sağlar; özel eğitimde, ailelere yönelik çeşitli bilgilendirme ile rehberlik program ve çalışmalarını ilgili birim ve kurumların iş birliğiyle planlar, uygular, değerlendirir ve izler. Bununla birlikte, özel eğitim gerektiren öğrencilerin üst öğrenim kurumları ve mesleğe yönelmeleri konusunda gerekli çalışmaları ve eş güdümü de sağlar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yaşlı, engelli ve hasta bireylere bakım hizmeti sunan informal ya da formal bakım
elemanının üstlendiği bu sorumluluğu gereği gibi yerine getirebilmesi bazı özelliklere sahip olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir:

Meslek ahlakına sahip
Profesyonel eğitim almış
Hizmet sunduğu ve birlikte çalıştığı bireyleri ziksel, psikolojik ve sosyal açıdan anlayabilen
Empati kurma bilgi ve becerisine sahip

Yazılı ve sözlü iletişim bilgisini geliştiren, anlama ve konuşma yeteneğine sahip, etkili ve güzel konuşan İnsan ilişkilerine önem veren
Sağlığın önemini kavramış
Programlı çalışmayı seven
Irk, din, renk, dil, mezhep, cins ayırt etmeden her türlü hastaya gerekli olan bakımı veren gibi. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ölüm anında yanında olmak; yaşlı bakımı ve hasta bakımı elemanlarının görevlerinden birisidir. Doğru cevap B sçeneğidir.

Yaşlı, engelli ve hasta bireylere bakım hizmeti sunan informal ya da formal bakım
elemanlarının sorumluluk ve görevleri; “bakım gerektiren bireye yönelik görev ve
sorumluluklar”, “mesleki görev ve sorumluluklar” ve “ahlaki görev ve sorumluluklar” şeklinde sınıflandırılabilir. Doğru cevap A seçeneğidir

Bakım elemanı etiği, sadece bu meslek mensuplarına özgülenmiş bir meslek etiği olarak, bu meslek mensuplarının bakım hizmetlerini yürütürken nasıl davranmaları gerektiğini öngören mesleki ilkelerdir. Doğru cevap D seçeneğidir

Bakım elemanlarının yaptıkları işin gereği uymaları gereken etik ilkeler şu şekilde sıralanabilir:

Mesleki liyakat
Mesleki ilerleme
Mesleki istişare
Mesleki sorumluluk
Farkındalık sorumluluğu
Mesleğe ve bakıma muhtaçlara saygı
İnsan sevgisi
Ayrımcılık yapmama
Mahremiyet ve gizlilik
Maddi istismardan kaçınma
Psiko- sosyal istismardan kaçınma
Sağlıklı iş ilişkileri
Kurumsal sadakat

Doğru cevap E seçeneğidir

Bakım etiğinin bakım gerektiren bireyler açısından yararları:

• Güven duygusunun gelişmesine sebep olur.
• Kayıtların doğru tutulmasına neden olur.
• Tedavi ve bakımda kullanılan araç-gereç ve
donanım kaynaklarının, yetki, yetenek ve
yeterliliklerin eşitlik ilkesine uygun
dağılımını sağlar.
• Bakım eylemi sırasında karşılaşılabilecek
baskı ve ön yargıları engeller. 

Doğru cevap A seçeneğidir.

Şekil 3.1 Bakım Gerektiren Bireylere Girişimde Görev Üstlenen Personel

Şekil 3.2 Bakım Gerektiren Bireylere Girişimde Görev Üstlenen Sağlık Personeli

Dil ve konuşma terapisti/patoloğu insan iletişimi ve dil (lisan)-konuşma ile ilgilenir ve nedenlerine bakmaksızın çocuklarda, ergenlerde, yetişkinlerde ve yaşlılarda tüm ses, konuşma, yutma fonksiyonları ve dil (lisan) bozukluklarını tedavi eder

Bakım elemanı bakıma muhtaç ya da bakım gerektiren bireyin bakımında tıbbi hizmetler dışında kişisel bakımına, sosyal aktivitelerinin yaptırılmasına yardımcı olan ve bireysel gereksinimine uygun bakımını üstlenen ara meslek elemanıdır. Bakım elemanlarının mesleki, ahlaki ve bakım gerektiren bireye yönelik görev ve sorumlulukları; “insan sevgisi ve hoşgörüsü ile donanmış olma”, “bakıma muhtaç bireyi de hizmete katan bir yaklaşım sergileme”, “bakıma muhtaç bireyin bireysel ihtiyaçlarına göre bakım planı hazırlama” ve “kişisel tercihlerini önemseme” vb. şeklinde sıralanabilir.

Şekil 3.3 Bakım Elemanlarının Sahip Olması Gereken Özellikler

Şekil 3.23 Bakım Elemanlarının İş Kanunu Hükümlerine Uymamasının Yaptırımları

Şekil 3.19 Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına Bağlı Merkezlerde Çalışan Bakım Elemanlarının Görev ve Sorumlulukları

Şekil 3.16 DMK’ye Göre Bakım Elemanlarının Hakları

Şekil 3.14 Bakım Etiğinin Bakım Gerektiren Bireyler ve Bakım Elemanları Açısından Yararları

Şekil 3.9 Engelli Bakım Elemanının Sahip Olması Gereken Beceriler