BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME - Deneme Sınavı - 6

Bakım planı formu; gereksinimleri özetleyen, plan ve amaçları tanımlayıp gereksinimleri gösteren ve bütün bir süreci değerlendirmek için kullanılan, amaçlara ulaşmak için bazı eylemleri yorumlayan bir formdur.

Planlama, yöneticilerin örgütsel hedefleri belirlediği, bu hedeflere ulaşmak üzere atılacak adımları tanımladığı, belirlenen faaliyetleri yerine getirmek üzere belli kişilere veya birimlere sorumluluk verdiği, hedeflerle elde edilen sonuçları kıyaslayarak örgütsel başarıyı ölçtüğü ve düzenli olarak işletme planlarını gözden geçirdiği biçimsel bir süreç olarak tanımlanabilir (

Bakım planlaması,bakıma muhtaçlığın boyutunun ve bakım ihtiyacının derecesinin tespiti ile kişiye özgü bakım planının ve önceliklerinin belirlenmesi bakımından önemlidir

Bireylerin/çocukların, ailenin/bakıcının ve profesyonellerin görüşlerini içeren tüm ilgililerin fikirleri ve bakış açılarının yer aldığı toplama ve paylaşma hikâyelerini

Gereksinim alanlarının sistematik bir şekilde gözden geçirilmesini

Nelerin önemli olduğunu anlamaya yardımcı olacak bilginin araştırılıp tartışılmasını

Nelerin yapılacağını, sorumlunun kim olacağını ve sürecin ne zaman gözden geçirileceğini içeren aksiyon planlamasını

Bakımın olabildiğince güvenli bir şekilde nasıl sunulması gerektiğine yönelik risk yönetimi Nelerin elde edilmek istendiğine yönelik amaçların düzenlenmesini

Neyin elde edilmek istendiğine yönelik amaçların düzenlenmesini vb. bakım planının kapsamı içine dahil edilen hususlardandır.

D şıkkı-Bakım planını ilgili kişilere imzalama fırsatı sunacak şekilde düzenlemeli ise Bakım Planının Yazım aşamasında yapılması gereken bir husustur. Bu nedenle doğru cevap "D" şıkkıdır.

Bakım planlaması yapılırken ilk aşamada ülkenin sağlık durumu analiz edilir.

Bakım planı:

Kriz anında, çalışanlar kadar aileler, bakım elemanları, hizmet alanlar/hastalar tarafından da anlaşılıp kullanılan bir plandır.

Bireysel bakım planı bakıma muhtaç engellinin bakımına ilişkin fiziksel, psiko-sosyal vb. alanlarda yaşanan sorunları, bu sorunların sebeplerini ve tespit edilen veriler doğrultusunda hangi alanlarda ve kapsamda bakıma ihtiyacı olduğunun belirlenmesini, belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda yapılabilecek çalışmaları içeren ve genel çerçevesi Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca belirlenen plandır.

Bakıma muhtaç bireylerin bakım ihtiyaçlarının boyutu, bakıma muhtaç kişinin bağımlılığı ile yakından ilgilidir.

Sınırlı bağımsız birey

• Bir veya birden fazla engelden dolayı sınırlı bir şekilde kendi kendine yeterli,

• Yaşamı kolaylaştıran yardımcı araç-gerece ihtiyaç duyabilen,

Fiziki Potansiyel: Kısıtlı bile olsa bireyin hareketliliğini ve bağımsızlığını sağlayan mevcut bedensel gücüdür.

Ergoterapist:  Hizmetten yararlananların belirlenen aktivite ve görevlerde performanslarını düzeltmeye, güçlendirmeye ve artırmaya çalışır, adaptasyon ve üretkenlik için gerekli olan beceri ve fonksiyonları öğrenmelerine yardımcı olur.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Yaşlı bakım elemanının sahip olması gereken beceriler şu şekilde sıralanabilir:

İletişim yeterliliği

Temel sağlık ile ilgili yeterlilikler

Vücut mekaniği ile ilgili yeterlilikler

Yaşlının bakımı ile ilgili yeterlilikler

Bilim ve teknolojinin tüm verilerinden yararlanma

Çalıştıkları ortamlarda kendi sorumlulukların bilincinde olma

Yaşlılık hastalıklarının tedavisi yaşlı bakım elemanlarının sahip olması gereken becerilerden biri değildir. Doğrusu yaşlıların bakımı ile ilgili yeterlilikler olmalıdır.  

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Sosyal Hizmet Uzmanı (Sosyal Çalışmacı) 

Meslek elemanları arasındaki koordinasyon ve eş güdümü sağlar. Sosyal inceleme ve değerlendirme raporunu hazırlar, vaka yöneticiliği yapar, ev ziyaretleri gerçekleştirir. Psiko-sosyal destek ve danışmanlık hizmeti verir.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Bakım elemanlarının mesleki, ahlaki ve bakım gerektiren bireylere yönelik olmak üzere üç boyutlu olarak değerlendirilebilen görev ve sorumlulukları şunlardır: 

- Bakım gerektiren bireyin sosyal ilişkilerinin devam etmesine, gerektiğinde, sosyal dayanışma mekanizmalarının harekete geçirilmesine özen göstermelidir.

- Bakıma muhtaç bireyin bireysel ihtiyaçlarına göre bakım planı hazırlamalı ve kişisel tercihlerini önemsemelidir.

- Bakıma muhtaç bireyi de hizmete katan bir yaklaşım sergilemelidir.

- İnsan sevgisi ve hoşgörüsü ile donanmış olmalıdır. 

- Sadece bakıma muhtaç bireyin değil, kendisinin de gereksinimlerini gözden kaçırmamalı, kendini değersiz görmemelidir.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Bakım etiğinin bakım gerektiren bireyler ve bakım elemanları açısından sunduğu yararlar vardır. Bu yararlar şu şekilde sıralanabilir: 

Bakım Elemanları Açısından: 

• Bakım gerektiren bireye yönelik davranış ve sorumlulukların neler olduğunu belirler. • Motivasyonu ve mesleki doyumu artırır. • Davranışlarda tutarlılık sağlar. • Mesleğin toplumsal değerini güçlendirir. • Etik ve manevi olarak prensip sahibi olmayı sağlar. • Karar verme özgürlüğü ve bağımsızlığını sağlar.

A, B, C ve D seçeneğindekiler bakım etiğinin "bakım gerektiren bireyler açısından" sağladığı faydalardır. 

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Bakıma Muhtaç Engellilere Yönelik Resmî Kurum ve Kuruluşlar Bakım Merkezleri Yönetmeliği ile Bakıma Muhtaç Engelli Bireylere Yönelik Özel Bakım Merkezleri Yönetmeliği’ne göre bakım elemanı (bakıcı personel) sağlık meslek lisesi, liselerin çocuk gelişimi ve eğitimi, engelli veya yaşlı bakımı bölümü mezunu ya da bu lise ve bölümlerin ön lisans programları mezunu ya da Millî Eğitim Bakanlığı onaylı asgari 400 saatlik Engelli Bireyler İçin Bakım Elemanı Modül Programı veya yükseköğretim kurumlarının aynı amaçlı, eş değer eğitim programlarından sertifika alan kişiyi ifade etmektedir.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Merkezde görevli personel tanımlanan görevleri dışında kuruluş müdürü tarafından verilen diğer görevleri de yapmakla yükümlü ve kuruluş müdürüne karşı sorumludur.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Ölmek üzere olan hastanın bakımını üstelenen bakım elemanı şunları yapmalıdır:

Klinik ve biyolojik ölümü ayırt edebilmeli • Ölüm anında sağlık personelinin önerileri doğrultusunda yaşlı ve hastaya gerekli yardımı yapabilmeli • Durumdan sağlık personelini haberdar etmeli • Ölüm kesinleştikten sonra yapılması gerekenleri bilmeli • Din görevlisine haber vermeli • Hastanın ailesine ölümü açıklanırken ailede ruhsal ve bedensel olarak ölüm haberini en kolay kabullenecek olgunluğa sahip kişiyi belirleme konusunda doktora yardımcı olmalıdır.

Özel sektörde çalışan bakım elemanları 4857 sayılı İş Kanunu’na tabidir. İş Kanunu hükümlerine göre, özel sektörde çalışan diğer çalışanlar gibi bakım elemanlarının da işvereni ile kurdukları iş ilişkisi iş sözleşmesine dayanır. Bu bağlamda bakım elemanı ile işvereni arasında kurulan iş ilişkisinin boyutlarını, bu ilişkinin hukuksal dayanağını oluşturan iş sözleşmesi belirlemektedir.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Bakım Elemanı:

 Yaşlı, engelli veya hasta bakım gerektiren bireyin bakımında tıbbi hizmetler dışında kişisel bakımına (saçının yıkanması, tırnağının kesilmesi, yemeğinin yedirilmesi, tuvalete götürülmesi vb.) sosyal aktivitelerinin yaptırılmasına (basit zihinsel ve fiziksel aktivitelerin yaptırılmasına) yardımcı olan ve bireysel gereksinimine uygun bakımını üstlenen ara meslek elemanıdır. 

E seçeneği ise sosyal hizmet uzmanının görevidir. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.