BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME III

Yaşlı nüfusta “yaşam kalitesinin korunması” esastır. Yaşlılık döneminde yaşam kalitesinin korunması için yaşlının kapsamlı değerlendirilmesi önemlidir. Yaşlının kapsamlı değerlendirmesinde; biyolojik, psikolojik, ekonomik ve sosyal sorunlar tanımlayıcı ve çözüm üretici bir şekilde ele alınması gerekmektedir.Doğru cevap C'dir.

Yaşlanma ile birlikte hareket becerisindeki gerileme, düşmeleri de beraberinde getirmektedir. Yaşlıda hareket sorunlarına bir de görme sorunları eklendiğinde düşmeler fazlalaşmakta ve sonucunda da yaşam kalitesinin azalmasına yol açmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yaşlılıkta yaşam kalitesinde artış sağlamak amacıyla işitme cihazlarının kullanımı önerilmekte ancak işitme cihazlarının gürültülü olması ve frekanslarının karışması nedeniyle verimli şekilde kullanılamamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Zayıflık, denge bozukluğu, enfeksiyona yatkınlık, kas kütlesinde azalma, şişmanlık, kalp damar hastalıkları, zihinsel işvelerde azalma, osteoporoz, hipertansiyon ve diyabet gibi rahatsızlıklar yaşlılıkta beslenme ile ilgili yaşanan sorunlar sonucunda ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Fekal İnkontinans: Anal sfinkter (makat kasları) mekanizması ile katı ve/veya sıvı dışkı ve gaz eliminasyon (gaz çıkarma) kontrol yeteneğinin azalması ya da kaybıdır. Doğru cevap D'dir.

Yaşlılık döneminde sağlık sorunlarının halledilmesi bireysel ve toplumsal açıdan önemlidir. Bu açıdan yaşlı sağlığını koruma, sürdürme, geliştirme ve yaşlının yaşamına kalite katmak için yaşlı sağlığı ile ilgili bilgi ve deneyime sahip sağlık personellerine büyük ihtiyaç duyulmakta.

Yaşlıların yaşam kalitelerinin artırılmasında sağlanacak hizmetler sağlığın geliştirilmesi, kamu hizmetleri, sosyal hizmetler ve hastane hizmetleri başlıkları altında toplanmaktadır. Kişisel bakım hizmetleri bireysel düzeyde yapılması önerilen uygulamalardandır. Doğru cevap E'dir.

Kamu ve Sosyal Hizmetler, yaşlıların evlerinde bakımlarının sağlanması ve gereksiz hastane kullanımlarının engellenmesi için önemlidir. Doğru cevap B'dir.

politik faktörler; ulusal politika ve kararlar yaşlı sağlığı ve yaşam kalitesini etkilemektedir (Öztürk ve Oran 2004). Sosyal faktörler yani yaşlının barınma koşulları, ekonomik yetersizliği, ulaşım zorlukları, sosyal ağda daralma ve kişilerarası ilişkilerde bozulma, öz-bakım gücünde azalma ve ihmal istismar yaşam kalitesini etkilemektedir. Emeklilik ya da evin geçimini sağlayan bireyin ölümü gibi ekonomik faktörler; yaslıların yasam kalitelerini etkileyen diğer faktörlerdir (Keister ve Blixen 1998). Doğru cevap E'dir.

Yaşlıların mülkiyet sahipliği ekonomik gösterge iken sağlık güvencesi sosyal gösterge olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yaslının kapsamlı değerlendirmesinde; biyolojik, psikolojik, ekonomik ve sosyal sorunlar tanımlayıcı ve çözüm üretici bir şekilde ele alınması gerekmektedir. Yaslı bireylerin işitsel, görsel, algı bozuklukları, yardımcı cihaz kullanıp kullanmadığı, beslenme özellikleri, günlük yasam aktiviteleri, ihmal-istismar, bası yaraları, diş sorunları, düşme, idrar tutamama (inkontnans), enfeksiyon, kemik erimesi (osteoporoz), ilaç kullanımı, rehabilitasyon gereksinimleri, uyku bozuklukları incelenmelidir (Keskin, Borman ve Eser 2008; Dişcigil, 2009). Değerlendirilmesi gereken konular içerisinde eğitim bulunmamaktadır. Doğru cevap B'dir.

İşitme kaybının yaşanması yaslı bireylerde sık karşılaşılan bir durumdur. Yaslıların çoğu işitme sorununa maruz kaldıklarının ya farkında varamamaktadır ya da kabullenmekte zorluk yasamaktadır. Bundan dolayı işitme kaybı, yaşlının günlük yaşamında çeşitli aksamalara, kazalara, sosyal yalnızlığa, depresyona, öz-benlik saygısında azalmaya yol açarak yasam kalitesinin azalmasına neden olabilmektedir (Cankurtaran, 2005). Doğru cevap E'dir.

Kas kütlesinde azalma, şişmanlık, kalp-damar hastalıkları, zihinsel işlevlerde azalma, osteoporoz, hipertansiyon, zayıflık, denge bozukluğu, enfeksiyona yatkınlık, ve diyabet yaşlılıkta beslenme ile ilgili sorunlar arasında yer almaktadır. Dolayısıyla ortaya çıkan bu sorunlar da yaşlının yaşam kalitesini azaltabilmektedir (Aksoydan, 2006). Doğru cevap A'dır.

Yaşlılarda tedavi edilmediğinde kalpte, böbreklerde, beyinde hasara sebep olabilen, ölüme yol açabilen ve yasam kalitesin ciddi şekilde azaltabilen, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmekte olan ve yasla birlikte daha sık görülen hastalık yüksek tansiyondur. Doğru cevap B'dir.

Hareket edebilme, kendi kendine bakabilme, olağan işler, ağrı/ rahatsızlık, endişe/moral bozukluğu konularında sorular soran ve maliyet yararlanım değerlendirmesinde en sık kullanılan ölçek EQ5D dir. Doğru cevap C'dir.

DSÖ Yaşam kalitesi ölçeğinin kısltılmış hali WHO-QOL’dir. Açılımı ise World Health Organization-Quality of life şeklinde yazılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Sosyal servis hizmetleri gündüz bakım evleri, seyyar aşevleri, geçici bakımlar, komsu desteği projeleri, başkasının bakımı altına girme, tatil aktiviteler ve iş-uğraşı terapisini kapsamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Temel sağlık hizmetleri, bağışıklama, taramalar, birinci basamak sağlık hizmetleri, ağız ve diş sağlığı hizmetleri ve göz sağlığı hizmetleri sağlığın geliştirilmesi başlığı altında incelenmektedir. Doğru cevap A'dır.

"Yaşlanma fizyolojik boyutları olan ama sosyolojik ve psikolojik yönden etkisi bulunmayan bir süreçtir" yaşlılık konusunda yanlış bir değerlendirmedir.

Alzheimer, Osteoartrit,demans, görme ve işitme kaybı gibi hastalıklar yaşlı kişinin yaşam kalitesini yakından etkilemektedir.